نام پژوهشگر: محمد یزدی

ژئوشیمی و ژنز کانسار منگنز رباط کریم با تکیه بر مطالعه عناصر نادر خاکی و میان بارهای سیال
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم پایه 1388
  یلدا نگهبان   جواد مقدسی

کانسار منگنز رباط¬کریم در 7 کیلومتری جنوب¬غرب شهرستان رباط¬کریم و در حاشیه شمال¬شرق کمربند آتشفشانی ارومیه - دختر قرار گرفته است. از نظر زمین¬شناسی ناحیه¬ای، این منطقه در مجموعه آتشفشانی ائوسن شمال ساوه، با ترکیب سنگ¬شناسی آندزیت تا بازالت قرار گرفته است. آثار کانی¬سازی عمدتاً به شکل رگه¬ای و درون درزه¬ها و شکستگی¬های سنگ¬های ولکانیکی قابل مشاهده است. بر اساس مطالعات کانی¬شناسی، این رگه¬ها از کانی¬های پیرولوزیت، پسیلوملان، رامزدلیت، هولاندیت به همراه کانی¬های کلسیت و کوارتز تشکیل شده ¬است. بافت¬های مشاهده شده شامل دو نوع بافت اولیه (گل¬کلمی، نواری، سوزنی و شعاعی، بادبزنی و بافت دندان سگی کلسیت و بافت تاج خروسی کوارتز) وبافت ثانویه (جانشینی، دندریتی و برشی) می¬باشد. بافتهای اولیه و ثانویه موجود در منطقه مورد مطالعه حاکی از فعالیت سیال هیدروترمالی در منطقه است. مطالعه ژئوشیمی عناصر اصلی و جزئی کان سنگ¬های منگنز رباط¬کریم و بی هنجاری منفی عنصر سریم (ce)، همچنین تشابه الگوی به¬هنجار شده عناصر کمیاب¬خاکی در کان سنگ رباط¬کریم با دیگر کانسارهای گرمابی نشان دهنده منشاء احتمالی گرمابی- زیردریایی این کانسار می¬باشد. مطالعات حرارت سنجی میان‍بارهای سیال، کانه¬زایی منطقه را از نوع اپی¬ترمال معرفی می کند. میان¬بارهای سیال کانسار رباط¬ کریم شامل میان بارهای دو فازی (مایع + گاز)، حداقل دمای تشکیل کانسار بین 260 تا280 درجه سانتیگراد و میزان شوری سیال کانی ساز 2 - 1 درصد وزنی معادل نمک طعام است که قابل مقایسه با کانسارهای نوع اپی¬ترمال میباشد. بنابراین مطالعه ژئوشیمی کان سنگ ها و همچنین حرارت سنجی میان¬بارهای می تواند سیال نشاندهنده وجود سیال کانه¬ساز با منشاء گرمابی- زیردریایی از نوع اپی¬ترمال می¬باشد.

اکتشاف ژئوشیمیایی مس - طلا و عناصر همراه در جنوب بوئین زهرا - استان قزوین
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم پایه 1389
  امامعلی دوستی   محمد یزدی

