چکیده مطالعه در مورد رفتار سلول ها و برهم کنش آن ها با ماتریکس خارج سلولی جهت فهم بسیاری از فرآیندهای فیزیولوژیکی و پاتولوژیکی از قبیل تکوین جنین، متاستاز سلول هانی سرطان، تغییر وضعیت بافت، ترمیم بافت و پاسخ های ایمنی حائز اهمیت است. تحقیقات زیادی در مورد مکانیسم های حرکت و مهاجرت سلولی در مدل های دوبعدی صورت گرفته اند. در مطالعات دوبعدی حرکت سلول ها بصورت اتصال و جدا شدن از ماتریکس بوده و عملاً شرایط سه بعدی که در حالت in vivo حاکم هستند، وجود ندارند. بنابراین استفاده از مدل های سه بعدی، بهتر می تواند نمایانگر شرایط بافت های زنده جهت بررسی رفتارهای سلولی باشد. در این تحقیق از داربست مشتق شده از ماتریکس خارج سلولی (ecm) غضروف مفصلی به عنوان داربست سه بعدی جهت بررسی رفتار سلول های بافت بلاستما استفاده گردید. برای این کار ابتدا قطعات استوانه ای شکلی از غضروف مفصلی اپی فیز استخوان ران گاو تهیه شده و سپس با روش snap freezing و استفاده از دترژنت سدیم دودسیل سولفات (sds)، بافت حاصل سلول زدایی گردید. بررسی های بافت شناسی با هماتوکسیلین ـ ائوزین، آبی تولوئیدین، سافرانین o، پیکروسیروس رِد و همچنین رنگ فلورسنت dapi نشان داد که پس از سلول زدایی تنها ماتریکس خارج سلولی غضروف مفصلی باقی مانده و سلول ها بطور کامل حذف شده اند. همچنین با استفاده از پانچ لاله گوش خرگوش نر نژاد نیوزلندی، بافت بلاستما بصورت حلقه مانند جدا گردید. سپس حلقه بلاستمایی با داربست غضروفی سلول زدایی شده مونتاژ گردیده و در شرایط in vitro در محیط کشت نگهداری شدند. نمونه های مذکور در روزهای 4، 10، 20، 30 و 40 بعد از کشت مورد مطالعه بافت شناسی قرار گرفته و در نهایت با استفاده از تجزیه و تحلیل آماری تعداد و میزان سلول های نفوذ کرده در داربست غضروفی سلول زدایی شده، بررسی گردید. آنچه که در روزهای مختلف بعد از کشت مشاهده شد، نفوذ سلول های بافت بلاستمایی و تخریب بخشی از داربست سه بعدی غضروفی در حین نفوذ سلول ها بود. همچنین مشخص شد که بهترین زمان نفوذ سلول ها در داربست در روزهای دهم و بیستم بعد از کشت مشاهده گردید. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که داربست مشتق شده از ecm غضروفی می تواند سوبسترای سه بعدی مناسبی را برای حرکت و مهاجرت سلول ها فراهم نموده و مدل مناسبی برای بررسی برهم کنش بین سلول ها و ماتریکس خارج سلولی در شرایط in vitro باشد. کلمات کلیدی: مهندسی بافت، ماتریکس سه بعدی غضروف، سلول زدایی، بافت بلاستما، مهاجرت سلولی، بر هم کنش سلول ـ ماتریکس