محدوده سقز - سردشت، که در شمال شرق پهنه سنندج - سیرجان واقع شده است، میزبان تعدادی از کانسارها و رخدادهای طلا از انواع سولفید توده ای غنی از طلا و کوهزایی می باشد. تنها نمونه از کانسارهای سولفید توده ای غنی از طلا (و نقره)، کانسار باریکا است که در مجموعه ای از سنگ های آتشفشانی - رسوبی دگرگون شده کرتاسه رخ داده است. کانسار باریکا از دو بخش کانسنگ چینه سان و پهنه استرینگر تشکیل شده است. بخش چینه سان کانسار، که بخش عمده طلا و نقره را دربر دارد، متشکل از کانسنگ های سولفیدی و باریتی همراه با بخش های فرعی از نوارهای سیلیسی می باشد که به صورت توده ای و یا نوارهای موازی بر روی رگه های سیلیسی پهنه استرینگر قرار گرفته است. بخش چینه سان کانسار از نظر کانی شناسی تنوع زیادی داشته و از پیریت، اسفالریت، گالن، استیب نیت، مجموعه ای از سولفوسالت ها و طلا (الکتروم) تشکیل شده است. کانی شناسی رگه های سیلیسی این پهنه ساده بوده و شامل پیریت، گالن، اسفالریت، تتراهدریت - تنانتیت و مقادیر نادر کالکوپیریت است. هر دو بخش کانسنگ چینه سان و پهنه استرینگر در اثر عملکرد پهنه بُرشی باریکا به شدت دگرشکل شده اند. مطالعه میانبارهای سیال بر روی نمونه های کوارتز و باریت در کانسار باریکا، حاکی از آن است که دمای همگن شدگی سیالات کانه ساز در محدوده 132 تا 283 درجه سانتی گراد و شوری آنها در محدوده 4/1 تا 6/9 درصد وزنی nacl بوده است که نزدیک به شوری آب دریاست. مقدار ?34s برای کانه های سولفیدی (پیریت، اسفالریت و گالن) موجود در بخش های مختلف کانسنگی، تغییرات محدودی در دامنه 8/0- تا 6/5‰+ را نشان داده و در محدوده کانسارهای سولفیدی آتشفشان زاد کوروکو قرار می گیرد. همچنین این مقادیر از ترکیبات ?34s منشأ گرفتن گوگرد از سنگ های آندزیتی کمرپایین را نشان می دهد. دماهای ایزوتوپی برای دوازه جفت کانه همزیست گالن - اسفالریت و گالن - پیریت در محدوده 146تا 293 درجه سانتی گراد محاسبه شده که با دماهای حاصل از مطالعه میانبارهای سیال منطبق است. فرایندهای دگرگونی و دگرشکلی اعمال شده بر روی کانسار باریکا، ساخت، بافت و کانی شناسی کانسنگ چینه سان اولیه را تغییر داده و ساخت ها، بافت ها و سیماهای جدیدی از کانه زایی را ایجاد نموده است. عملکرد دگرگونی ناحیه ای بر بخش چینه سان کانسار، به تبلور پیریت های فرامبوئیدال، تشکیل پیریت های درشت بلور و تشکیل الکتروم در مرز دانه های پیریت دوباره متبلور شده منجر شده است. عملکرد پهن? بُرشی باریکا، دگرشکلی شدید کانسار و تحرک دوباره طلا و عناصر ag, pb, sb, hg و asاز کانسنگ اولیه و نهشت دوباره آنها در فضاهای ایجاد شده در اثر دگرشکلی را موجب شده که نتیجه آن به تشکیل الکتروم های درشت دانه قابل مشاهده با چشم و کانه های سولفوسالتی با ترکیب پیچیده غنی ازag, pb, sb, hg و pb در