نام پژوهشگر: پگاه رحمانی
پگاه رحمانی حسن دانشمندی
سندرم داون یا تریزومی 21 یکی از متداول ترین اختلالات ژنتیکی در انسان با عقب ماندگی ذهنی خفیف تا متوسط است که شیوع آن 1 در 800 تا 1000 تولد زنده است. مهمترین نشانه ها و عوارض این اختلال، کاهش کارکرد ذهن و ناهنجاری های جسمانی است که بر فعالیت های حرکتی آنان اثر می گذارد. هرچند چگونگی این اثرات منفی بدرستی روشن نیست. از این رو هدف این پژوهش بررسی وضعیت بدنی و آمادگی جسمانی در عقب ماندگان ذهنی با و بدون سندرم داون است. نمونه آماری این پژوهش شامل 30 دانش آموز دختر عقب مانده ذهنی با سندرم داون (میانگین سن 77/1±96/13 سال، میانگین قد 19/8±40/135 سانتی متر، میانگین وزن 21/9±86/42 کیلوگرم، میانگین iq 73/3±12/59) و 30 دانش آموز دختر عقب-مانده ذهنی بدون سندرم داون (میانگین سن 96/1 ± 30/14 سال، میانگین قد 07/8 ± 30/136 سانتی متر، میانگین وزن 67/8 ± 46/41 کیلوگرم، میانگین iq 02/5±73/61) است که به صورت تصادفی هدفدار به عنوان آزمودنی انتخاب شدند. ابتدا بر اساس پرونده پزشکی و دموگرافیکی آنان اطلاعاتی نظیر بهره هوشی، وضعیت قلبی ـ عروقی و ریوی، قد، وزن، سن جمع آوری شد. سپس متغیر های آمادگی جسمانی با آزمون های تعدیل شده معلولین (براکپورت و...) شامل آمادگی قلبی ـ عروقی با آزمون 600 یارد راه رفتن - دویدن، قدرت عضلانی با آزمون قدرت پنجه دست، استقامت عضلانی با آزمون دراز و نشست، انعطاف پذیری با آزمون خمش و رسش، تعادل ایستا با آزمون اصلاح شده لک لک، تعادل پویا با آزمون راه رفتن از پاشنه به پنجه و ترکیب بدنی با محاسبه شاخص توده بدن اندازه گیری شد. در ادامه برای ارزیابی ناهنجاری های ستون فقرات شامل کایفوز، لوردوز و اسکولیوز پشتی و کمری از دستگاه اسپاینال موس استفاده شد. برای مقایسه متغیرهای آمادگی جسمانی و ناهنجاری های ستون فقرات در دو گروه از آزمون t مستقل استفاد ه شد و برای بررسی ارتباط بین متغیرهای آمادگی جسمانی و ناهنجاری های ستون فقرات از آزمون های همبستگی استفاده شد (05/0p?). نتایج نشان داد بین تمامی متغیر های آمادگی جسمانی مورد مطالعه بجز ترکیب بدنی و تمامی ناهنجاری های ستون فقرات به جز لوردوز، بین دو گروه تفاوت معنی داری وجود دارد (05/0p?). همچنین نتایج نشان داد ارتباط معنی داری بین آمادگی قلبی – عروقی، قدرت عضلانی، تعادل ایستا و تعادل پویا با کایفوز و اسکولیوز پشتی و کمری و همچنین ارتباط معنی داری بین استقامت عضلانی و شاخص توده ی بدن با لوردوز وجود داشت (05/0p?). با توجه به ارتباط متقابل میان وضعیت بدنی و آمادگی جسمانی و نیازهای ویژه ای که عقب ماندگان ذهنی و بویژه مبتلایان به سندرم داون در اجرای بهینه فعالیت های حرکتی روزمره خود دارند، بر اهمیت شناسایی نیمرخ ساختاری آنان و تجویز برنامه های اصلاحی وضعیت بدنی و ارتقاء آمادگی جسمانی آنان تاکید می شود.