نام پژوهشگر: ابوالفضل رحیم
ابوالفضل رحیم اسماعیل حسن زاده
در این تحقیق از اطلاعات و داده های آژانس بین المللی انرژی اتمی در سال های 1995 و 1996 در منطقه ی دریای خزر در ماه های آگوست و سپتامبر استفاده شده است و نحوه تأثیرات پارامتر ها و مشخصه های موثر در سرعت صوت که شامل دما، شوری و چگالی هستند، در مقاطعی از جنوب دریای خزر تا شمال آن مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. در اغلب ایستگاه ها تأثیر بیشتر دما روی سرعت صوت مشخص است و تأثیرات شوری بیشتر در نزدیکی دهانه ورودی آب های شیرین و مناطق ساحلی در قسمت های شرقی دریا دیده می شود. رسم نمایه قائم دما و سرعت صوت، ضخامت لایه ی آمیخته و لایه ی صوتی را در اکثر ایستگاه ها به وضوح نشان می دهد که غالباً در عمق های 10 تا 30 متری قرار دارند. محاسبات مربوط به سرعت صوت، همچنین رسم پربندهای سرعت صوت و مطالعه ی دمای آب در طول مقاطع دریای خزر، کاهش سرعت صوت و دما را از منطقه ی سواحل جنوبی به سمت سواحل شمالی نشان می دهد. مطالعه توزیع قائم سرعت صوت کاهش شدید سرعت صوت را در لایه ی ترموکلاین نشان می دهد و همچنین تشکیل کانال های صوتی آمیخته و عمیق را در سواحل ایران به همراه بعضی کانال های صوتی محلی شاهد هستیم. در حالی که در قسمت های شمالی و نزدیک به سواحل کشورهای همسایه ی دریای خزر قسمت های کم عمق اجازه ایجاد کانال صوتی عمیق را نمی دهد.