منطقه مورد مطالعه در 30 کیلومتری جنوب غرب بوئین زهرا واقع شده است. منطقه متعلق به زون ایران مرکزی بوده و قسمتی از کمربند آتش فشانی ارومیه – دختر را تشکیل می دهد. نفوذ توده های آذرین سبب دگرگونی مجاورتی در سنگ های دربر گیرنده خود شده است. همچنین آنکلاوهایی از سنگ های ولکانیکی ائوسن در این توده های نفوذی وجود دارند. تمام این شواهد دلالت بر سن بعد از ائوسن برای این توده های پلوتونیک دارد. واحدهای زمین شناسی تشکیل دهنده محدوده شامل یک توده گرانودیوریت - مونزونیتی با بافت پورفیری، واحدهای ولکانیکی شامل ریولیت، ریوداسیت، آندزیت، آندزی بازالت و تراکی آندزیت و واحد پیروکلاستیک (لیتیک توف) و آگلومرا می باشد. ماگمای منطقه مورد مطالعه یک ماگمای غنی از آب بوده است. شواهد پتروگرافی نیز این موضوع را تأیید می نماید. بر اساس دیاگرام های مختلف تمایز محیط تکتونیکی، این گرانیتوئیدها اختصاص به حاشیه صفحات دارند و تشکیل آن ها در فاصله زمانی تحول منطقه از مرحله کوه زایی به مرحله پایدار پس از کوه زایی صورت گرفته است. نمودارهای عناصر اصلی تفریق جزء به جزء و تفکیک کانی‎های فرومنیزین و پلاژیوکلازها از ماگمای مادر را نشان می دهد و بیانگر تبلور بخشی است. نمودارهای هارکر عناصر جزئی و کمیاب نیز نشان دهنده تبلور بخشی می باشند. از مهم?ترین دگرسانی?های منطقه مورد مطالعه دگرسانی آرژیلیتی، کائولینیتی و سیلسی می باشد که همراه با کانه سازی در رگه های سیلیسی می باشد. عامل کنترل کننده کانه زایی محدوده، گسل ها و شکستگی های با روند تقریباً شرقی - غربی بوده که به نظر می رسد با گسل اصلی محدوده در ارتباط باشند. فاز اصلی کانی سازی در محدوده درجه حرارت 220 تا 270 درجه سانتی گراد واقع شده که می تواند متعلق به آخرین فازهای گرمابی همزمان با کانی سازی یا فاز گرمابی پس از کانی سازی اصلی باشد که سبب دگرسانی وسیع کانی های اصلی مثل کالکوپیریت و هماتیت و تبدیل آن ها به کوولیت و کالکوزیت شده است. با توجه به کانه نگاری می توان گفت که کانه های مس دار کالکوپیریت، کوولیت و مالاکیت در نمونه های کانه دار خیلی زیاد است که با پیریت و اکسیدهای آهن همراه می باشد. اگر چه شواهد صحرایی و پتروگرافی نشان می دهد که در نمونه های سطحی کانه سازی صورت گرفته ولی به نظر نمی رسد که قابل بهره برداری اقتصادی باشد. البته نمونه های عمق زیاد نیاز به بررسی و کاوش عمیق تر و روش های دیگر دارند.

مطالعات ژئومیکروبیولوژی در مناطق دگرسانی کانسار مس سرچشمه با استفاده از تکنیک های gis
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم پایه 1390
  آسیه محمدزاده   محمد یزدی

امروزه یکی از مهم ترین شاخه های بیوژئوشیمی اکتشافات ژئومیکروبیولوژی است،که بررسی تمرکز بعضی میکروارگانیسم ها در محیطهایی است که دارای مقدار بیشتری از برخی عناصر شیمیایی خاص هستند. ژئومیکروبیولوژی یازیست شناسی مولکولی درسیستمهای زمین شناسی،بررسی عناصرتمرکز یافته در میکروارگانیسم هایی مثل باکتریها،خزه هاوجلبکها است.بدین منظور در این طرح کانسار مس سرچشمه کرمان برای کارها و مطالعات آغازین درحوضه ی ژئومیکروبیولوژی انتخاب شد،تا گام نخستی باشدبرای ادغام مطالعات زمین شناسی بافناوری های زیستی. بررسی نقش میکروارگانیسم هادرچرخه ی ژئوشیمیایی فلزات و از طرف دیگر نقش فلزات در تغذیه میکروبی در گام اول، و در مرحله ی دوم بررسی گونه های خاص میکرو ارگانیسم ها به عنوان ردیاب نوعی خاص از فلزات (مخصوصاً مس) و در گام سوم بررسی تغییرات جمعیت میکرو ارگانیسم ها نسبت به افزایش و یا کاهش آنومالی عناصر درمحیط، ازمهم ترین اهداف پرداخته شده در این طرح بوده است. به منظورجدا سازی و شناسایی باکتری های بومی منطقه سرچشمه،با توجه به افزایش آنومالی مس درزونهای کانی سازی،تعداد 15 نمونه از آب وخاک (رگولیت)،معدن سرچشمه جمع آوری گردید.نمونه ها به آزمایشگاه میکروبیولوژی دانشگاه شهید بهشتی منتقل شد و در آنجا بعد از کشت و تکثیر نمونه ها در چندین مرحله و انجام مراحل جداسازی و خالص سازی ،نتایج نشان داد که، باکتری های جدا شده باسیل های مزوفیل گرم منفی هستند. بعد از تطبیق نتایج میکروبیولوژی با نتایج آنالیزهای شیمیایی از خاک همین مکانها نشان داده شد که این باسیل ها قادر به ادامه حیات در محیطی با میزان 15625 ppm مس و حتی 11349 ppm آرسنیک می باشند. همچنین جمعیت کلونیها ی آنها یک روند افزایشی مستقیم با افزایش آنومالی های مس و حتی عناصر مسموم کننده برای میکروارگانیسم ها (ارسنیک و سرب) را دارد. این موضوع نشان دهنده ی سازو کارمقاومت بیولوژیکی خانواده باسیلها است که به دلیل قابلیت منحصر به فردآنها در تولید هاگ وریزه خواری کاتیون های فلزی دارای مکانیزم دفاعی خاصی درشرایط زیست محیطی نامساعد می باشند.باتوجه به نمودارهای حاصل ازرشد باسیل هاوتلفیق با داده های ژئوشیمیایی،سازش این باکتری با غلضت های بالای مس نشان داده شده.پس می توان از باکتریها به عنوان ابزاری درمراحل پی جویی مقدماتی ذخایر پنهان و اکتشافات معدنی استفاده کرد.

