انقلاب مشروطه نماد تغییر و تحولات اساسی در جامعه و شروع تاریخ نوینی در ایران به جهت تشکیل ساختار سیاسی جدید و به خصوص ایجاد مجلس قانونگذاری به شمار می آید. هدف اصلی این انقلاب کاهش قدرت سلطنت و توزیع قدرت در جامعه، ایجاد دموکراسی و جایگزینی نظام مردم سالاری به جای حکومت مطلقه استبدادی بود که این معنی درخود کلمه مشروطه نیز پیداست. با توجه به اینکه مجلس نماد دموکراسی و مظهر تصمیم گیری جمعی، احترام به آراء و عقاید به شمار می آید، لذا اولین اقدام مهم رهبران مشروطه تدوین قانون اساسی و تشکیل مجلس بود. علی رغم تشکیل قوه مقننه و توجه به جایگاه رفیع و محوری آن در قانون اساسی و با توجه به کارکرد این نهاد بویژه در مجلس اول و دوم که به عبارتی می توان این دو دوره را دوران تغییر و آزمایش نهاد مجلس دانست. به نظر می رسد که این نهاد فاقد ظرفیت های لازم برای تحقق کار ویژه های خود در ایران بوده است. دلایل زیادی باعث ناکارآمدی مجلس در این دوران شد. یکی از این دلایل عدم سرکوب کامل استبداد بوسیله مشروطه خواهان بود به گونه ای که هر آن شرایط برای احیای استبداد فراهم می شد و از آنجا که در جامعه آن زمان آزادی وجود نداشت و همین طور به دلیل عدم شکل گیری خاستگاههای فکری و بینشی سازگار با دموکراسی و قانونگذاری و نبود یک نهاد اجرایی قوی برای اجرای مصوبات مجلس و علل و عوامل خارجی از جمله دخالت کشورهای استعمارگر در امور داخلی ایران همه در این ناکارآمدی موثر بودند. با این وجود مجلس مشروطه تأثیرات خاصی بر جامعه ایران به لحاظ فرهنگی، اقتصادی ، سیاسی و اجتماعی گذاشت، بررسی و مقایسه سیاستهای حاصل از پدید آمدن مجلس مشروطه و مقایسه این سیاستها در ادوار مختلف مجلس بویژه در دوره های اول و دوم بسیار مهم به نظر می رسد و برای این بررسی پرداختن به نقش گروهها و جمعیت های سیاسی در پیدایش مشروطه و مجلس و همچنین احزاب سیاسی که نقش آنها بویژه در چالش های سیاسی مجلس دوم بسیار ملموس بوده، مهم می نماید لذا قبل از بحث دربار? مجلس اول و دوم باید به نقش انجمن ها و احزاب سیاسی در شکل گیری انقلاب مشروطه و ترکیبی که این احزاب و گروههای سیاسی در مجلس اول و دوم داشته اند، پرداخت رقابت های حزبی که در مجلس دوم وجود داشت و همین طور دسته بندی هایی که برای حمایت احزاب گوناگون شکل گرفت، مسیرتحولات را به گونه ایی پیش برد که در نهایت به افول مشروطه و انحلال مجلس انجامید.