در این مطالعه 1200 جدایه قارچ با مشخصات جنس fusarium از گیاهان و اندام های مختلف گیاهی خانواده گندمیان جداسازی، خالص سازی و مورد مطالعه مورفولوژیکی و مولکولی قرار گرفت. بررسی مورفولوژیکی جدایه ها روی محیط های کشت pda، sna، cla و wa+kcl تحت شرایط کنترل شده (دمای 25-22 درجه سانتی گراد و زیر نور nuv در شرایط نوری/تاریکی 12/12 ساعته) انجام گرفت. 35 گونه از این جنس شامل، گونه های fusarium acuminatum،f. anthophilum، f. avenaceum،f. buharicum ، f. chlamydosporum، f. compactum،f. crookwellense، f. culmorum، f. diversisporum، f. equiseti، f. fujikuroi، f. graminearum ، f. graminum، f. lateritium، f. longipes، f. nygamai، f. oxysporum، f. poae، f. proliferatum، f. reticulatum،f. sambu.....

گوجه ‏فرنگی با تولید سالانه حدود 50 میلیون تن، جزو محبوب‏ترین سبزی‏ها محسوب می‏گردد. بیماری‏های زیادی باعث کاهش محصول گوجه‏فرنگی یا از بین رفتن این گیاه می‏شوند. یکی از مهمترین و شایع‏ترین بیماری‏های این محصول، بیماری پژمردگی فوزاریومی گوجه‏فرنگی می‏باشد که توسط fusarium oxysporum (schlechtend: fr. ) f.sp. lycopersici (sacc. ) snyder and hassen ایجاد می‏گردد. در این تحقیق ابتدا بوته‏های آلوده و سالم گوجه‏فرنگی از مناطق مختلف استان لرستان جمع‏آوری و در آزمایشگاه عامل بیماری و همچنین 15 جدایه‏ باکتریایی و 27 جدایه قارچی از منطقه ریزوسفر بوته‏های گوجه‏فرنگی جداسازی گردیدند. در مرحله بعد اثرات آنتاگونیستی عوامل باکتریایی و قارچی جدا شده روی قارچ f. oxysporum f.sp. lycopersici در آزمایشگاه به روش کشت متقابل بررسی گردید. اثرات آنتاگونیستی جدایه‏های باکتریایی bacillus subtilis وpseudomonas fluorescens و جدایه‏های قارچی trichoderma harzianum و t. virens و همچنین سم بیولوژیک trichomix-h در گلخانه‏ بررسی شدند. در گلخانه ابتدا مایه تلقیح قارچ بیمارگر f. oxysporum f.sp. lycopersici به نسبت 10 درصد وزنی با خاک سترون گلدانی مخلوط و برای پر کردن یک سوم فوقانی گلدان‏ها مورد استفاده قرار گرفت و دو سوم زیرین گلدان با خاک سترون پر گردید. گلدان‏ها به مدت 25 روز در شرایط گلخانه نگهداری شدند. ارزیابی توان بیوکنترل آنتاگونیست‏ها در کنترل بیماری پژمردگی فوزاریومی به روش آغشته‏سازی خاک به طور همزمان با کشت گیاه گوجه‏فرنگی انجام گرفت. این آزمون در قالب طرح کاملاً تصادفی با کاربرد جداگانه هر آنتاگونیست در سه تکرار انجام شد. تجزیه واریانس داده‏های بدست آمده با استفاده از نرم افزار spss انجام شد و مقایسه میانگین صفات با استفاده از آزمون دانکن در سطح احتمال 5% صورت گرفت. نتایج آزمایش‏های گلخانه‏ای نشان داد که آنتاگونیست‏های باکتریایی b. subtilis و p. fluorescens به ترتیب 100 و 62/50 درصد بیماری را کنترل نمودند و همچنین آنتاگونیست‏های قارچی t. harzianum، t. virens، trichomix-h 50 و trichomix-h 30 به ترتیب 100، 66/67، 62/96 و 55/65 درصد بیماری را کنترل نمودند.

