چکیده به منظور بررسی کشت مخلوط ارزن و لوبیا چشم بلبلی تحت تاثیر نسبت های مختلف کاشت بصورت زراعت مخلوط و اثر آن بر عملکرد دانه این دو گیاه و کنترل علف های هرز آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 6 تیمار و 3 تکرار در پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل واقع در مجتمع تحقیقاتی چاه نیمه در سال زراعی 1388 انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل 6 نسبت کاشت: کشت خالص ارزن (1b)، کشت خالص لوبیا چشم بلبلی (2b)، 75 درصد ارزن + 100درصد لوبیا چشم بلبلی (3b)، 50 درصد ارزن + 100 درصد لوبیا چشم بلبلی (4b)، 25 درصد ارزن + 100 درصد لوبیا چشم بلبلی (5b)، 100 درصد لوبیا چشم بلبلی + 100درصد ارزن (6b) بودند، سیستم کشت مخلوط از نوع افزایشی بود. ویژگی های مورد بررسی شامل: خصوصیات مورفولوژیکی و اجزای عملکرد برای دو گیاه ارزن و لوبیا چشم بلبلی از قبیل تعداد پانیکول، تعداد دانه در پانیکول و وزن هزار دانه، ارتفاع گیاه، تعداد پنجه های بارور و غیربارور، طول گل آذین و تعداد برگ برای ارزن و برای لوبیا تعداد نیام در بوته، تعداد دانه در هر نیام، وزن صد دانه، ارتفاع گیاه، تعداد برگ در بوته، شاخص برداشت (hi) و ارزیابی مزیت کشت مخلوط با استفاده از شاخص نسبت برابری زمین (ler) ، و هم چنین تاثیر کشت مخلوط بر کنترل علف های هرز و میزان جذب تشعشع فعال فتوسنتزی (par) در چهار مرحله بودند. نتایج حاصل نشان داد که نسبت های مختلف کاشت بر عملکرد دانه ارزن و لوبیا چشم بلبلی و هـم چنین وزن دانه هر دو گونه تاثیر معنی دار داشت. بالاترین عملکرد دانه دو گیاه از کشت خالص آن ها بدست آمد. میزان ler در نسبت های مخلوط بزرگتر از یک بود که نشان دهنده برتری کشت مخلوط در مقایسه با کشت خالص می باشد. بیشترین میزان جذب نور فعال فتوسنتزی مربوط به تیمار 100 درصد لوبیا چشم بلبلی + 100 درصد ارزن بود. در خصوص کنترل و مدیریت علف های هرز، الگوهای مختلف کشت مخلوط نسبت به کشت خالص دو گیاه برتری نشان دادند. کمترین میزان دما و کمترین محتوی رطوبت خاک از تیمار100 درصد لوبیا چشم بلبلی + 100 درصد ارزن حاصل شد. کلمات کلیدی: مزیت کشت مخلوط، ارزن، لوبیا چشم بلبلی، علف های هرز، نسبت برابری زمین، تشعشع فعال فتوسنتزی