نام پژوهشگر: ملیحه داوری
ملیحه داوری زهرا-سهیلا سهیلی
مقدمه: سلول های اپی تلیومی پیگمانته شبکیه واقع در خارجی ترین لایه شبکیه قادرند تحت تاثیر فاکتورهای رشد مختلف بازگشت تمایز یافته و سپس به نورون های شبکیه دگرتمایز پیدا کنند. بررسی های پروتئومیکس نشان دادند که مایع آمنیوتیک حاوی فاکتورهای رشد گوناگونی نظیر egf,igf,ngf,fgf می باشد که در تکامل جنین نقش حیاتی دارند. در این مطالعه اثر مایع آمنیوتیک انسانی برالقای بازگشت تمایز و دگر تمایز سلول هایrpe مورد مطالعه قرار گرفت. مواد و روش ها: سلول های rpe از کره های چشم نوزادان زیر یک سال جدا و در محیط dmem/f12 حاوی 10% fbs کشت داده شدند و سپس سلول های rpe به مدت بیش از 30 روز تحت تاثیر af کشت داده شده و تغییرات مورفولوژیکی آن ها بررسی شد. همچنین با استفاده از روش ایمنوسیتوشیمی وجود مارکرهای پروژنیتوری و تمایزی نورون های شبکیه در کشت های تیمار بررسی و میزان بیان ژن های مربوطه در سطح مولکولی ارزیابی شد. نتایج: کشت های rpe تحت تاثیر af تشکیل کلنی های سلولی دادند که اکثریت سلول های آن nestin را به عنوان مارکر سلول های پروژنیتوری عصبی بیان می کردند. همچنین در کشت های تیمار بیان مارکرهای تمایزی pkc? برای سلول های دوقطبی و crabpi برای سلول های آماکراین شبکیه نیز مشخص گردید. بحث: نتایج نشان دادند که مایع آمنیوتیک به دلیل دارا بودن فاکتورهای رشد متعدد تاثیر قابل توجهی بر تمایز سلول های rpe به نورون های شبکیه دارد و سلول های rpe توانایی دگرتمایز به سایر سلول های عصبی شبکیه را تحت شرایط مناسب دارا می باشند. بنابراین می توان آن ها را به عنوان منبع سلولی مناسبی جهت مطالعات مربوط به تولید انواع نورون های شبکیه که در درمان بیماری های دژنراتیو شبکیه مورد نظر هستند، مورد ارزیابی بیشتر قرار داد.