نام پژوهشگر: حسین کرباسی
مسعود پاک طلعت حسین کرباسی
سود سهام نقدی، بواسطه عینیت و ملموس بودن، از جایگاه ویژه ای نزد سرمایه گذاران برخوردار است. در واقع استفاده کنندگان بالفعل و بالقوه اطلاعات مالی مایل ند از توان ایجاد نقدینگی و هرزگاهی تقسیم آن در میان سهامداران شرکت آگاهی یابند؛ زیرا این اطلاعات نه تنها تصویر روشنی از وضعیت حال شرکت ارائه می دهد، بلکه امکان برآورد و ارزیابی وضعیت آینده آن را نیز فراهم می سازد که بدون تردید در فرآیند تصمیم گیری آنان حائز اهمیت است)جهانخانی، .(1384طبق نظر لیتنر در سال 1965 مدیران شرکت ها تمایلی به افزایش سود تقسیمی ندارند، مگر باور آنها بر این باشد که می توانند سطح جدیدی از سود تقسیمی را در آینده حفظ کنند. بنابراین، شرکت ها زمانی که متعهد به پرداخت سود تقسیمی قابل توجه می شوند، به سرمایه گذاران کمک می کنند که درباره کیفیت سودهای گزارش شده متقاعد شوند. اگر بتوان از سود تقسیمی برای ارزیابی کیفیت سودهای گزارش شده استفاده کرد، سودهای جاری شرکت هایی که به طور منظم سود سهام تقسیم می کنند با سودهای آتی رابطه معناداری خواهد داشت و می توان سودهای جاری را پایدار در نظر گرفت. از این رو، با توجه به اهمیت و تأثیر کیفیت سودهای گزارش شده بر کارایی بازار سرمایه از یک سو، و اهمیت بیش از حد سود هر سهم و به ویژه سود تقسیمی هر سهم برای سرمایه گذاران در بازارهای سرمایه هم چون بازار سرمایه ایران، بنابراین، پژوهش گر تلاش دارد تا به پرسش های زیر پاسخ دهد: 1. آیا افزایش کیفیت سودهای گزارش شده منجر به افزایش سود هر سهم و سود تقسیمی می-گردد؟ 2. به سخنی دیگر آیا شرکت هایی که دارای کیفیت سود بالاتری هستند اقدام به اعلام سود هر سهم و سود تقسیمی بیشتری می کنند؟ 1-2- اهداف پژوهش هدف نخست: 1. بررسی تأثیر کیفیت سود بر سود هر سهم و سود تقسیمی هر سهم اهداف بعدی: 1.1. بررسی اثرات کیفیت سود گزارش شده از دیدگاه استفاده کنندگان 1.2. بررسی اثرات کیفیت سود گزارش شده از دیدگاه خریداران سهام و تحلیل گزان مالی 1-2-2- اهداف کاربردی پژوهش: • با توجه به اینکه سود هر سهم و سود تقسیمی هر سهم از نظر سرمایه گذاران و سهامداران شرکت ها بسیار بااهمیت می باشد و از آنجایی که از نظر سرمایه گذاران همواره سرمایه-گذاری در شرکت هایی که دارای روند سود تقسیمی هر سهم کم نوسان و باثبات تری هستند، جذاب و بهینه می باشد، بنابراین نتایج حاصل از این پژوهش می تواند مورد استفاده سهامداران بالفعل و سرمایه گذاران بالقوه برای اتخاذ تصمیمات سرمایه گذاری منطقی و بهینه باشد. 1-3- اهمیت و ضرورت پژوهش - آگاهی بیشتر مدیران از امورات شرکت و اختیار عمل مدیران در تهیه گزارش های مالی از یک سو و وجود تضاد منافع بین مدیران و استفاده کنندگان از اطلاعات مالی از سویی دیگر، می تواند انگیزه لازم در مدیران جهت ارائه گزارشات مالی که بتواند وضعیت شرکت را به بهترین وضع ممکن منعکس سازد، را ایجاد کند، که این امر ممکن است کیفیت گزارشگری مالی را بطور اعم و کیفیت سود را بطور خاص تحت تأثیر قرار دهد. بنابراین در این میان بررسی کیفیت گزارش گری مالی به طور اعم و کیفیت سود به طور خاص از جنبه های مختلف منجر به افزایش کارایی بازار سرمایه می گردد. - بازارهای مالی در سال های اخیر توجه افراد زیادی را به خود جلب کرده است، بنابراین بازار سهام نقش مهمی در تخصیص بهینه منابع اقتصادی جامعه دارد. گزارش گری مالی با کیفیت بالا، اتخاذ تصمیمات آگاهانه تر سرمایه گذاران را تسهیل می کند و در هدایت این سرمایه ها به فرآیند تخصیص بهینه منابع کمک می نماید. کیفیت سود به عنوان بخشی از کیفیت گزارش گری مالی، یک قلم اطلاعاتی مهم و مورد توجه سرمایه گذاران می باشد. از دیدگاه سرمایه گذاری، کیفیت سود پایین، باعث تخصیص نامناسب سرمایه ها می شود. شرکت هایی که به صورت غیرواقعی کیفیت سود خود را بالا نشان می دهند، با هزینه سرمایه کمتر می توانند به تأمین سرمایه