نام پژوهشگر: فهیمه هاشم پور لاری

مقایسه تطبیقی مهریه در شیعه و اهل تسنن
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده الهیات 1388
  فهیمه هاشم پور لاری   محمدصادق غلام جمشیدی

عقد نکاح یک عقد ارزشی مالی است، عقد نکاح بدین جهت یک قرار داد ارزشی است که پایه و اساس تشکیل خانواده است. نهادی که به منظور محیطی آرام برای رشد فرزندان و زوجین بنا شده است ونمی توان آن را به معاملات مالی تشبیه کرد اما با وجود این عقد نکاح رابطه ی بین دو انسان زمینی است مهریه و نفقه و تمکین همگی از مظاهر این رابطه اند. نظام حقوقی اسلام بنا بر فقه مذاهب پنجگانه آن ( شیعه، شافعیه، حنابله، حنفیه، مالکیه) امتیازهای مالی ویژه ای را برای زوجه در نظر گرفته است که در مقایسه با نظام های حقوقی غربی تقریباً منحصر به فرد می باشد. از جمله این امتیازها مهریه می باشد. مهریه هدیه و عطیه واجبی است که به زوجه تعلق می گیرد و اگر چه ذکر و تعیین آن در صحت عقد شرط نمی باشد ولی به مجرد عقد، حداقل به مقدار مهر المثل به زوجه تعلق می گیرد و در صورت عدم آمیزش در هنگام طلاق نصف مهریه به زوجه تعلق می گیرد. به طور کلی چهار نوع مهریه وجود دارد، مهر المسمی ، مهر المثل ، مهرالسنه ، مهر المتعه، همه فقهای مذاهب پنجگانه شرایط خاصی برای مهریه ذکر کرده اند که عبارتند از اینکه قابل تملک باشد، معلوم بودن، مالکیت داشتن، منفعت عقلایی داشتن. همچنین قوانین ویژه ای برای کسانی که از پرداخت مهریه خود داری کنند در نظر گرفته شده است که تشریع این حقوق مالی نوعی امتیاز برای زوجه به شمار می آید. به طور کلی این پایان نامه شامل پنج فصل می باشد که فصل اول شامل کلیاتی چون فلسفه و تاریخچه مهریه می باشد در فصل دوم به بیان احکام و ضوابط مهریه پرداخته شده است. در فصل سوم به فروعات مهریه اشاره شده و در فصل چهارم به ادله فقهای شیعه و اهل تسنن پرداخته شده است و نهایتاً در فصل پنجم به بیان چند مبحث حقوقی نتیجه گیری و منابع عنوان شده است.