نام خانوادگی: رنج آزمای مایل نام: فاطمه کلید واژه ها: زلزله، آسیب پذیری شهری، شاخص های آسیب پذیری، برنامه ریزی شهری، تحلیل آسیب پذیری چکیده : فاکتور زلزله یکی از عواملی است که در برنامه ریزی شهری ایران کمتر مورد توجه قرار گرفته است، البته با توجه به شرایط بحرانی کشورمان و آسیب پذیری بالقوه ایران در برابر زلزله یکی از اساسی ترین عوامل تخریبی طبیعی باید به حساب آید.در واقع زلزله به عنوان یک پدیده طبیعی به خودی خود نتایج نامطلوبی در پی ندارد آنچه از این پدیده یک فاجعه می سازد عدم پیشگیری از تأثیر آن و عدم آمادگی جهت مقابله با عواقب آن است. غالباً تحقیقات به عمل آمده در رابطه با کاهش خسارات ناشی از زلزله حول محور روشهای ساخت و ساز واحدهای ساختمانی جهت افزایش مقاومت بنا در برابر زلزله بوده است. لیکن در این تحقیق اعتقاد بر این است که با کاربرد روش های برنامه ریزی شهری بویژه کاربری زمین می توان از آسیب پذیری مناطق شهری در برابر خطرات زلزله کاست.در تحقیق حاضر به بررسی عوامل موثر در آسیب پذیری شهری و میزان آسیب پذیری مناطق شهری در برابر زلزله وبررسی راه های کاهش آسیب پذیری منطقه 8 ( محور تاریخی ـ فرهنگی) شهر تبریز پرداخته شده است. برای آغاز بررسی و دستیابی به روش های کاهش آسیب پذیری محدوده مورد مطالعه نسبت به تشکیل پایگاه اطلاعاتی مورد نیاز در محیط نرم افزاری arc gis اقدام و سپس برای تحلیل میزان آسیب پذیری متغیرهایی انتخاب و بدواً به تفکیک هر متغیر و نهایتاً با توجه به شرایط محدوده مورد مطالعه با اختصاص ضرایبی به هر متغیر (ترکیب عوامل ) مدلی جهت تحلیل ارائه گردیده است.در ادامه با توجه به تحلیل های انجام شده راه های کاهش آسیب پذیری بررسی و نتایج بررسی ها به صورت گزارش ارائه شده است.این تحقیق خواستار نشان دادن رابطه بین فاکتورها و عواملی مانند، همجواری و سازگاری کاربری ها و شدت و تراکم توسعه و فضاهای باز و دسترسی-های فراهم شده و مساحت قطعات تفکیکی و تراکم جمعیت و کیفیت ابنیه و تعداد طبقات و نزدیکی به گسل و میزان آسیب پذیری در برابر زلزله در مناطق توسعه یافته می باشد. در نهایت تجزیه و تحلیل ها می توان گفت که وسعت و کاربری های محدوده های دارای آسیب پذیری زیاد و قابل توجه از محدوده های دارای آسیب پذیری کم و متوسط بیشتر بوده و در کل بیانگر آسیب پذیری بالای محدوده با توجه به کلیه عوامل در برابر زلزله می باشند. بطوریکه حدود 54 درصد وسعت محدوده و حدود 60 درصد کاربری ها در ناحیه دارای آسیب پذیری زیاد و قابل توجه قرار گرفته اند.