پرداخته و به علت انحراف منابع از طرح های با بازدهی واقعی به طرح های با بازدهی غیرواقعی، باعث کاهش رشد اقتصادی کشور خواهند شد. بنابراین انجام پژوهشی که بتواند تأثیر کیفیت سودهای گزارش شده را بر سودهای هر سهم و سود تقسیمی هر سهم شرکت ها مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار دهد لازم و ضروری به نظر رسید. - با توجه به اینکه سود هر سهم و سود تقسیمی هر سهم از نظر سرمایه گذاران و سهامداران شرکت ها بسیار با اهمیت می باشد و از آنجایی که از نظر سرمایه گذاران همواره سرمایه گذاری در شرکت هایی که دارای روند سود تقسیمی هر سهم کم نوسان و باثبات تری هستند، جذاب و بهینه می باشد، بنابراین به نظر رسید که بررسی عوامل تأثیرگذار بر روی سودهای هر سهم و سود تقسیمی هر سهم لازم و ضروری باشد. - با توجه به بررسی هایی که در باره پیشینه پژوهش در دانشگاه های دولتی و آزاد و همچنین سایت های علمی در زمان انجام پژوهش به عمل آمد، دریافتیم که، هرچند پژوهش های بسیار گسترده ای در داخل و خارج از کشور در خصوص تک تک متغیرهای مورد آزمون در این پژوهش به عمل آمده است، ولی هیچ تحقیق یا مقاله ای که بطور مستقیم در خصوص ارتباط بین این دو موضوع، انجام گردیده باشد، یافت نشده است و از این رو موضوعی جدید و نوعی می باشد. بنابراین به نظر رسد که بررسی ارتباط بین این دو مولفه گامی مفید در جهت تکمیل ادبیات مربوط به این دو موضوع در محیط اقتصادی مربوط به بازار سرمایه ایران باشد. 1-4- فرضیه های پژوهش با عنایت به پرسش های پژوهش گر فرضیه های زیر تدوین گردیده است: • بین کیفیت سود و سود هر سهم رابطه معناداری وجود دارد. • بین کیفیت سود و سود تقسیمی هر سهم رابطه معناداری وجود دارد. 1-5- روش پژوهش روش پژوهش از نظر ماهیت و محتوایی از نوع همبستگی و از نظر هدف کاربردی می باشد. انجام این پژوهش در چارچوب استدلالات قیاسی- استقرایی صورت می پذیرد. بدین معنی که مبانی نظری و پیشینه از راه مطالعات کتابخانه ای در چارچوب استدلالات قیاسی و گردآوری اطلاعات برای تأئید و یا رد فرضیه ها در قالب استقرایی انجام می پذیرد. 1-6- روش ها و ابزارهای گرد آوری اطلاعات روش گردآوری اطلاعات اولیه از روی صورت های مالی شرکت ها و اسناد و مدارک موجود استفاده می شود. 1-7- قلمرو پژوهش • قلمرو موضوعی پژوهش : محدود به بررسی تأثیر کیفیت سود بر سود هر سهم و سود تقسیمی هر سهم می باشد. • قلمرو زمانی پژوهش: دوره زمانی مورد آزمون شامل دوره 5 ساله از سال 1385 لغایت 1389 می باشد. • قلمرو مکانی پژوهش: قلمرو مکانی پژوهش شامل شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد.
جابر علیزاده حسین کرباسی
به اعتقاد بیشتر پژوهش گران و صاحب نظران اگر چه تاکنون عوامل اثرگذار متعددی در تعیین سیاست تقسیم سود مورد بررسی قرارگرفته اند، لیکن هنوز بسیاری عوامل بالقوه دیگر نیز وجود دارند که نقش آن ها در سیاست تقسیم سود شرکت ها به روشنی مشخص نیست. بنابراین هدف از این پژوهش مقایسه سود هر سهم و جریان های نقدی هر سهم در تبیین میزان سود تقسیمی شرکت های پذیرفته شده در بازار بورس اوراق بهادار تهران می باشد. روش این پژوهش از نوع همبستگی و متغیرهای آن شامل سود هر سهم و جریان های وجوه نقد هر سهم می باشد. جامعه آماری شامل 98 شرکت پس از روش غربالگری از میان شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار و در قلمرو زمانی 1390-1386می باشد. فرضیه ها با تکنیک های آماری آزمون گردید. یافته پژوهش نشان دهنده آن است که بین سود هر سهم و جریان های نقدی هر سهم با سود تقسیمی رابطه معنی داری دارد، با این حال جریان های نقدی هر سهم از توان بالاتری در مقایسه با سود هر سهم برخوردار نبوده است
سپیده محمد حسین دولابی حسین کرباسی
یکی از فرضیات اصلی تئوری نمایندگی این است که مدیران شرکت «کارگزاران» و سهامداران «کارگمار» تضاد منافع دارند و مدیران لزوما به نفع سهامداران تصمیم نمی گیرند