چکیده به منظور بررسی صفات زراعی و روابط بین عملکرد دانه و اجزای آن در برخی از لاین های اصلاحی گلرنگ (.carthamus tinctorius l)، این آزمایش در سال زراعی 88-1387 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه صنعتی اصفهان واقع در شرودان فلاورجان در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی انجام شد. تعداد بیست ژنوتیپ گلرنگ در این مطالعه مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که بین ژنوتیپ های مورد مطالعه برای کلیه صفات ارزیابی شده به جز تعداد روز تا سبز شدن اختلاف معنی دار وجود داشت. در این مطالعه عملکرد ژنوتیپ های مورد مطالعه بین 2095 تا 3351 کیلوگرم در هکتار متغیر بود که به ترتیب به ژنوتیپ های a2 و c4110 تعلق داشت. میزان عملکرد دانه در واحد سطح در ژنوتیپ محلی کوسه به عنوان شاهد برابر 14/2628 کیلوگرم در هکتار بود و هفت ژنوتیپ از نظر عملکرد دانه در واحد سطح به طور معنی داری از ژنوتیپ کوسه میانگین بیشتری داشتند. همچنین ژنوتیپ کوسه از نظر روز تا رسیدگی دیررس ترین ژنوتیپ بود و از نظر ارتفاع نیز بسیار بلندتر بود. درصد روغن ژنوتیپ ها با استفاده از دستگاه nir مورد اندازه گیری قرار گرفت و ژنوتیپ ها از لحاظ این صفت تفاوت معنی داری داشتند و درصد روغن دانه آنها از 03/26 درصد در ژنوتیپ c4110 تا 23/33 درصد در ژنوتیپ s149 تغییرات داشت. نتایج تجزیه همبستگی نشان داد که صفت تعداد غوزه در بوته و تعداد دانه در غوزه و قطر غوزه که اجزای مهم عملکرد دانه بودند، همبستگی فنوتیپی و ژنتیکی مثبت و بسیار بالایی با عملکرد دانه داشتند و وزن دانه همبستگی فنوتیپی و ژنتیکی منفی و معنی داری با عملکرد نشان داد. نتایج حاصل از رگرسیون مرحله ای برای عملکرد دانه در واحد سطح نیز نشان داد که تعداد غوزه در بوته به تنهایی66% درصد و به همراه قطر غوزه 74% از تغییرات عملکرد دانه را توجیه کردند. در تجزیه علیت تعداد غوزه در بوته دارای اثر مستقیم مثبت و قابل توجهی بر عملکرد دانه بود و اثرات غیرمستقیم این صفت ناچیز بودند. همچنین صفت تعداد دانه در غوزه نیز اثر مستقیم مثبت و بالایی نشان داد و اثر غیر مستقیم آن از طریق تعداد غوزه در بوته نیز قابل توجه بود، در حالی که اثر غیر مستقیم قابل توجهی از طریق وزن 1000 دانه نشان نداد. کلمات کلیدی: گلرنگ، صفات زراعی، تنوع ژنتیکی، همبستگی