اکتشافات لیتوژئوشیمیایی طلا در آنومالی شماره 3 کوه دم،اردستان، اصفهان
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم پایه 1390
  محمدامین نظیری   محمد یزدی

آنومالی 3 در بخش شمالی محدوده اکتشافی کوه دم به وسعت تقریبی 8 کیلومترمربع در لبه جنوبی زون ایران مرکزی و در پشت کمان ماگمانی اصلی ارومیه- دختر واقع است. به لحاظ چینه شناسی، برونزدهای پالئوزوئیک تا کواترنر در این منطقه مشاهده می شوند. فعالیت ماگماتیسم ترشیری و پدیده متامورفیسم مزوزوئیک مهم ترین پدیده های زمین شناسی در این منطقه است. جنبش های کششی سنوزوئیک در ایران در امتداد زون آتشفشانی ارومیه- دختر باعث ظهور ماگماتیسم به موازات محور فرورانش شمال غربی- جنوب شرقی گردیده است. ولکانیسم کالک آلکالن بیشتر با ترکیب حدواسط آندزیتی و کمتر بازالتی و اسیدی ائوسن در حوضه حاشیه کمان قاره ای توسعه یافته و در الیگوسن و میوسن با تغییر روند و فشردگی منطقه توده های نفوذی به تدریج سرد شده و باعث دگرسانی های آرژیلی، پروپیلیتی، سریسیتی، سیلیسی شدن، هماتیتی- لیمونیتی گردیده اند. نفوذ توده های آذرین به سن ائوسن تا الیگوسن از مهم ترین پدیده های زمین شناسی در منطقه هستند. حرکات جوان تکتونیکی شرقی- غربی تحت تأثیر چرخش گسل درونه است. کانی شناسی کانسار عمدتاً شامل پیریت، کالکوپیریت، مگنتیت، هماتیت (تیپ اسپیکولاریت) و گوتیت همراه با پلاژیوکلاز و پیروکسن است. در کانی سازی کوه دم حداقل دو فاز ماگمائی نفوذی با ترکیب حدواسط و اسیدی دخالت داشته است. دیوریت ها قدیمی تر و گرانودیوریت ها جوان ترین فاز ماگمائی هستند. سیالات هیدروترمال موثر در کانه زایی، دارای منشاء ماگمایی بوده و توده نفوذی در تأمین مواد معدنی تشکیل دهنده کانسار، سهم عمده را بر عهده داشته است. بر اساس پارامترهای محاسبه شده برای طلا و عناصر همراه واقع شدن طلا، آرسنیک و مس و کبالت در یک گروه و نیز همبستگی سرب، روی، کادمیم و سولفور از اهمیت زیادی برخوردار می باشد. این عناصر به همراه آهن و مولیبدن از مهم ترین عناصر کانساری منطقه هستند و حضور آن ها در یک گروه با توجه به پاراژنز بودن آن ها می تواند بیانگر کانی سازی های پلی متال این عناصر در منطقه باشد و پتانسیل های کانساری را به طور مناسب تری منعکس نماید. در نهایت پس از ترسیم نقشه تلفیق آنومالی ها، 4 منطقه امید بخش برای انجام اکتشافات تکمیلی به ویژه برای مس و آهن معرفی گردید.

