فیه ما فیه یا مقالات مولانا مجموعه سخنان مولاناست که در مناسبت های گوناگون و دیدارهایی که امیران و وزیران و بزرگان شهر با مولانا داشته اند، ایراد شده است. این کتاب سرشار از اسرار، رموز، لطایف و نکته سنجی هایی است که زیر و بم احوال و اطوار مولانا را نشان می دهد. فیه ما فیه مبین ابعاد و زوایای پنهان و آشکار روح مولاناست که نسبت به درجه اهمیت و ارزشی که دارد، کمتر بدان پرداخته شده و در بین آثار عرفانی مهجور مانده است. موضوعات مطرح شده در این کتاب، در سایر آثار مولانا از جمله مثنوی به چشم می خورد. و اندیشه ها و افکاری که شاکله کتاب را تشکیل می دهد، همان است که مثنوی را ساخته است. گویی هر دو کتاب از یک آبشخور سرچشمه گرفته اند، با این تفاوت که مولانا در فیه ما فیه بدون اندیشیدن قافیه از دلدار سخن می گوید، و به دلدار می اندیشد. مولانا برای بیان اسرار و تبیین دیدگاه ها و اندیشه های خود و تشریح نکات اخلاقی در این کتاب با زبان مردم سخن گفته، با بهره گرفتن از امثال و حکم، تمثیلات و حکایات و قصص و بیان آیات و روایات، به اندازه فهم و درک مخاطب و مستمع از مشاهدات خود سخن می گوید و چون درزی، جامه به قد و بالای مشتری می دوزد. این کتاب بدون پیچیدگی های زبانی، گویی شرحی است بر مثنوی با همان ساختارهای بیانی، گاه با تفصیل بیشتر و گاهی به اجمال و یا با اندک تفاوت و گاه با زبانی دیگر. این رساله بر آن است تا با موضوع بندی کتاب فیه ما فیه، دسترسی به اندیشه ها و افکار مولانا در این کتاب را آسان نماید. سپس با مقایسه کتاب فیه ما فیه و مثنوی به لحاظ موضوع و مضمون، نمایی کلی از دغدغه های ذهنی مولانا به دست دهد.