نام پژوهشگر: محمد عابدی گزل آباد سفلی

موسیقی شعر دیوان غالب دهلوی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سیستان و بلوچستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  محمد عابدی گزل آباد سفلی   محمود عباسی

چکیده پژوهش حاضر به بررسی جنبه های چهارگانه موسیقی شعر غالب دهلوی پرداخته وتجزیه وتحلیل لازم را پیرامون اطلاعات بدست آمده، ارائه می دهد. به منظور رسیدن به این هدف مطالب مورد نیاز در پنج بخش تنظیم می گردد. در بخش اول، تحت عنوان کلیات، تعاریف وزن و شعر ذکر می گردد ودر کنار آن تاریخچه ای از اوضاع زمانی شاعر وشرح حال وی بیان می شود در این خصوص از آراء وعقاید صاحب نظران از دیدگاههای مختلف بهره گیری لازم صورت می گیرد. در بخش دوم، موسیقی بیرونی (عروض) در دیوان غالب دهلوی مورد بررسی قرار می گیرد به این منظور ابتدا اطلاعات آماری مربوط به بسامد اوزان مختلف در بخشهای متعدّد دیوان آورده شده وسپس با ذکر چند نمونه از ابیات برای هر وزن مورد استفاده، به تجزیه وتحلیل اوزان وبحور پرداخته می شود. در بخش سوم به بررسی جنبه کناری موسیقی شعر (قافیه وردیف ) غالب دهلوی پرداخته می شود. پس از آن در قالب دو بخش، ابتدا قافیه وهجاهای شش گانه آن، بر اساس مستندات آماری توصیف و تحلیل می گردد و سپس ردیف و اقسام بکار رفته آن در سراسر دیوان ارائه می شود، جلوه های بدیعی، ارزشهای آوایی وعیوب واژه ها نیز مورد توجه قرار می گیرد. در بخش چهارم، تجزیه وتحلیل موسیقی درونی(بدیع لفظی) دیوان انجام می گیرد. برای وصول به این هدف تناسبات لفظی میان حروف واژه های ابیات بدقت مورد کنکاش قرار می گیرد ونمونه هایی از ابیات به منظور شناخت بیشتر از دیدگاه شاعر در این بخش ذکر می شود. در بخش پنجم دیدگاه شاعر در حوزه موسیقی معنوی (بدیع معنوی) پردازش می شود وکلیه صنایع معنوی بکار رفته در اشعار دیوان مذکور در قالب نمونه هایی بر گرفته شده از تمام قسمتهای آن تعریف وارائه می گردد. در پایان با در نظر گرفتن کلیه اطلاعات استخراج شده در بخش های پنجگانه وبا عنایت به نواقص و نارساییهای یافت شده در تمام قسمتها نتیجه گیری کلی ومختصری از انواع موسیقی به صورت کمی وکیفی در شعر غالب دهلوی ارائه می شود.