ریز شکستگی ها و فضاهای باز موجود در کانسنگ چینه سان منجر شده است. موقعیت کانی سازی های طلای کوهزایی در محدوده سقز - سردشت، که به دو زیر رده مزوزونال و اپی زونال قابل تمایزند، توسط پهنه های بُرشی کنترل شده است. کانه زایی های طلای مزوزونال که کانسارهای قلقله، کرویان، قبغلوجه و رخدادهای طلای کَسنزان، حمزه قرنین و قَره چَر را شامل می شوند، در پهنه های بُرشی شکل پذیر - شکنا جایگیر شده و با کانه زایی پیریت، پیروتیت، آرسنوپیریت، کالکوپیریت، اسفالریت، گالن، الکتروم و ± مولیبدنیت همراهند. دگرشکلی کنترل کننده این نوع کانه زایی ها (d2a)، از نوع شکل پذیر - شکنا بوده و با دگرسانی های سیلیسی، کربناتی، سولفیدی و متاسوماتیسم پتاسیک همراه است. بر اساس مطالعات ریزدماسنجی میانبارهای سیال، سیالات کانه ساز در کانسار قبغلوجه سیالاتی کم شور (2/0 تا 2/9 معادل با درصد وزنی nacl) با دمای همگن شدن 168 تا 376 درجه سانتی گراد بوده است. مقدار ?18o برای نمونه های کوارتز از کانسنگ های طلادار قبغلوجه در محدوده 8/4 تا 5/7‰ و مقدار ?34s برای پیریت های موجود در کانسنگ، تغییرات محدودی در دامنه 4/0 تا 4/3‰ را نشان داده اند. سن کانسنگ های طلادار در این دسته از کانسارها به روش 40ar/39ar، 2/59 میلیون سال تعیین شده است که با دگرشکلی مرحله d2a همزمان است. کانه زایی های طلای اپی زونال که رخدادهای میرگه نقشینه، زاوه کوه و شُوی را شامل می شوند، به صورت رگه و رگچه های سیلیسی کانه دار در پهنه های برشی شکنا تمرکز یافته اند. دمای همگن شدن میانبارهای سیال در رخداد طلای میرگه نقشینه در محدوده 162 تا 215 درجه سانتی گراد و شوری آنها 1/11 تا 1/15معادل با درصد وزنی nacl اندازه گیری شده است. مقدار ?18o برای نمونه های کوارتز از کانسنگ های طلادار میرگه نقشینه در محدوده 6/3 تا 6/4‰ و مقدار ?34s برای استیبنیت های رگه های کانه دار زاوه کوه 1/2- و 1/3-‰ اندازه گیری شده است. مجموعه داده های آزمایشگاهی نشان می دهد که سیالات کانه ساز در کانسارها و رخدادهای طلای کوهزایی در منطقه سقز - سردشت، سیالات دگرگون زادی هستند که در موقعیت کانسارهای مزوزونال، احتمالاً با آبهای ماگمایی و در موقعیت کانسارهای اپی زونال با آبهای جوی اختلاط یافته و به صورت اپی ژنتیک در موقعیت های مناسب ساختاری (پهنه های بُرشی و گسل ها) نهشته شده اند. کانسارهای مزوزونال، از نظر ذخیره و عیار طلا، از اهمیت اقتصادی بالاتری نسبت به کانه زایی های اپی زونال برخوردارند. مجموعه مطالعات انجام شده بر روی کانسارها و رخدادهای طلا در محدوده سقز - سردشت، نشاندهنده آن است که موقعیت تکتونیکی، دگرگونی، دگرشکلی و نوع آنها، ماهیت و نوع سنگ میزبان، دگرسانی گرمابی و بالاخره ماگماتیسم از عوامل کنترل کننده تشکیل و تمرکز کانه زایی طلا در این محدوده بوده اند.

