پایان نامه ی حاضر درصدد است تا توزیع جغرافیایی 114 متغیر زبان فارسی ، شامل متغیر های واجی و واژگانی گویش کوهبنانی را در دو منطقه ی کوهبنان و خرمدشت از توابع شهرستان کوهبنان در استان کرمان مورد بررسی قرار دهد و با توجه به تفاوت های موجود در گویش کوهبنانی در این دو منطقه اطلس زبانی این متغیرها در مناطق مورد نظر را رسم کند . در این راستا ، توزیع جغرافیایی تعدادی از متغیرهای زبانی که از فارسی میانه در گویش کوهبنانی در مناطق مورد پژوهش باقی مانده اند نیز نشان داده خواهد شد . برای تعیین متغیر های زبانی راهنما در سی نقطه از دو منطقه ی کوهبنان و خرمدشت از یک یا دو نفر از افراد بی سواد بالای پنجاه و پنج سال گفتار آزاد تهیه شد و برای تعیین متغیرهای اصلی نیز گفتار آزاد و مصاحبه صورت گرفت ، سپس بر اساس این متغیرها پرسش نامه هایی در قالب فهرست واژگان تهیه گردید و در تمام سی نقطه مورد پژوهش به اجرا درآمد . در پایان ، بر اساس داده های به دست آمده تفاوت ها و شباهت های موجود در توزیع متغیرهای زبانی مربوط و آثار باقی مانده از فارسی میانه در گویش کوهبنانی این مناطق به صورت نقشه هایی جداگانه نشان داده شد . بدین منظور و برای تعیین دقیق حوزه ی هر متغیر زبانی و رسم خط مرزهای همگویی (isogloss) از نرم افزارgis arcاستفاده شده است . بررسی متغیرهای واجی ، در قالب متغیرهای واکه ای ، متغیرهای همخوانی و متغیرهای مربوط به ساخت هجا و نیز متغیرهای واژگانی نشان می دهد که گویش کوهبنانی در مناطق مورد بررسی دارای ویژ گی های تمایز دهنده ای است . از این میان ، می توان به فرآیندهایی از قبیل افراشتگی و افتادگی واکه های فارسی معیار ، حفظ تعدادی از واکه های دوره ی میانه که در فارسی معیار دچار تغییرات شده اند و تمایل به حذف همخوانی به ویژه همخوان های خیشومی های پایانی اشاره کرد . همچنین فرآیند های پیشین شدگی واکه ای ، پسین شدگی واکه ای ، ساده شدگی واکه های مرکب ، مرکب شدگی واکه های ساده و تبدیل همخوانی نیز در مناطق مورد نظر به طور قابل ملاحظه ای مشاهده می شوند . بررسی متغیر ها و اطلس های زبانی همچنین نشان دهنده ی آن است که واحد های زبانی در این دو منطقه تا حد نسبتا زیادی به صورت مشابه به کار می روند اما به جهت وجود تفاوت ها در رفتار زبانی گویشوران در دو منطقه ی کوهبنان و خرمدشت باید قائل به وجود دو لهجه ی متفاوت در این مناطق شد که دلیل آن ، هم مرز بودن منطقه ی خرمدشت با استان یزد می باشد . چرا که گویشوران این منطقه واحدهای زبانی را در اکثر موارد مشابه گویش یزدی به کار می برند .