زبان آینه تمام نمای اندیشه و معرف هویت فرهنگی ملتها است، در نتیجه بررسی یک زبان در حقیقت بررسی فرهنگ ملتی است که با آن زبان سخن می گوید. از طرفی برای فهم محتوای یک اثر زبانی، ناگزیر باید تک تک واژه های آن را ازحیث ویژگی های لغوی، صرفی و نحوی و معنایی به خوبی مورد بررسی قرار داد که این امر در حیطه ی دانش زبان شناسی است. زبان شناسی دانشی است که به بررسی توصیفی ویژگی های زبان درقلمرو ریشه شناسی، تغییرات ساختمانی کلمات ، معناشناسی، تغییرات اعرابی کلام و نیز قاموس یک زبان و یا یک لهجه ی خاص می پردازد. بی شک نهج البلاغه و از جمله خطبه ی قاصعه که موضوع این پژوهش است، به سبب بهره مندی از جاذبه های بلاغی، غنای لغوی، فخامت الفاظ، معانی بلند، وانسجام ساختاری، پس از قرآن کریم از منابع معتبر و ارزشمند زبان و ادبیات عربی به شمار می آید. شیوه ی سخن امام(ع) در خطبه ی قاصعه ، شیوه ای علمی متکی بر ساختار ادبی و بلاغی است که می کوشد با استفاده از واژگان آشنا و جاری در زبان و زندگی مردم، ساختار صرفی و نحوی روان و صور خیالی رایج و مأنوس میان مردم عرب زمان خویش، ارتباط تنگاتنگی با مخاطبان برقرار سازد. بنابراین پژوهش حاضر در نظر دارد تا با کشف ارزشهای ادبی و بلاغی خطبه ی قاصعه از بعد زبان شناختی از طریق بررسیهای لغوی واژگان، ساختار صرفی و نحوی، اسلوب های معنایی ، به درک صحیح خوانندگان از محتوا ی تأمل برنگیز خطبه ی قاصعه کمک نماید.