نام پژوهشگر: سیدهادی میرمحمودی

بررسی سندی و دلالی روایات «صعب مستصعب»
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه قم - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1389
  سیدهادی میرمحمودی   جعفر نکونام

در گنجین? روایات شیعه روایاتی وجود دارد که در آنها احادیث ائمه صعب و دشوار خوانده شده است که بجز نبی مرسل و ملک مقرب خداوند و مومنین راستین، کسی توان تحمّل آن را ندارد؛ لذا باید دید منظور از «صعب مستصعب» بودن حدیث ائمه چه چیزی بوده است. هدف این تحقیق از یک سو رفع ابهام از روایات «صعب مستصعب» و بیان مقصود و منظور این روایات و از سوی دیگر پاسخگوئی به پاره ای از تعارضات است که میان این دسته از روایات با عقل و نیز با روایاتی که حکم به فصاحت احادیث ائمه و سخن گفتن به انداز? عقول مردم می کند. برای نیل به این مقصود، مطالب را به این صورت دسته بندی کرده ایم که در فصل اوّل کلیات تحقیق و در فصل دوم این تحقیق به بررسی سندی روایات «صعب مستصعب» پرداخته ایم که ماحصل آن این بود که اکثریّت مطلق این روایات از نظر سندی ضعیف می باشد و در سند آنها روات ضعیف و غالی وجود دارند. در فصل سوّم، رجالی که در سند این روایات ذکر شده اند به ترتیب طبقه ای که در آن حضور داشته اند، ذکر و شناسنام? آنها را مورد بررسی قرار داده و در فصل چهارّم تحقیق، دیدگاههای مختلف در این زمینه را طرح و مورد بررسی قرار داده و برای بررسی دقیق موضوع، این احادیث را به دو قسمت تقسیم کردیم که عبارتند از: الف: روایاتی که در آنها «امر» اهل بیت دشوار شمرده شده بود. ب: روایاتی که در آنها «احادیث» و یا «علوم» اهل بیت دشوار دانسته شده است. در ادامه ضمن اینکه وجوه هر دسته را با ذکر روایات مختلف بیان کردیم، به طرح دیدگاه صاحب نظرانی همچون علام? مجلسی، علام? طباطبایی و مرحوم مامقانی و بررسی و تحلیل آنها پرداخته و در آخر نظری? صواب را ذکر کرده و جمع بندی خود را نیز بیان کرده ایم.