منطقه ارسباران در شمال غرب ایران، در استان آذربایجان شرقی واقع شده و بخشی از کمربند ماگمایی البرز- ارسباران- قفقاز کوچک می باشد که آن هم خود بخشی از کمربند بزرگ ماگمایی- متالوژنیکی آلپ- هیمالیاست. در کمربند البرز- ارسباران- قفقاز کوچک، ماگماتیسم مربوط به فرورانش از ژوراسیک بالایی شروع می شود و با وقفه هایی تا کواترنری ادامه می یابد. در منطقه ارسباران فقط ماگماتیسم مربوط به کرتاسه بالایی تا کواترنر رخنمون دارد. این ماگماتیسم بر روی پی سنگ قاره ای ایران مرکزی که دارای ویژگی های گندوانایی است، قرار دارد. همان طوری که در بالا اشاره شد، ماگماتیسم در منطقه ارسباران در بازه زمانی وسیعی رخ داده، ولی همه فازهای ماگمایی با کانه زایی همراه نبوده و شرایط برای تشکیل همه انواع کانه زایی ها با هر فاز ماگمایی فراهم نبوده است، بلکه هر کدام از کانه زایی ها در زمان های خاص تشکیل شده و یا با ماگماتیسم خاصی همراه بوده است. لذا یکی از اهداف این تحقیق بررسی رابطه زمانی- مکانی انواع کانه زایی ها با فازهای مختلف ماگمایی در پهنه ارسباران و تعمیم نتایج حاصله به سرزمین های اطراف بوده است که در نهایت سه زیر زون متالوژنیکی و دو مرحله اصلی برای کانه زایی شناسایی شد که از نظر اکتشافی بسیار مهم است. سنگ های ماگمایی کرتاسه بالا از سنگ های آتشفشانی بازیک- حدواسط زیردریایی که دارای طبیعت کالک آلکالن متمایل به تولئیتی است تشکیل شده است. این سنگ ها مربوط به محیط کمان آتشفشانی(vag) هستند. سنگ های آتشفشانی ائوسن دارای ترکیب حدواسط تا بازیک و اسیدی (اندک) بوده و دارای سرشت آلکالن هستند و به محیط تکتونیکی همزمان با برخورد تا بعد از برخورد تعلق دارند. سنگ های نفوذی ائوسن بالایی- الیگوسن، عمدتا دارای ترکیب اسیدی تا حدواسط است ولی مقادیر اندکی سنگ های بازیک نیز وجود دارد. این توده ها دارای سرشت کالک آلکالن بوده و به قطب پتاسیم بالا تا شوشونیتی تمایل نشان می دهند و در یک محیط همزمان تا بعد از برخورد تشکیل شده اند. سنگ های نیمه آتشفشانی میوسن ترکیب حدواسط- اسیدی داشته و از نوع کالک آلکالن شبه آداکیتی بوده و مربوط به محیط بعد از برخورد و در ارتباط با فرایندهای slab break off و یا delamination هستند. گدازه های آندزیتی- بازالتی پلیو- کواترنر سرشت آلکالن تا التراپتاسیک داشته و محصول نهایی فرایند فرورانش هستند. افزایش آلکالینیتی ماگماتیسم از کرتاسه به الیگوسن را می توان به افزایش ضخامت پوسته و در نتیجه کاهش نرخ ذوب بخشی و نیز دخالت مواد پوسته ای در ارتباط دانست. در کل ماگماتیسم منطقه ارسباران از شمال به جنوب کاهش سن نشان می دهد که می تواند در ارتباط با دور شدن از محل فرورانش تفسیر شود. به عبارتی می توان گفت شیب زون بنیف از شمال به جنوب بوده است. ماگماتیسم سنوزوئیک در منطقه ارسباران مثل سایر بخش های کمربند البرز- ارسباران- قفقاز کوچک با کانه زایی های متعدد و متنوعی همراه است. کانی سازی های مهمی از مس، مولیبدن، طلا و آهن از نوع پورفیری، اسکارنی، اپی ترمال و مرتبط