نام پژوهشگر: صالح رضایی
صالح رضایی علی یساقی
منطقه مطالعه در بخش شمالی ناحیه لرستان کمربند چین خوره ـ رانده زاگرس، و در جنوب غربی گسل زاگرس مرتفع قرار دارد. چین های تاقدیس قیتوله تحت تاثیر گسل زاگرس مرتفع تغییراتی در دامنه، طول موج و راستای آنها ایجاد شده است بنحوی که بسمت شمال غرب، دامنه و طول موج چین ها افزایش و طول اثر سطح محوری چین کاهش پیدا کرده است. تحلیل های هندسی ـ جنبشی بروی چین های تاقدیس قیتوله از سمت جنوب شرق به شمال غرب، بیانگر مرتبط بودن این چین ها با مراحل هندسی رشد و تکامل چین های جدایشی و انتقال به چین های گسترش گسلی حمل شده است. تاقدیس قیتوله که بطور جزئی تر در این مطالعه بررسی گردیده، یک چین باریک و طویل و دارای روند عمومی شمال-غرب، جنوب شرق است که از چهار چین کوچکتر با هندسه پلکانی (en echelon) تشکیل شده است از آنجا که اغلب سازندهای موجود در لرستان دارای رخساره پلاژیک و بعضا تبخیری هستند لذا اکثر آنها واجد پتانسیل عمل بصورت سطوح جدایشی در فرآیند چین خوردگی می باشند و تغییرات قابل ملاحضه-ای در هندسه و سبک چین خوردگی تاقدیس های منطقه بصورت افقی و عمودی در افق های مختلف خواهند داشت. بررسی دقیق هندسه تاقدیس ها در منطقه مورد مطالعه منجر به شناسایی و تحلیل دو نوع هندسه و سبک چین خوردگی گردید. نوع اول چین هایی با طول موج بزرگ و طول 20 تا 30 کیلومتر هستند، مانند تاقدیس های شیخ صله، ازگله و نوع دوم چین هایی با طول موج کوچکتر که در پهلوی چین های بزرگ قرار می گیرند و یا بصورت مجزا از چین های نوع اول شکل گرفته اند مانند تاقدیس قیتوله. دسته اول در ارتباط با گسل هایی هستند که از سطح جدایشی عمیقی مثل افق جدایشی تریاس (سازند دشتک) و حتی قدیمی تر منشا یافته اند. چین های نوع دوم، ابعاد کوچکتری دارند که در ارتباط با سطوح جدایشی در افق های ژوراسیک هستند (مانند رسوبات شیلی و مارنی نیریز). این چین ها در سطح هندسه متقارنی در رسوبات گروه بنگستان دارند.