نام پژوهشگر: محمد فرهمند سیدآبادی
محمد فرهمند سیدآبادی جعفر باباجانی
سیاست تقسیم سود یکی از مهم ترین مباحثی است که از دیرباز مورد توجه محققان و نظریه پردازان حیطه مالی و حسابداری بوده است؛ اگر چه تاکنون عوامل اثرگذار متعددی در تعیین سیاست تقسیم سود مورد تایید قرارگرفته اند، لیکن هنوز بسیاری عوامل بالقوه دیگر نیز وجود دارند که نقش آن ها در سیاست تقسیم سود شرکت ها به روشنی مشخص نیست. عدم اطمینان جریان های نقدی یکی از عواملی است که علی رغم روشن شدن اهمیت و جایگاه آن در سیاست تقسیم سود توسط مطالعات پیمایشی نظیر لینتنر (1956) و براو، گراهام، هاروی و میشلی (2005)، کمتر مورد توجه پژوهش های تجربی بوده است. در این تحقیق اثرات هم زمان عدم اطمینان جریان های نقدی، نسبت سود انباشته به حقوق صاحبان سهام، تضاد های نمایندگی، و فرصت های سرمایه گذاری بر میزان سود تقسیمی شرکت ها مورد بررسی قرار گرفته است. برای اندازه گیری میزان سود تقسیمی توسط شرکت ها از دو معیار مختلف شامل نسبت سود تقسیمی به سود خالص (نسبت تقسیم سود)، و نسبت سود تقسیمی به ارزش بازار سهام (بازده سود تقسیمی) استفاده گردید؛ فرضیه های تحقیق نیز شامل چهار فرضیه به تفکیک هر یک از چهار عامل فوق است که با استفاده از مدل رگرسیون خطی چند متغیره و به تفکیک دو مدل (نسبت تقسیم سود و بازده سود تقسیمی) مورد آزمون قرار گرفتند. شرکت های مورد بررسی در تحقیق حاضر مشتمل بر 87 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، و قلمرو زمانی تحقیق شامل دوره پنج ساله 1383 تا 1387 می باشد. یافته های تحقیق به طور خلاصه در هر دو مدل حاکی از تاثیر معکوس میزان عدم اطمینان جریان های نقدی و فرصت های سرمایه گذاری بر میزان سود تقسیمی شرکت ها از یک سو، و همچنین تاثیر مستقیم میزان مالکیت سهام داران نهادی (به عنوان معیار اندازه گیری تضاد های نمایندگی) بر میزان سود تقسیمی شرکت ها از سوی دیگر است. از طرفی، در هیچ یک از دو مدل شواهدی مبنی بر تاثیر مستقیم و معنی دار نسبت سود انباشته به حقوق صاحبان سهام بر میزان سود تقسیمی شرکت ها یافت نگردید.