نام پژوهشگر: حکیمه هادی

بررسی مفهوم فقر و درویشی در مثنوی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان 1389
  حکیمه هادی   اسحاق طغیانی

چکیده با نگاهی به آثار ادیبان فارسی مشاهده می شود که شاعران و نویسندگان در خلق آثار عرفانی خویش از اصطلاحات صوفیانه و اندیشه های عرفانی، بسیار بهره گرفته اند. در بین این ادیبان که در حقیقت گنجینه های ارزشمندی در زمینه ادبیات عرفانی از خود به جا گذاشته اند، عدّه ای هم چون مولانا، خود عارف و صوفی بوده اند و توانسته اند به زیبایی و هنرمندی تمام، موضوعات عرفانی را در آثار خویش منعکس نمایند. «مقامات عرفانی» از جمله اصطلاحاتی است که در این آثار به فراوانی دیده می شود و منظور از آن ها منازلی است که سالک در طریق سیر و سلوک، برای رسیدن به کمال، باید آنها را طی کند. فقر یکی از این مقامات است، که از اساسی ترین مراحل سلوک محسوب می شود و هم چنین در پیوند با سایر اندیشه های عرفانی از جمله: فنا، زهد، صبر، توکل و رضا قرار می گیرد. موضوع فقر، در آثار شاعرانی چون: سنایی، عطار و مولانا قابل توجه و تأمّل است. در این رساله، سعی بر آن است که ابتدا مفهوم فقر در قرآن کریم و احادیث نبوی مورد مطالعه قرار گیرد و در مرحله بعد، پس از بررسی مفهوم فقر و درویشی در امّهات کتب عرفانی، تجلّی این موضوع در مثنوی مورد تحلیل و بررسی واقع شود. کلید واژه: فقر، درویشی، فنا، عرفان، سیر و سلوک، مولانا، مثنوی