کاربرد روشهای gis و دورسنجی در پهنه بندی مناطق دگرسانی ناحیه الموت سفلی (با تأکید بر منشأ تغییرات کانه شناختی در گستره لوشان- قزوین)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم پایه 1390
  ساجده شعبانی سارویی   محمد یزدی

منطقه الموت در ناحیه شمالی ایران و در مسیر جاده لوشان- قزوین قرار دارد. این ناحیه در محدوده زون ساختاری البرز غربی- مرکزی قرار دارد. از لحاظ چینه شناسی سازندهای کرج، قم و فجن مشاهده می گردند. قدیمی ترین واحد سنگی منطقه منسوب به پالئوژن است و رسوبات عهد حاضر گزارش شده اند. این رخنمون ها شامل سنگهای رسوبی آهک، کنگلومرا، سیلت استون، شیل و تبخیری های میوسن بوده و سازند های آتشفشانی اسیدی تا حدواسط متشکل از توف و گدازه آندزیتی ، آگلومرا و تراکی آندزیت است. با توجه به استقرار توده های نفوذی متعدد منسوب به پالئوژن- نئوژن، مناطق وسیعی از رخنمون های دگرسانی شده ایجاد شده است. نتیجه فعالیت های پساماگمایی این منطقه پیدایش کانی های کائولن، آلونیت و سیلیس زایی در سطح وسیع است. بر این اساس، برای مطالعه دگرسانی های گرمابی در منطقه از داده های ماهواره ای سنجنده?etm ?^+ و زمین شناسی و مغناطیسی استفاده شده است. داده های اولیه، پس از اعمال تصحیحات اولیه ، مورد پردازشهای مختلف قرار گرفت . در این تحقیق سعی شد با ایجاد ترکیب های رنگی دگرسانی های موجود در منطقه شناسایی گردد. از یک سو، با استفاده از ترکیب های رنگی 741 و571 به ترتیب واحدهای آذرین و رسی موجود در منطقه شناسایی شد و از سوی دیگر از تکنیک کروستا نیز، دگرسانی های موجود در منطقه شناسایی و برش چگالی مربوطه تهیه گردید که در مطابقت با گسلهای موجود در منطقه و تغییرات مغناطیسی می باشند. همچنین سعی شد به کمک آنومالی های مغناطیسی منطقه، خطواره های مغناطیسی استخراج گردد و از تلفیق آن با گسلهای مستخرج شده از نقشه های زمین شناسی و ماهواره ای، نقشه گسلهای موجود در منطقه با روند شمال غربی- جنوب شرقی بدست آمد. سپس با نمونه برداری از مناطق پر پتانسیل، مشاهده شد که نمونه ها دقیقاً نشانگر بی هنجاری های موجود در منطقه می باشند. ضمناً بر اساس محاسبات آماری، قوی ترین ارتباط زایشی مس در منطقه اکتشافی، با عناصر نیکل و کلر بوده و بیشترین همبستگی روی با کروم می باشد. همچنین با توجه به نمودارهای پتروگرافی، ماگمای تشکیل دهنده سنگهای منطقه دارای ماهیت آلکالن دارد اما گرایش بیشتری به سمت ساب آلکالن داشته و سنگهای منطقه از آندزیت و بازالت و داسیت و بازالت آنذزیتی تشکیل شده است.

پی جویی و اکتشاف مقدماتی طلا با استفاده از روش های ژئوشیمیایی در شمال شهرستان کوهپایه، شمال شرق استان اصفهان
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم 1392
  اسدالله کاظمی فروشانی   حسن برزگر

محدوده اکتشافی در پهنه آتشفشانی-ماگمایی سهند- بزمان و در تشکیلات آذرین آندزیتی در شمال شهرستان کوهپایه، شرق استان اصفهان قرار گرفته است. پژوهش های انجام شده در محدوده اکتشافی مورد نظر به منظور پی جویی و اکتشاف مقدماتی به روش ژئوشیمیایی سنگی اولیه با محوریت تعیین و تشخیص ناهنجاری های ممکن از عنصر طلا در محدوده ای به وسعت 260 هکتار است. در طی این مطالعات بر اساس روش های زمین آماری مختلف از جمله بررسی های آماری یک و چند متغیره، تعیین زمینه و ناهنجاری عنصر طلا به روش های زمین-آماری غیر ساختاری و نهایتاً ترسیم نقشه ها و نمودارهای مرتبط با طلا و عناصر همبسته با آن در منطقه، نقاط دارای مقادیر ناهنجاری طلا تعیین شده است. همچنین با توجه به مطالعات کانی شناسی و سنگ نگاری بر روی نمونه های برداشت شده در منطقه، نقشه زمین شناسی محدوده اکتشافی ترسیم و ارتباط ناهنجاری طلا با نوع دگرسانی های منطقه و کانی سازی های انجام شده در نقاط دارای ناهنجاری تعیین گردید. کانه های فلزی شاخص منطقه شامل مگنتیت، هماتیت، پیریت و کالکوپیریت است. دگرسانی های شاخص در منطقه سیلیسی، کلریتی، اپیدوتی، آرژیلیک و گاها کلسیتی شدن است که در محل این دگرسانی ها میزان ناهنجاری ژئوشیمیایی طلا نسبت به نوع سنگ و میانگین محلی، غنی شدگی تا 5 برابر بیشتر از سایر نقاط است. بیشترین عیار طلا در منطقه 16 ppb و میانگین آن در منطقه 8 ppb است. طلا با عناصر مختلفی از جمله سرب، روی، جیوه، کادمیم و عناصر نادر خاکی همبستگی مثبت نسبتا خوب و با نقره، آرسنیک، کبالت و نیکل همبستگی منفی نشان می دهد. واژه های کلیدی: اکتشافات ژئوشیمیایی سنگی، طلا، آندزیت، کوهپایه، اصفهان