با توده نفوذی در این کمربند رخ داده است. از مهم ترین این کانی سازی ها می توان به کانسارهای پورفیری سونگون، کاجاران، مسجدداغی و میوه رود، اسکارن های سونگون، مزرعه و انجرد و کانسارهای اپی ترمال زگلیک، شرف آباد(هیزه جان) و شکردره و مرتبط با توده های نفوذی قره چیلر، جنوب مزرعه و شلاله اشاره کرد. علاوه بر انواع کانی سازی های ذکر شده در بالا، ذخایر کوچکی از مس نوع رسوبی و مانتو، آهن هیدروترمالی، مس- تنگستن رگچه ای، آرسنیک- آنتیموان رگه ای و نیز نشانه هایی از کانی سازی های کبالت و عناصر رادیواکتیو نیز مشاهده می شود. فعالیت های ماگمایی سنوزوئیک در منطقه ارسباران در زمان های مختلف، با توجه به ویژگی های تکتونو-ماگمایی آن، با کانی سازی های خاص همراه است. سنگ های آتشفشانی ائوسن در جنوب شرق منطقه کانی سازی هایی از مس نوع مانتو را دربر می گیرد. هم چنین کانی سازی هایی از نوع پورفیری و اپی ترمال همراه با زون های دگرسانی وسیع بویژه در زون b، در داخل ولکانیک های ائوسن تشکیل شده است. توده های نفوذی بزرگ ائوسن بالایی- الیگوسن با کانی سازی های کم اهمیتی از نوع مس پورفیری و اسکارنی همراه است. توده های ساب ولکانیک میوسن زیرین کانسارهای بزرگی از مس و مولیبدن نوع پورفیری- اسکارنی و مرتبط با توده نفوذی تشکیل داده اند. کانی سازی مهمی از مس و طلا± مولیبدن همراه با توده های ساب ولکانیک میوسن بالایی دیده می شود که عمدتا از نوع پورفیری و یا اپی ترمال هستند. علاوه بر آن کانی سازی های رگه ای از آرسنیک- آنتیموان دور از مرکز(distal) در ارتباط با ماگماتیسم میو- پلیوسن تشکیل شده است. مشابه با ماگماتیسم، کانه زایی نیز در منطقه ارسباران از نظر مکانی یک نوع زون بندی نشان می دهد، به طوری که سه زیرزون متالوژنیکی قره داغ(a)، مشکین شهر- سیه رود(b) و سبلان- کیامکی(c) از شمال به جنوب در این منطقه قابل تفکیک است. در زیرزون شمالی(زونa) کانسارهای پورفیری، اسکارنی و مرتبط با توده نفوذی مس و مولیبدن غالب است در حالیکه در زیرزون جنوبی(زون c) کانسارهای پورفیری مس و طلا و اپی ترمال آرسنیک بیشتر وجود دارد. در زیرزون میانی(زون b) نیز کانسارهای اپی ترمال طلا غالب است که بعضی از آنها در عمق به سیستم های پورفیری تبدیل می شوند. بنابراین می توان گفت از شمال به جنوب و از قدیم به جدید، کانی سازی از قطب مس- مولیبدن به قطب مس- طلا گرایش پیدا کرده است. از نظر زمانی نیز کانه زایی در منطقه ارسباران در دو برهه زمانی اصلی، یکی در میوسن زیرین( مس و مولیبدن) و دیگری در میوسن بالایی(مس و طلا) رخ داده است.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

