نام پژوهشگر: ابراهیم رفاقت خواجه
ابراهیم رفاقت خواجه حسین قمری گیوی
هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش حل مسئله اجتماعی در پرخاشگری نوجوانان بزهکار می باشد. این پژوهش از نوع آزمایشی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه نوجوانان حاضر در کانون های اصلاح و تربیت شهر تبریز می باشد. نمونه پژوهش شامل 30 نفر از نوجوانانی بود که در پرسشنامه پرخاشگری باس و پری نمرات بالایی کسب کردند که این 30 نفر به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش طی 8 جلسه 60 دقیقه ای در معرض آموزش حل مسئله اجتماعی قرار گرفت و پیش آزمون و پس آزمون برای هر دو گروه اجرا شد. در این پژوهش از پرسشنامه پرخاشگری باس و پری و همچنین پرسشنامه تجدید نظر شده حل مسئله اجتماعی برای جمع آوری داده ها استفاده شد. داده های پژوهش با استفاده از آزمون تحلیل واریانس چند متغیری (manova) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که بین میانگین نمرات پرخاشگری و زیر مقیاس های آن یعنی پرخاشگری بدنی، پرخاشگری کلامی، خشم و خصومت در پس آزمون بین دو گروه آزمایش و کنترل تفاوت معناداری وجود دارد. متغیرهای مذکور در پس آزمون نسبت به پیش آزمون در گروه آزمایش کاهش معناداری داشتند. همچنین نتایج نشان دادند که بعد از آموزش حل مسئله اجتماعی، بین میانگین نمرات تمام زیر مقیاس های حل مسئله اجتماعی یعنی جهت گیری مثبت نسبت به مسئله، جهت گیری منفی نسبت به مسئله، سبک منطقی، سبک تکانشی- بی احتیاطی و سبک اجتنابی در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل بین پیش آزمون و پس آزمون تفاوت معناداری وجود دارد. بنابراین می توان نتیجه گرفت که با استفاده از آموزش حل مسئله اجتماعی می توان مشکلات پرخاشگری و حل مسئله نوجوانان بزهکار را کاهش داد.