جشن های ایرانی، از دیرباز مورد توجه نویسندگان و شاعران کهن، قرار داشته است. اینکه این آیین ها، که گاهی مقدس و دینی، و گاهی ملی و میهنی نمود پیدا می کنند، به چه صورت در میان اقشار مخلتف جامعه ایران، از روزگاران دور تا کنون، اجرا می شده و می شود، موضوع بسیار گسترده ای است؛ اگر کسی بخواهد، در متون نظم و نثر، از کهن ترین آنها تا جدیدترین شان، موضوع جشن های ایرانی، تنها جشن های «ایرانی» و آداب و رسوم مربوط به آن ها را مورد بررسی همه جانبه قرار دهد، چه بسا سالیان سال به طول خواهد انجامید. تلاش نگارنده در این پژوهش، بر آن بوده است تا از لابلای اوراق «متون نثر فارسی تا قرن پنجم هجری»، جشن های ایرانی و آداب و رسوم مخصوص آنها را بیرون آورد و معرفی کند. ترس از آنکه گستردگی موضوع، از دقت پژوهش بکاهد، موجب شد به همین دوره زمانی بسنده شود. این پژوهش در شش فصل سامان گرفته است: در فصل اول، کلیات پژوهش و سپس در فصل دوم؛ گاهشماری ایرانی، از دیرباز تا عصر حاضر بررسی و تحقیق شده است. در فصل سوم، گاهنبارها بررسی و تحلیل شده و در فصل چهارم، جشن های سالانه شامل نوروز، مهرگان و سده، با مراجعه به متون ادب فارسی بررسی شده است. در فصل پنجم جشن های ماهانه که در ایران پیش از اسلام و گاه تا پس از اسلام، مورد توجه بوده اند، بررسی شده اند. فصل ششم به بنیانگذاران برخی آداب و رسوم اختصاص داده شده است.