ویروس موزاییک هندوانه (wmv) از جمله ویروس های مهمی است که در کدوئیان منجربه خسارت های زیادی می گردد. این ویروس دارای جدایه های مختلفی است که به لحاظ دامنه میزبانی، علائم و میزان خسارت با هم متفاوت می باشند. در این تحقیق دو جدایه متفاوت wmv به نام های wmv-41و wmv-55 از مزارع استان یزد جمع آوری و به لحاظ مولکولی و بیولوژیکی مورد مطالعه قرار گرفته اند. این جدایه ها بر خلاف سایر جدایه های این ویروس در آزمون الایزا نسبت به آنتی سرم wmv واکنش مثبت نشان ندادند و تنها با استفاده از روش rt-pcr و استفاده از آغازگرهای اختصاصی جهت تکثیر ژن کد کننده پروتئین پوششی قابل ردیابی بودند. بر خلاف سایر جدایه های wmv، جدایه wmv-55 به لحاظ دامنه میزبانی قادر به آلوده سازی لوبیا چیتی و لوبیا چشم بلبلی بود، در حالی که جدایه wmv-41 تنها لوبیا چشم بلبلی را آلوده ساخت. این در حالی است که این دو جدایه بر خلاف سایر جدایه های wmv قادر به آلوده سازی کدو هیبرید es125 و کدو هیبرید white bush select نبودند. در مطالعات مولکولی به منظور تعیین جایگاه تکاملی جدایه های مذکور، ژن پروتئین پوششی به اندازه 823 جفت باز مربوط به هر دو جدایه و قطعهci به اندازه809 جفت باز مربوط به جدایه wmv-41 با استفاده از آغازگرهای اختصاصی در آزمونrt-pcr تکثیر و سپس همسانه سازی شدند. براساس مطالعات قبلی جدایه های wmv به دو گروه iوii منشعب می شوند که تقریبا تمامی جدایه ها ایرانی به جز یک جدایه در گروه ii واقع می گردند. در این بررسی مشخص گردید که جدایه wmv-41 در گروهi قرار می گیرد. کمترین و بیشترین میزان تشابه ترادف نوکلئوتیدی این جدایه با جدایه های گزارش شده قبلی به ترتیب 6/92 و 2/95 درصد تعیین گردید. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که دو جدایه wmv-55و wmv-41ازلحاظ بیولوژیکی و مولکولی از اکثرجدایه هایwmv متفاوت بوده و دارای گسترش محدودی در ایران هستند. علاوه بر این هر دو جدایه فوق الذکر به لحاظ بیولوژیکی تفاوت هایی را با یکدیگر نشان می دهند