اندیس معدنی کامو در 130 کیلومتری شمال شرق اصفهان و 8 کیلومتری شمال شرق روستای کامو واقع شده است . این اندیس در منطقه ای کوهستانی قرار گرفته و از آب و هوای معتدل تا سرد کوهستانی برخوردار است . از لحاظ تقسیمات زمین شناسی نیز این بخش جزئی از نوار آتشفشانی تکتونیکی ارومیه - دختر می باشد. طی بررسیهای ژئوفیزیکی . ژئوشیمیایی که در قالب مطالعات پی جوئی در ورقه 100000:1 کاشان، بر روی اندیس کامو صورت گرفته است شواهدی مبنی بر کانی سازی در محدوده ای وسیع در این محدوده ارائه شده است که اغلب نوع کانی سازی در این منطقه را که از نوع پورفیری یا اسکارن پورفیری در نظر گرفته اند، اما بدلیل اینکه مطالعات اکتشافی در این اندیس اولا تنها متمرکز به بخش اسکارن رخنمون یافته دره آبسرد کامو بوده و ثانیا بدون طرح و برنامه مشخصی صورت گرفته است ، گروههای اکتشافی قبلی در ارائه دلایل علمی و قانع کننده برای ادامه یا توقف اکتشافات و اصولا در رابطه با ارزش اقتصادی کانی سازی در این اندیس دچار مشکل گردیده اند. به همین خاطر سعی گردید با استفاده از روشهای مطمئن و کم هزینه ای همچون بررسی هاله های ثانویه ژئوشیمیایی آبراهه ای و نیز مطالعه بر روی گمانه های حفاری شده (بررسی هاله های اولیه ژئوشیمیایی) و نیز با انجام مطالعات مینرالوگرافی و آلتراسیون در این منطقه دیدگاهی روشن در مورد چگونگی و گسترش کانی سازی در این اندیس ارائه گردد. طی بررسیهای صورت گرفته و با توجه به نتایج بدست آمده جمعا سه محدوده آنومالی (شامل دو آنومالی جدید) در این اندیس مشخص گردید. اصولا نفوذ توده های نفوذی و دایک های موجود در این محدوده و همچنین کانی سازی عمدتا از گسلها و شکستگی های با روند شمال شرق - جنوب غرب تبعیت می نماید. آنومالیهای مشخص شده نیز اغلب در ارتباط با همین شکستگی ها بوده و کانی سازی در اندیس کامو در آنومالی 1 از نوع اسکارن آهن - مس ، در آنومالی شماره دو نوع پورفیری و در آنومالی شماره 3 از نوع اسکارن پورفیری مس تشخیص داده شده و با توجه به شواهدی که در متن پایان نامه ارائه گردیده است آنومالی مذکور به ترتیب اولویت عبارتند از آنومالی شماره 3 آنومالی شماره 2 و آنومالی شماره 1 که پیشنهاد می گردد ادامه اکتشافات در این اندیس براساس اولویت های مشخص شده فوق صورت گیرد.

کانسار زرشوران در استان آذربایجان غربی و در 49 کیلومتری شمال تکاب واقع شده است . دراین منطقه سازندهای مختلف زمین شناسی متعلق به پرکامبرین تاعهد حاضر گسترش دارند که قدیمی ترین سنگهای منطقه را مجموعه شیستهای سبز تشکیل می دهد. برروی این واحد سنگهای آهکی بلورین جالداغ قرار گرفته است . واحد زرشوران بارسوبات شیست سیاه و میان لایه های آهک و دولومیت این آهکها را پوشانیده و خود در زیر واحد توفی و ماسه سنگی قره داش قرار می گیرد. سازندهای معادل سلطانیه باروت ، زاگون و لالون بیشتر در قسمت شرقی منطقه گسترش دارد. پس ازیک نبود چینه ای در اواخر کامبرین، پیشروی دریای الیگومیوسن باعث رسوبگذاری ماسه سنگ ، آهک ریفی فسیل دار، توف و ماسه سنگهای قرمز فوقانی شده است . دراواخر دوره میوسن فعالیت آتشفشانی باعث تشکیل سنگهای آندزیتی در قسمتهای وسیعی از ناحیه شده است . جوانترین رسوبات مربوط به تراورتنهای دوران چهارم است که نشانی از فعالیت چشمه های آب گرم در منطقه است . ازنظر پتروگرافی سنگهای منطه را می توان در سه گروه سنگهای دگرگونی، رسوبی و آذرین مورد بررسی قرار داد.

