نام پژوهشگر: ابراهیم جاودان

تأثیر نااطمینانی نرخ ارز بر رشد و تجارت خارجی کشاورزی در ایران
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید باهنر کرمان - دانشکده کشاورزی 1389
  ابراهیم جاودان   حسین مهرابی بشرآبادی

بسیاری از تحلیل‏گران اقتصاد بین‏الملل اتفاق نظر دارند که فراگیر شدن نظام ارزی شناور بعد از نظام برتون وودز، نااطمینانی قابل توجهی را در اقتصاد کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته ایجاد کرده است. این مطالعه اثر نااطمینانی نرخ ارز واقعی را بر رشد بخش کشاورزی ایران در دوره 1386-1348، صادرات محصولات کشاورزی ایران در دوره 2007-1998 و واردات محصولات کشاورزی ایران در دوره 2008-1998 مورد بررسی قرار داده است. به این منظور، الگوی واریانس ناهمسانی شرطی اتورگرسیو تعمیم یافته (garch) برای شاخص‏سازی نااطمینانی نرخ ارز واقعی استفاده شد. برای برآورد الگوی رشد، رهیافت همجمعی خودتوضیح با وقفه‏های گسترده (ardl) به کار گرفته شد. الگوی صادرات و واردات محصولات کشاورزی نیز با استفاده از داده‏های پانل در قالب مدل جاذبه مورد برآورد قرار گرفت. بر اساس یافته‏های این پژوهش، روابط کوتاه‏مدت وبلندمدت قوی و معنی‏داری بین متغیرها در مدل رشد بخش کشاورزی ایران وجود دارد و نااطمینانی نرخ ارز واقعی اثر منفی و معنی‏داری بر رشد بخش کشاورزی در کوتاه‏مدت و بلندمدت داشته است. ضریب تصحیح خطا (71/0-) نیز با علامت منفی و معنی‏دار گویای سرعت بالای فرایند تعدیل است. برآورد مدل جاذبه برای صادرات و واردات محصولات کشاورزی نیز حاکی از آن است که نااطمینانی نرخ ارز واقعی اثر منفی و معنی‏داری بر این دو متغیر در دوره مورد مطالعه داشته است. با توجه به نتایج پژوهش، سیاست‏های اقتصادی در کشور باید به صورت هماهنگ و در راستای کاهش نااطمینانی نرخ ارز واقعی طراحی و اجرا شوند. علاوه بر این پیشنهاد می‏شود برای جبران ضرر وارده به صادرکنندگان و واردکنندگان در اثر نااطمینانی نرخ ارز واقعی، استفاده از سیاست‏های حمایتی و الگوهای بیمه‏ای در دستور کار سیاستگزاران قرار گیرد.