ظهور حکومت اسلامی_شیعی آل بویه در قرن چهارم و تغییر شرایط اجتماعی، سیاسی و فرهنگی در ایران و سرزمین های تحت حاکمیت خلافت عباسی به ویژه بغداد سبب ظهور دانشمندان بسیاری در عرصه های مختلف علم و دانش گردید، به طوری که این عصر، عصر رنسانس اسلامی بود. قاضی ابوسعید سیرافی پس از ترک زادگاهش سیراف، به مرکز علمی آن زمان یعنی بغداد رفت. او علاوه بر انجام بحث های علمی با دانشمندان عصر خود، آثار بسیاری را به رشته تحریر در آورد.اهداف پژوهش حاضر، با عنوان بررسی احوال و آثار ابو سعید سیرافی عبارتند از: 1- تبیین اوضاع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی عصر ابو سعید سیرافی، 2- بررسی اوضاع و احوال شخصی وی 3- بررسی مکتب نحوی بصره، 4- بررسی آثار و تبیین رویکرد و روش وی در تألیفاتش.آثار بر جای مانده از ابو سعید سیرافی، در عین دارا بودن مباحث دشوار نحوی از قلمی ساده و روان برخوردار است که امتیاز بزرگی، برای آثار وی به حساب می آید. وی با نگارش کتاب «اخبار النحویین البصریین» توانایی و وسعت اطلاعات خویش را در زمینه نگارش و ثبت تاریخ نحویان به ویژه نحویان بصره نشان داد. هم چنین آگاهی او به علوم قرآنی و انواع قرائت ها سبب تألیف کتاب «ادغام القراء» شد. وسعت آگاهی های وی باعث شد تا شرحی علمی و ادبی بر «الکتاب» سیبویه بنویسد. از ویژگی های برجسته ی این شرح، بهره مندی از استدلال و دیوان های شاعران جاهلی می باشد. همچنین وی با شناخت مکاتب مختلف نحوی، گرایش نحوی بصره را در آثارش برگزید. واژه های کلیدی: ابو سعید سیرافی، احوال، آثار، مکتب بصره.