جهت شناسایی قارچ های عامل پوسیدگی طوقه و ریشه ی چغندرقند در سال زراعی 92-91 ضمن بازدید از مناطق عمده کشت چغندرقند در استان لرستان، ازگیاهان دارای علائم پژمردگی و پوسیدگی ریشه و طوقه چغندرقند نمونه برداری انجام شد. قطعات جدا شده از حد فاصل بافت های آلوده و سالم، پس از ضدعفونی سطحی بر روی محیط عصاره سیب زمینی، دکستروز و آگار (pda) کشت شدند. مطالعات بیماری زایی در شرایط گلخانه در خاک سترون با استفاده از مایه قارچ روی دانه گندم و یا انتقال سه پلاگ از قارچ رشد یافته روی محیط آب-آگار (wa) برای مایه زنی گیاهچه ها انجام شد. در مرحله گیاه بالغ مطالعات بیماری زایی در شرایط آزمایشگاه با انتقال برشی از پرگنه قارچ روی برش های ریشه به روش زخم ((deathach در آزمایشگاه صورت گرفت. خصوصیات ریخت شناسی جدایه ها با استفاده از کلیدهای شناسایی معتبر مورد بررسی های تاکسونومیکی قرار گرفت و جدایه ها شامل fusarium solani، f. oxysporum، f. sacchari،f. chlamydosporum ، f. equiseti، f. diversisporum،f. nygamai ، rhizoctonia solani، oidiodendron sp.، bispora sp.، fusarium sp. بودند. قارچ های f. diversisporum، f. sacchari،f. chlamydosporum ، fusarium sp.، bispora sp.، oidiodendron sp. برای اولین بار از چغندرقند در ایران گزارش می شوند. نتایج آزمون های بیماری زایی نشان داد که سه گونه مورد آزمایش f. solani، f. oxysporum،solani r. هم روی گیاهچه و هم روی برش های ریشه بیماری زا بودند و توانستند علائم پژمردگی، مرگ گیاهچه و یا پوسیدگی ریشه را در چغندرقند ایجاد کنند.

حبوبات از مهم ترین منابع غذایی بشر بوده که در سراسر جهان کشت می شوند، لوبیا گیاهی است، حرارت دوست که بیشترین عملکرد را در خاک های سبک (شنی رسی) و غنی از مواد آلی دارا می باشد. استان لرستان با سطح زیر کشت 24000 هکتار، یکی از مهمترین قطب های تولید این محصول در ایران می باشد. عوامل متعدد عفونی و غیر عفونی باعث ایجاد خسارت بر روی این محصول می شوند که در بین آنها عوامل بیماری زای قارچی بیشترین خسارت را باعث می شوند. ازجمله عوامل قارچی خسارت زا بر روی لوبیا قارچ هایr. solani ، f. solani f.sp. phaseoli و m. phaseolina می باشند. استفاده از سموم شیمیایی جهت کنترل بیماری موجب از بین رفتن میکروارگانیزم های مفید و برهم خوردن تعادل اکولوژیکی می گردد. بنابراین استفاده از مدیریت تلفیقی، کنترل زراعی و مبارزه بیولوژیک بسیار حائز اهمیت می باشد. در این تحقیق به منظور بررسی امکان کنترل عوامل بیماری زای پوسیدگی طوقه وریشه لوبیا در استان، نمونه برداری از مناطق مختلف زیر کشت لوبیا در استان لرستان انجام گرفت و به آزمایشگاه منتقل شدند. پس از کشت بافتهای آلوده بر روی محیطهای کشت آزمایشگاهی مختلف و خالص سازی با روش نوک ریسه، تک اسپور و تک اسکلروت کردن در مجموع تعداد 247 جدایه قارچی جداسازی، خالص سازی و شناسایی گردید. براساس خصوصیات مرفولوژیکی گونه های r. solani، m. phaseolina، f. solani،f. oxysporum ، f. acuminatum، f. culmorum، diversisporum f.، f. equiseti، f. javanicum، f. proliferatum، f. scirpi، semitectum f.، f. virguliforme، fusarium sp، alternaria aternata،cheatomium globosum، cylindrocarpon destructans و a. parasiticus تعیین شدند. بررسی اثرات آنتاگونیستی های قارچی و باکتریایی روی عوامل بیمارگر در شرایط آزمایشگاه به روش آزمون کشت متقابل (dual culture) انجام گرفت. نتایج این آزمایش نشان داد که قارچ r. solani بیشترین بیماریزایی را در بین عوامل بیمارگر دارا می باشد. ارزیابی توان بیوکنترل آنتاگونیست‏های قارچی با تهیه مایه تلقیح و آنتاگونیست های باکتریایی به روش آغشته‏سازی بذور لوبیا در سوسپانسیون اسپور باکتری و همزمان با کشت انجام گرفت. این آزمون در قالب طرح کاملاً تصادفی با کاربرد جداگانه هر آنتاگونیست در چهار تکرار انجام شد. تجزیه واریانس داده‏های بدست آمده با استفاده از نرم افزار spss 22 انجام گرفت. مقایسه میانگین صفات در آزمایشگاه و آزمون های گلخانه ای با استفاده از آزمون دانکن به ترتیب در سطح احتمال 1 % و 5 % احتمال صورت گرفت. ارزیابی درصد و شدت بازدارندگی عوامل آ نتاگونیست نشان داد که گونه r.solani دارای قدرت آنتاگونیستی بالایی برای کنترل عوامل بیماریزا دارا می باشد. نتایج آزمایش‏های گلخانه‏ای نشان داد که آنتاگونیست‏های باکتریایی b. subtilis و p. fluorescens به ترتیب 51/57 و 40/98 درصد بیماری را کنترل نمودند و همچنین آنتاگونیست‏های قارچی t. harzianum و t. virens به ترتیب 48/99 و 42/58 درصد در کاهش بیماری موثر بودند.