نام پژوهشگر: زهرا باباطاهری

مطالعه بیوسیستماتیکی جنس .salvia l در ایران
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بوعلی سینا - دانشکده علوم پایه 1389
  زهرا باباطاهری   مسعود رنجبر

جنس مریم گلی (l. salvia) بزرگترین جنس تیره lamiaceae است. این جنس با 800 گونه، پراکنش وسیعی در سرتاسر دنیا دارد. مراکز اصلی تنوع این جنس نواحی مدیترانه ، آسیای مرکزی، آمریکا و جنوب آفریقا می باشد. این جنس در ایران 58 گونه علفی یک ساله و چند ساله دارد که 17 گونه آن انحصاری است. اکثریت اعضای این جنس را گیاهان دارویی تشکیل می دهند و متابولیت-های ثانویه آنها دارای خواص آنتی اکسیدانی، ضد باکتری و ضد قارچی هستند. مطالعه بیوسیستماتیکی بر روی250 جمعیت متعلق به 29 گونه از این جنس به منظور تعیین روابط بین گونه ای با استفاده از ویژگی های ریخت شناختی، ریزریخت-شناختی دانه گرده و رفتار میوزی انجام شد. داده های حاصل از هر مطالعه توسط نرم افزار های کامپیوتری spss 9.0 و mvsp آنالیز شد. در مطالعه ریخت شناختی، 79 ویژگی کمی و کیفی مربوط به اندام های رویشی و زایشی مورد بررسی قرار گرفت و بر اساس داده های حاصل به ویژه ویژگی های جام گل، 7 گروه شناسایی شد. مطالعه ریز ریخت شناسی دانه های گرده پس از فرایند استولیز با میکروسکوپ نوری انجام شد. گروه بندی حاصل از مطالعه ریز ریخت شناسی دانه گرده در سطح گونه تا حدودی تاییدکننده مطالعه ریخت شناسی است. نتایج حاصل از مطالعه سیتوژنتیک حاکی از وجود 5 عدد پایه کروموزومی 12و 11، 10، 9، 8، 7 x =و دو سطح پلوئیدی (2n = 2x و 2n = 4x) در گونه های مورد مطالعه است، گرچه حالت تتراپلوئیدی تنها در یک جمعیت از گونه s. multicaules مشاهده شد. نتایج حاصل از مطالعه رفتار میوزی در جمعیت ها وگونه های مختلف، نتایج به دست آمده از آنالیز داده های ریخت شناختی و ریزریخت شناختی دانه گرده را در سطح گونه تائید می کند.