منطقه آستانه در 3 کیلومتری جنوب غرب آستانه و 43 کیلومتری جنوب غرب اراک در استان مرکزی قرار گرفته است . مهمترین واحد رخنمون دار در منطقه ، گرانیت آستانه به سن اواخر کرتاسه تحتانی ( آلبین پسین ) است که در سنگهای رسوبی دگرگون شده شیل ، ماسه سنگ تریاس فوقانی - ژوراسیک نفوذ کرده و در حاشیه خود هورنفلس ایجاد کرده است . احتمالا بعد از ائوسن تحتانی ، گرانودیوریت ( شیرمزد) در گرانیت آستانه نفوذ کرده است و سپس دایکهای میکروگرانودیوریتی نیز در گرانودیوریت ( شیرمزد ) نفوذ کرده اند. انواع کانی سازی های منطقه آستانه شامل کانی سازی رگه ای ( رگه های کوارتز - سولفیدی ) ، کانی سازی پراکنده بصورت دگرسانی در گرانودیوریت و دایکهای میکروگرانودیوریتی و همچنین بصورت استوک ورک می باشد . منطقه کانی سازی اصلی در کوه شیرمزد قرار گرفته است . کانه های موجود در کانی سازی آستانه شامل کالکوپیریت ، پیریت ، پیروتیت ، بورنیت ، آرسنوپیریت ، طلا ، اسفالریت ، گالن ، ایلمنیت ، روتیل ، شیلیت ، مولیبدنیت ، مارکاسیت ، دیجنیت - کولین - کالکوسیت ، مالاکیت ، آزوریت ، گوتیت ، لپیدوکرسیت ، هماتیت ، تنوریت ، اسکوردیت هستند . کانی باطله اصلی کوارتز است . امتداد اصلی کانی سازی طلا در آستانه شمال شرق - جنوب غرب است و بالاترین مقادیر عیارهای طلای اندازه گیری شده منطبق بر رگه های کوارتز - سولفیدی است . دگرسانی گرمابی فراگیر در منطقه سریسیتی شدن هست . دگرسانیهای دیگر شناخته شده در منطقه شامل کلریتی شدن ، سیلیسی شدن ، کربناتی شدن ، آرژیلیتی شدن هستند. دگرسانی پتاسیمی شدن نیز وجود دارد ولی با کانی سازی مرتبط نیست. براساس پردازش داده های ژئوشیمیایی منطقه ، دوفاز کانی سازی در منطقه رخ داده است . کانی سازی تنگستن در فاز اول و کانی سازی مس ، طلا ، نقره ، آرسنیک و آنتیموان در فاز دوم رخ داده است . از آرسنیک می توان بعنوان یک عنصر ردیاب برای اکتشاف طلا در منطقه استفاده کرد. براساس همراهی طلا با سولفیدهای مختلف و ماهیت سیالات کانه ساز تصور می شود که بخش عمده طلا در منطقه آستانه بصورت کمپلکس بی سولفیدی انتقال یافته باشد و احتمالا عواملی مانند کاهش فعالیت گوگرد و همچنین اکسیداسیون و بمقدار کمتر عامل افزایش ‏‎ph‎‏ باعث ته نشست طلا در دمای بین 220 - 320 درجه سانتیگراد شده اند. کانی سازی مرتبط با سیالات تاخیری ماگمایی که به سمت بالا حرکت می کرده اند در مسیر خود با آبهای جوی اختلاط پیدا کرده اند. ( بدیهی است که اختلاط محلول های ماگمایی با آبهای جوی یک فرض محتمل است و نیاز به بررسی گسترده تری دارد ) سپس سیالات کانه ساز باعث تشکیل رگه های کوارتز - سولفیدی و همچنین دگر سانی دایکهای میکروگرانودیوریتی و گرانودیوریت شیر مزد (سنگ میزبان کانی سازی ) شده اند. بنابراین کانی سازی بعد از جایگیری دایکهای میکروگرانودیوریتی رخ داده است. مقایسه کانی سازی طلای آستانه با تیپهای شناخته شده کانی سازی طلا ، نشانگر تشابه آن با ذخایر اپی ترمالی است که سنگ میزبان آنها نفوذی است و در نهایت می توان کانی سازی طلای آستانه را یک ذخیره اپی ترمال ، سولفیدی زاسیون پائین نامید.

