نام پژوهشگر: عاطفه نیک مهر

بررسی نامههای شاهنامه با تکیه بر جنبههای روانشناسی، بلاغی و زیبایی شناسی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید چمران اهواز 1388
  عاطفه نیک مهر   منوچهر جوکار

در هیچ یک از منظومه های داستانی و حماسی فارسی نقش و تعداد نامه ها قابل مقایسه با شاهنامه ی فردوسی نیست و تنها تعداد نامه ها که شمارشان به بیش از 250 می رسد گواه این ادّعاست. اما کاربرد این نامه ها که در دو بخش پهلوانی و تاریخی یافت می شوند فقط انتقال اندیشه و خواست فرستنده ی آن ها نیست؛ بلکه هر یک فرصتی هستند برای فردوسی تا نوآوری و تنوّع به کار آورد؛ گاه بخش هایی از داستان را از زبان نویسنده ی نامه نقل کند؛ گاه با بیان احساسات فرد از زبان خود او شوری در سخن افکند. مجالی برای پرداخت شخصیت قهرمانان حماسه بیابد و بی آن که حضورش سایه ای بر رویدادها گسترد تحلیل ها و حتّی پیام های خویش را به مخاطب برساند. و در یک کلام نامه ها آینه ی تمام نمای شاهنامه اند؛ به همین سبب مطالعه ی آن ها از جنبه های موضوعی، محتوایی، روان شناسانه، بلاغی و زیبایی شناسی، به عنوان شاهنامه ای در ابعاد کوچک، امّا همگون با کلّ اثر ضروری تشخیص داده شد و در این پایان نامه بررسی گردید.