نام پژوهشگر: سکینه مشجور
سکینه مشجور موسی گردانه
ماهیان خاویاری به دلیل توانایی آنها در تولید خاویار (مروارید سیاه) از اهمیت ویژه ای در صنعت شیلات و آبزی پروری برخوردارند و از جمله با ارزش ترین ذخایر شیلاتی دریای خزر محسوب می شوند. در این مطالعه توالی کامل ژن کد کننده هورمون رشد (gh) فیل ماهی استروژن huso huso بعنوان یکی از مهمترین گونه های ماهیان خاویاری ایران، که با استفاده از rna استخراج شده از غده هیپوفیز سنتز شده بود، در یک وکتور غیر ویروسی (پلاسمید کلونینگ) ptz57r/t کلون گردید. سپس بر اساس سایتهای آنزیمی مشخص، این قطعه ژنی از این وکتور برش داده شده و به بدنه سازه لنتی ویروسیpnl-egfp/cmv-wpre پیوند زده شد. این سازه قادر به تولید تیترهای بالایی از ویروسهای نوترکیب بالغ و فعال حامل ژنgh فیل ماهی بوده و می تواند به نحوی بسیار کارآمد رده سلولهای جنینی انسانی hek-293t را آلوده ساخته، ژن هورمون رشد را به این سلولها منتقل کرده و منجر به بیان پروتئین در آنها گردد. در ساختار این وکتور ژن نشانگر egfp، بواسطه قطعه ires در فرودست ژن gh قرار داده شده است، لذا بیان ژن را در مراحل ترانسفکشن و ترانسدوکشن بسهولت می توان پیگیری نمود. به منظور انتقال ژن، سلولهای جنینی انسانی hek-293t با بهره گیری از ناقل ترانسفر لنتی ویروسی حامل ژنgh و ناقلین بسته بندی و غشایی ویروسی، به روش کمپلکس dna- لیپوفکتامین ترانسفکت شدند. 48 ساعت بعد سوپرناتانت ویروسی را با ستونهای پروتئینی amicon تغلیظ کرده تا استوک غلیظی از ویروسهای نوترکیب بدست آید. در حدود (یک پنجم کل استوک) به کشت جدیدی از سلولهای hek-293t اضافه شد و در حدود هفتاد دو ساعت بعد، بیان ژن egfp در نور فلورسنت پدیدار گشت. سپس سلولها برای آنالیزهای بعدی جمع آوری شدند. در مراحل بعدی rna این سلولها را استخراج کرده و با تکنیک rt-pcr، بیان ژن gh در آنها به اثبات رسید. نتایج این تحقیق می تواند از دیدگاه مولکولی در جداسازی و انتقال ژن به دیگر گونه های ماهیان خاویاری و افزایش رشد و تولید خاویار و نهایتاً تولید ماهیان ترنس ژنیک، نقش بسیار موثری داشته باشد.