نام پژوهشگر: عرفان کریمیان
عرفان کریمیان رسول قربانی
گاوماهیان صید شده از نهرهای کبودوال، زرینگل و شیرآباد بر اساس کلیدهای شناسائی گاوماهیان شناسائی شدند که تمامی آنها به گاوماهی شنی neogobius fluviatilis (pallasi, 1814) متعلق بودند. نتایج حاصل از تحلیل واریانس یک طرفه نشان داد که گاوماهیان هر سه نهر (به ویزه نهر زرینگل) در اکثر صفات ریختسنجی و در بین سنین مختلف دارای تفاوت معنیدار بودند که میتواند نشاندهنده وجود تنوع نسبتاً بالای فنوتیپی در بین نمونهها باشد، اما با استفاده از روش تجزیه به مولفههای اصلی (pca)، جدائی جمعیتی مشاهده نگردید. بهنظر میرسد جمعیت ماهیان کبودوال و زرینگل همپوشانی بیشتری نسبت به جمعیت ماهیان شیرآباد داشته باشند. پراکنش گاوماهی شنی در نهرهای کبودوال، زرین گل و شیرآباد دارای توزیع متفاوتی بود (05/0>p)، به طوریکه نمونههای نهر کبودوال بیشترین تراکم گاوماهی را در واحد سطح به خود اختصاص دادند. به طور کلی عوامل محیطی زیادی از قبیل جنس بستر، سرعت حریان آب، پوشش گیاهی، عمق آب و دما در پراکنش این گونه نقش بازی میکنند و تفکیک اثر هرکدام از آنها آسان نبوده و نیاز به تحقیقات و تجارب بیشتر در این زمینه دارد. در این تحقیق، غالبیت رژیم غذایی گاوماهی شنی لارو دیپترا، افمروپترا و تریکوپترا می باشد . به نظر میرسد گاوماهی شنی بسته به شرایط محیطی، نوع بستر و سایر عوامل ناشناخته دیگر از قابلیت تغییر رژیم غدائی برخوردار باشد و هریک از طعمههای شناسائی شده در شرایط زیست محیطی خاص، طعمه اصلی محسوب شوند. بهطور کلی میتوان گاوماهی شنی را یک گونه گوشتخوار یوریفاژ با جایگاه غذایی تغذیه کننده از کف به شمار آورد. بررسی آلودگی انگلی نیز دو گونه انگل رابدوکونا دنوداتا rhabdochona denudate و پوستودیپلوستوموم کوتیکولا postodiplostomum cuticula را نشان داد. با توجه به عادات غذایی گاوماهی شنی با تغذیه از لارو حشرات که به عنوان میزبان واسط انگل رابدوکونا شناخته شدهاند و از آنجا که گاوماهی شنی ماهی کفزی و کم تحرکی است می توان گفت که بیشتر در معرض آلودگی با این انگل قرار میگیرد. وجود آلودگی به انگل postodiplosomum cuticola در نهر زرینگل را میتوان ناشی از فراوانی میزبان واسط این انگل (حلزون آب شیرین از راسته gastropoda)، که جزء یکی از جمعیتهای غالب بزرگ بیمهرگان کفزی بود را دانست.