نام پژوهشگر: اسماعیل بلال
اسماعیل بلال منصور حاجی حسینلو
امروزه معضل کمبود محل توقف وسایل نقلیه به خصوص در مناطق مرکزی شهر، گریبانگیر اکثر شهرهای بزرگ می باشد. پارکینگ های عمومی به عنوان یکی از اجزای مهم یک سیستم حمل و نقل شهری مدرن، وظیفه فراهم آوردن سطوحی برای خارج کردن ترافیک ساکن از سیستم ارتباط شهری و در نتیجه کاهش شلوغی و راهبندان های ترافیکی مرکز شهر را بر عهده دارند. مکانیابی مناسب پارکینگ های عمومی باعث افزایش کارایی پارکینگ و در نتیجه کاهش پارک حاشیه ای و روانی ترافیک و به طور غیر مستقیم باعث افزایش عرض خیابان ها می گردد. تا چند سال پیش مکانیابی پارکینگ های عمومی به روش سنتی و بازدید از محل انجام می گرفت. در این روش در نظر گرفتن کلیه پارامترهای موثر در مکانیابی پارکینگ عمومی امکان پذیر نبوده و مکان های انتخابی فقط با لحاظ نمودن تعداد محدودی از پارامترها مانند قیمت زمین انجام می گیرد. این امر باعث دور افتادن پارکینگ از مراکز جاذب سفر و احداث پارکینگ در خیابان های شلوغ و افزایش ترافیک این خیابان ها می شود. سیستم های اطلاعات جغرافیایی (gis) که علم و فناوری تجزیه و تحلیل داده های مکانی هستند، سیستمی مناسب جهت یافتن بهینه ترین مکان جهت احداث پارکینگ های عمومی به شمار می آیند. استفاده از gis در این زمینه باعث کاهش بازدیدهای زمینی و افزایش دقت و صحت کار می گردد. این تحقیق روشی مناسب جهت مکانیابی پارکینگ های عمومی با استفاده از gis را با در نظر گرفتن کلیه پارامترهای موثر در مکانیابی آن، هم ترافیکی و هم جغرافیایی ارائه می دهد. بعد از تعیین کردن معیارهای موثر در مکانیابی، با نظرسنجی و روشahp وزن دهی شدند. سپس با استفاده از روش جمع فازی این معیارها با یکدیگر ترکیب شده و در نرم افزار gis روی منطقه 1 شهرداری تهران که به عنوان نمونه مطالعاتی انتخاب شد، پیاده شدند و مکان های بهینه برای احداث پارکینگ مشخص شدند. هم چنین دو خیابان ولی عصر و شریعتی در محدوده منطقه 1 برای تحلیل ترافیکی برای پارک حاشیه ای در نرم افزار aimsun شبیه سازی شدند. بعد از به دست آمدن نتایج مکانیابی مشاهده شد به دلیل وزن بیشتر معیار دسترسی به پایانه های حمل و نقل مخصوصاً مترو، مکان های مناسب برای احداث پارکینگ بیشتر در اطراف ایستگاه های مترو می باشد. هم چنین در خیابان های ولی عصر و شریعتی در منطقه 1 مشاهده گردید زمان تاخیر در خیابان شریعتی به مقدار 23 ثانیه برای هر وسیله نقلیه و در خیابان ولی عصر به اندازه 14 ثانیه برای هر وسیله نقلیه و چگالی برای خیابان شریعتی 14 وسیله در هر کیلومتر و خیابان ولی عصر 10 وسیله نقلیه در هر کیلومتر، در حالتی که خیابان دارای پارک حاشیه ای باشد، بیشتر از حالتی است که پارک حاشیه ای موجود نباشد.