پتانسیل تیتانیم قره آغاج ارومیه در 37 کیلومتری شمالغربی شهرستان ارومیه واقع شده است. سنگ میزبان اصلی کانی سازی را سنگهای اولترامافیک، ورلیت، لرزولیت و کلینوپیروکسنیت تشکیل می دهند. کانیهای کدرکانسنگ شامل ایلمنیت، تیتانومگنتیت، مگنتیت و به مقدار جزئی اسپینل سبز و هماتیت می باشد . بر اساس شمارش 1500 تا 2100 نقطه مقاطع نازک صیقلی درصد ایلمنیت، تیتانومگنتیت و مگنتیت در واحدهای اولترامافیک سطحی به ترتیب 82/10، 85/8 و 01/6 و در واحدهای اولترامافیک عمقی به ترتیب 19/9، 22/8 و 62/5 درصد تعیین شده اند. مطالعات مغناطیس سنجی وحفاری های اکتشافی نشان داده اند که حداکثر عمق کانی سازی بطور ناپیوسته در گمانه اکتشافی ‏‎bh1‎‏ به 62 متر و در گمانه اکتشافی ‏‎bh2‎‏ به 68 متر محدود می شود. واحدهای اولترامافیک و مافیک پتانسیل تیتانیم قره آفاج ارومیه مجموعه آذرین لایه ای شکل را تشکیل می دهند، از لحاظ تیپ بندی کانسارهای تیتانیم، این پتانسیل دارای تیپ ایلمنیت ماگمایی از نوع عیار پائین (کانسار ایلمنیت ماگمایی همساز) با کانی شاخص ایلمنیت و رخساره فروگابرویی (ماگمای والد) می باشد. در مقایسه با کانسارهای شناخته شده تیتانیم در سطح جهانی، پتانسیل تیتانیم قره آغاج ارومیه دارای اختلافات زیادی در نوع سنگ میزبان، عیار کانی سازی ایلمنیت و متوسط درصد ‏‎tio2‎‏ کانسار، مصحولات جانبی و و قابلیت فرآوری کانسنگ است. با توجه به بررسی های صورت پذیرفته، کیفیت کانسنگ این پتانسیل، پائین ارزیابی می شود. از لحاظ سنگهای میزبان کانی سازی، سنگهای همراه، کانس شناسی کانسنگ و ترکیب شیمیایی آن، پتاسیم تیتانیم قره آغاج ارومیه بیشترین تشابه را با کانسار آپاتیت-ایلمنیت-مگنتیت عیار پائین کایوها جاروی در فلاند غربی دارد.

آنومالی شمالی در 10 کیلومتری شمال-شمالغرب چغارت واقع شده است و بدلیل دارا بودن ذخیره بالا و نزدیکی به معدن چغارت مورد توجه می باشد. طی مطالعات قبلی انجام شده در این منطقه، که منجر به حفر 19 گمانه اکتشافی و انجام عملیات ژئوفیزیکی شده است، مشخص گردیده که آنومالی شمالی از سه بخش جداگانه غربی، مرکزی و شرقی تشکیل شده است که بنظر می رسد فعالیتهای تکتونیکی بعد از تشکیل کانسار، این سه بخش را ایجاد کرده است. سنگهای دربرگیرنده بخشهای کانی سازی شده به طور کلی سنگهای آذرین اسیدی بیرونی و درونی می باشند که از لحاظ مطالعات زمین شناسی صورت گرفت در ایران مرکزی جز سازند ساغند (سامانی 1371)، سازند اسفوردی (فورستر و برومندی 1971) و کمپلکس بنه شورو (حقی پور و همکاران 1977) محسوب می شوند. از لحاظ پتروگرافی سنگ های دربرگیرنده ماده معدنی دچار پدیده های متاسماتیسم و رشد مجدد گردیده و دایک های دیابازی فراوانی نیز در آنها و کانسنگ ها نفوذ کرده است. مطالعات ژئوشیمیایی نشان می دهد که سه بخش مذکور، تفاوت ژئوشیمیایی جزئی با یکدیگر دارند. در حالت کلی بخشهای کانی سازی شده را می توان به دو نوع فلدسپار-مگنتیت و آمفیبول-مگنتیت تقسیم نمود که از لحاظ ژئوشیمیایی تفاوت هایی را دارا هستند. آمفیبول-مگنتیت ها دارای عیار بالاتری از آهن و حجم ذخیره پایینی نسبت به فلدسپار-مگنتیت ها هستند. طی مطالعات زمین شناسی از لحاظ نوع سنگ میزبان، وضعیت تکتونیکی، نوع دگرسانی و ... همچنین مطالعات ژئوشیمیایی و مینرالوگرافی و مقایسه با دیگر ذخایر ماگمایی مهم دنیا، به نظر می رسد که آنومالی شمالی احتمالا دارای منشا ماگمایی می باشد.

چکیده ندارد.