نام پژوهشگر: حسنیه برکشاهی

رسوب شناسی نهشته های آواری میوسن در برش برف ریز واقع در شمال نیشابور
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد 1390
  حسنیه برکشاهی   اسداله محبوبی

چکیده رسوبات آواری میوسن در برش برف ریز بخشی از زون بینالود در شمال شرق ایران در شمال نیشاور قرار گرفته است سنگ های سیلیسی آواری میوسن در این برش شامل کنگلومرا، ماسه سنگ و گل سنگ است که بر اساس سنگ های به سه واحد زیرین، میانی و فوقانی تقسیم می شوند. مرز زیرین این رسوبات با رسوبات مارنی و آهکی ائوسن به صورت رانده و رسوبات آهکی دونین به صورت رانده بر روی رسوبات سیلیسی آواری میوسن قرار گرفته اندرخساره های سنگی در این رسوبات شامل رخساره های کنگلومرایی (gt, gmm, gcm, gh) ، رخساره های سنگی ماسه ای شامل ((sm, st, sp, sh و رخساره های سنگی دانه ریز شامل (fm, fl) و رخساره غیرآواری p است. رخساره های گراولی توده ای، لایه بندی مورب تراف و افقی بوده و از خرده سنگ های ولکانیکی (بازالت و آندزیتی)، رسوبی (کربناته و ماسه سنگی) در اندازه های مختلف تشکیل می شود. رسوبات کنگلومرایی دارای جورشدگی ضعیف هستند. رخساره های سنگی ماسه ای ولکانیک ارنایتی و فلدسپاتیک ولکانیک آرنایتی بوده و از خرده سنگ های ولکانیکی (بازالت و آندزیتی) مقادیر کمتر خرده سنگ رسوبی (کربناته و شیلی) و دگرگونی (اسلیتی) همراه با کانی های ورقه ای میکایی، هورنبلند و کانی های سنگین تشکیل شده است. بر اساس رنگ قرمز رسوبات، نبود فسیل های دریایی، وجود ساختمان های رسوبی یک جهتی طبقه بندی مورب مسطح و عدسی شکل در سیکل های به طرف بالا ریز شونده و توالی درشت شونده به طرف بالا این سنگ های رسوبی در محیط مخروط افکنه، محیط رودخانه بریده بریده و پلایا نهشته شده اند. بر اساس داده های پتروگرافی و ژئوشیمیایی منشا این رسوبات سنگ های آذرین فلسیک و حدواسط با چرخه مجدد کوهزایی است. فرایندهای دیاژنزی در این رسوبات شامل: فشردگی مکانیکی، انحلال، دگرسانی، جانشینی و سیمانی شدناست. در بخش ابتدایی مجموعه رخساره ای شامل گل سنگ های حاوی تبخیری نشان دهنده فضای رسوبگذاری زیاد در نتیجه بالا بودن سطح اساس رودخانه است. مجموعه رسوبی دوم شامل رسوبات کانالی (تناوب ماسه سنگ و کنگلومرایی) است و نشان دهنده یک توالی درشت شونده به طرف بالا است. این توالی درشت شونده نشان دهنده فضای رسوبگذاری پایین حاصل از افزایش انرژی و بالا بودن سطح اساس رودخانه است. بر اساس داده های ژئوشیمیایی و تعیین عناصر اصلی و فرعی و استفاده از اکسیدهای اصلی منشا این رسوبات حاشیه فعال قاره ای تعیین می گردد. همچنین با استفاده از داده های ژئوشیمیایی و پتروگرافی منشا این رسوبات سنگ های آذرین حد واسط و اسیدی تعیین شده است. با استفاده از برخی عناصر غیر متحرک مانند al, rb, … و استفاده از ضرایب cia, pia, icv نشان داده شد که این رسوبات تحت تاثیر هوازدگی شیمیایی متوسط قرار گرفته اند. داده های پتروگرافی و ژئوشیمیایی نشان می دهند آب و هوای میوسن در هنگام ته نشست این رسوبات گرم و نیمه خشک تا گرم و خشک بوده است.