مطالعه ژئومیکروبیولوژی در مناطق دگرسانی کانسار طلای داشکسن قروه با استفاده از تکنیک های gis
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم پایه 1392
  محمد کرمی   محمد یزدی

ژئومیکروبیولوژی یا میکروب شناسی زمین یا زیست شناسی مولکولی در سیستم های زمین شناسی،بررسی عناصر تمرکز یافته در میکروارگانیسم هایی مثل باکتریها، خزه ها و جلبک ها است. بررسی تغییرات، از قبیل ازدیاد و یا کاهش گروهی آنها و یا حتی بررسی تغییرات بافتی، خونی و آنزیمی با دسترسی به توالی کامل ژنها و ژنوم ها در میکرو ارگانیسم ها و همچنین بررسی متقابل آنها با لیتوسفر است که می توان به نقش آنها در پدیده های محوری نظیر شکل گیری معادن و کانی های مختلف پی برد.انجام مطالعات هدفمند در راستای شناخت میکروارگانیسم های ویژه شده به عنوان ردیاب اکتشافی عناصرتیپومورفیک و تلاش به منظور جداسازی میکروارگانیسمهای جدید، توانا در جذب فلزات، از اهداف مورد توجه در مطالعات ژئومیکروبیولوژی است. ازمهمتریناهدافپرداخته شده در این طرح جداسازی و شناسایی باکتریهای معدن داشکسن(ساری گونی) می باشد،با توجه به افزایش آنومالی طلا درزونهای کانی سازی،تعداد 12 نمونه ازخاک معدن طلای داشکسن جمع آوری گردید.نمونه ها به آزمایشگاه میکروبیولوژی منتقل شد و در آنجابعد از کشت و تکثیر نمونه ها در چندین مرحله و انجام مراحل جداسازی و خالص سازی ،نتایج نشان داد که باکتری های جدا شده باسیل های گرم مثبت هستند. می توان باسیل های میله ای شکل را که از انواع متداول گونه هایی است که درشرایط هوازی ودرحضور منابع پلی ساکاریدی رشد می نماید را به عنوان گونه ی غالب درمقاطع مطالعه شده معرفی کرده و به عنوان گروه غالب سازش یافته با محیط و میزان آنومالیهای طلا معرفی کرد.جمعیت باسیل های گرم مثبت با افزایش درصد طلا درزون های نمونه برداری شده افزایش یافته ودارای یک روند مستقیم با یکدیگر می با شند.

[بررسی ذخیره کانسار آهن صاحب شهرستان سقز]
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید بهشتی - دانشکده علوم زمین 1386
  نسیم عابدی   محمد یزدی

چکیده ندارد.

کانی شناسی، ژئوشیمی و ژنز کانسار آهن سنگان (آنومالی شرقی، خواف، خراسان رضوی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید بهشتی - دانشکده علوم زمین 1385
  مهدی حاجی علی نجم آباد   محمد یزدی

چکیده ندارد.

مطالعات ژئوشیمیایی و زمین شناسی اقتصادی اندیس طلای تاریک دره (شمال تربت جام)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید بهشتی - دانشکده علوم زمین 1381
  حسین شفیع نیا   محمد یزدی

چکیده ندارد.

اکتشافات ژئوشیمیائی مس و پاراژنز همراه در منطقه سیاه بیشه تا پنجاب (البرز مرکزی) با استفاده از سنجش از دور
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید بهشتی - دانشکده علوم زمین 1388
  نرگس ساداتی   محمد یزدی

چکیده ندارد.

ژئوشیمی، کانی شناسی و ژنز اندیس معدنی آنتیموان- طلای چوپان واقع در شوراب، فردوس
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید بهشتی - دانشکده علوم زمین 1387
  علی نخبه الفقهایی   مهرداد بهزادی شیرکلا

چکیده ندارد.