یکی از پدیده های مرتبط با زلزله روانگرایی است که از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است و از پیچیده ترین مسائل ژئوتکنیکی است. این پدیده بیشتر در خاکهای دانه ای سست و اشباع رخ میدهد. قابلیت روانگرایی یک خاک مهمترین مسئله ای است که در مورد این پدیده وجود دارد و به پارامتر های متعددی بستگی دارد. در این خصوص محققین با انجام آزمایشهای گسترده ای تأثیر پارامتر های مختلف را مورد بررسی قراردادند. به دلیل اینکه اکثر روانگرایی های مشاهده شده در طبیعت در خاکهای ماسه ای لای دار دیده شد، بررسی رفتار این نوع خاکها احتیاج به توجه بیشتری دارد. اما در اغلب تحقیقات انجام گرفته در این زمینه از یک نوع ماسه استفاده شده و تمرکز اصلی این مطالعات بر خصوصیات تراکمی این ماسه ها بوده است و بررسی تأثیر مشخصات فیزیکی این نوع خاکها بر قابلیت روانگرایی آنها کمتر مورد توجه قرار گرفته بود. در واقع پیش بینی میشود با شناخت مشخصات فیزیکی به تنهایی یا در کنار پارامترهای تراکمی یا مقاومتی، پاسخ بعضی سوالات موجود در این زمینه داده شود. بدین منظور در این تحقیق اثر مشخصات فیزیکی بر قابلیت روانگرایی ماسه های آمیخته با ریزدانه غیرخمیری با نگاهی خاص به مشخصات دانه بندی این نوع خاکها مورد بررسی قرار گرفت. لذا در نخستین گام این تحقیق یک بانک اطلاعاتی از نتایج آزمایشهای انجام شده توسط محققین مختلف جمع آوری و با استفاده از روشهای آماری و شبکه عصبی مصنوعی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت و با تحلیل حساسیت نتایج بدست آمده پیش بینی اولیه از چگونگی تغییر مقاومت روانگرایی این نوع خاکها با تغییر مشخصات دانه بندی آنها ارائه شد.در ادامه که بخش اصلی این پایان نامه است چندین آزمایش سه محوری سیکلی بر روی نمونه های ساخته شده با روش تراکم مرطوب انجام شده است جهت بررسی اثر دانه بندی و درصد ریز دانه از چهار نوع ماسه مختلف (بابلسر، شوشاب ملایر، رشت و مخلوط شوشاب و رشت) ترکیب شده با 0 ، 10 ، 20، 30 و 40 درصد لای استفاده شد. کلیه آزمایش ها در شرایط بارگذاری تحکیم و تراکم یکسان انجام شد و نتایج آزمایشها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این آزمایش ها نشان می دهد با تغییر مشخصات فیزیکی مانند دانه بندی، مقاومت یا به عبارتی قابلیت روانگرایی این ماسه ها در شرایط یکسان بارگذاری، تحکیم و تراکم تغییر می کند. به عبارتی در یک نسبت تخلخل ثابت و تحت اثر یک بارگذاری یکسان برای نمونه های با مشخصات دانه بندی و جنس و شکل متفاوت نتایج متفاوتی حاصل می شود که این اثرات در غالب روابط همبستگی ارائه گردیده است در پایان لازم به ذکر است برای بررسی قابلیت روانگرایی این ماسه ها مخلوط و ریزدانه غیر خمیری باید به همه عوامل موثر بر آن مانند مشخصات تراکمی و پارامترهای مقاومتی در کنار مشخصات فیزیکی توجه شود.