نام پژوهشگر: افضل بیننده

قواعد فاینمن در مدل استاندارد تعمیم یافته
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی اصفهان 1389
  افضل بیننده   منصور حقیقت

نسبیت بر این ایده بنا شده است که تمام قوانین فیزیک نسبت به تبدیل در چارچوب مرجع جدیدی که با سرعت ثابت و حرکت می کند متقارن هستند. این تبدیلات همان تبدیلات لورنتس هستند که اساس نظریه ی نسبیت را تشکیل می دهند. هنگامی که تقارن لورنتس در نظر گرفته شود، فضا و زمان همسانگرد به نظر می رسد. درحال حاظر تقارن لورنتس بهترین توضیحات را از ذرات بنیادی و نیروها به ما می دهد. همه ذرات و برهمکنش های غیر گرانشی بین آنها به وسیله نظریه ای که مدل استاندارد تعمیم یافته نامیده می شود توصیف می شود. در سالهای اخیر شواهدی مبنی بر شکست تقارن لورنتس، حداقل در ابعاد پلانک وجود دارد که این شکست در سیستم ها به شکل خود به خودی صورت می گیرد. یک تعمیمی از مدل استاندارد معمولی که همه خواص قراردادی را داشته باشد ولی تقارن لورنتس و cpt در آن شکسته شود، ارائه می شود. در این چارچوب مدل استاندارد در همه ی بخشهای لپتونی، کوارکی، هیگز و یوکاوا بسط داده می شود و مدل استاندارد تعمیم یافته را به دست می دهد. این مدل در حین اینکه جملات نقض تقارن لورنتس را در خود جای می دهد،قوامین پایستگی انرژی-تکانه ، بازبهنجارش پذیری و ناوردایی پیمانه ای در آن حفظ می شود. در اینجا ما از قضیه cpt استفاده می کنیم تا بین تقارن لورنتس و تقارن cpt ارتباط برقرار کنیم، اگر تقارن cpt برقرار باشد تمام خواصی را که برای ذره وجود دارد باید برای پاد ذره هم وجود داشته باشد. در این پایان نامه ما از این چارچوب استفاده کردیم تا قواعد فاینمن را برای مدل استاندارد تعمیم یافته بدست بیاوریم. ما در اینجا با وارد کردن جملات نقض لورنتس در بخش های لپتونی، کوارکی، هیگز و یوکاوا و اضافه کردن آنها به لاگرانژی مربوطه شان در مدل استاندارد معمولی، لاگرانژی مربوط به هر قسمت را بسط دادیم واز روی این لاگرانژی ها ما انتشارگرها و فاکتورهای راسی را برای هر بخش بدست آوردیم و دیدیم که علاوه براینکه به فاکتور های راسی در مدل استاندارد مقادیری اضافه یا کم می شود یک عده راس برهمکنشی هم بدست می آید که در آنها تغییر طعم صورت می گیرد این در حالی است که در مدل چنین تغییرطعمی وجود ندارد . همچنین در بخش برهمکنش ذره هیگز ما دو راس برهمکنشی را پیدا کردیم که در مدل استاندارد وجود ندارند این راس ها، hhz^0 و hh? هستند، در اینجا با توجه به سنگین بودن ذره هیگز این واپاشی ها در حالت عادی وجود ندارد اما ما می توانیم این راسها را به شکل حلقه در انتشارگر ذرات هیگز و فوتون وارد کنیم و جرم ذرات را تصحیح کنیم. با به کار بردن راس ها و انتشارگرهای تغییر یافته در برهمکنش بین ذرات و محاسبه پراکندگی یا آهنگ واپاشی ذرات میتوانیم داده های آزمایشگاهی را با نتایج نظری مقایسه کنیم و از این طریق روی ضرایب نقض لورنس حد بگذاریم.