نام پژوهشگر: یحیی رضایی

بررسی تاکسونومی و تنوع جنس گون (.astragalus l) در شهرستان کوهدشت (غرب استان لرستان)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه لرستان - دانشکده علوم پایه 1393
  یحیی رضایی   حامد خدایاری

مطالعه حاضر بررسی تنوع جنس آستراگالوس در شهرستان کوهدشت (غرب استان لرستان) می باشد. این منطقه حدودأ دارای وسعتی برابر با 88/3983 کیلومترمربع است. آب و هوای کوهدشت معتدل و نیمه خشک بوده، کمترین ارتفاع منطقه800 متر، بیشترین ارتفاع مورد مطالعه 2600 متر و ارتفاع متوسط 1195 متر می باشد. میانگین دمای سالانه 7/16 درجه سانتیگراد می باشد. میزان بارندگی این شهرستان به طور متوسط 9/350 میلیمتر در سال است. جنس خاک منطقه آهکی، لوم شن دار، ولوم رسی است. نمونه های گیاهی ازاسفند ماه 1392 تا پایان مرداد 1393 هر هفته در فصول رویش جمع آوری شدند. گونه های جنس گون این منطقه شامل40 گونه متعلق به 19 بخش وهفت زیرجنس می باشند. بزرگترین بخش rhacophorus با هفت گونه است که 5/17% کل گونه ها را شامل می گردد. بزرگترین زیرجنس منطقه از نظر تعدادگونه، زیرجنس cercidothrix با نه گونه می باشد. عمده گون-های کتیراده منطقه در دو زیرجنس tragacantha و calycophysa قرار دارند که عمدتأ در مناطقی با ارتفاع بین 1700 تا 3000 متر رویش دارند. این گونه ها حدود 5/12% کل گونه های منطقه می باشند. 15گونه آستراگالوس موجود در منطقه اندمیک ایران می باشند و شش گونه اندمیک منطقه می باشند. شکل زیستی همی کریپتوفیت60% شکل زیستی گونه های منطقه را تشکیل می دهد. بعد از آن به ترتیب اشکال زیستی کامفیت 5/22 %، تروفیت 15%، فانروفیت 5/2 % اشکال زیستی بعدی را تشکیل می دهند.

بررسی فارماکوگنوزی گیاه حرا (avicennia marina)
thesis وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی - دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران 1372
  یحیی رضایی   محمدحسین صالحی سورمقی

حرا درختی است همیشه سبز با نام علمی avicennia marina یا avicennia officinalis از تیرهء verbenaceae که بنام دانشمند شهیر ایرانی ابن سینا نامگذاری شده است . در بررسی هایی که در خارج از ایران و تاکنون بر روی این گیاه انجام شده نشان داده است این گیاه دارای 17 درصد تانن، 11 درصد نشاسته و یک مادهء چرب و نوعی مادهء رزینی بنام ماناوا، مقداری گلوکزید و ماده ای بنام لایاکول می باشد و دارای خواص مدر، قابض ، ضد جزام و آبله می باشد. در صنعت برای تهیهء خمیر کاغذ و ابریشم مصنوعی بکار می رود، همچنین باتوجه به محل زیست آن در زندگی آبزیان نقش مهمی ایفا می کند. پراکندگی این گیاه به کشورهای ایران، مصر، عربستان، پاکستان و هندوستان محدود می شود . و از آنجائیکه از ابعاد مختلف دارای اهمیت بوده و مطالعات چندانی بر روی آن بخصوص در ایران انجام نشده است ، لازم دیده شد که مطالعات مختلف فیتوشیمی و گیاه شناسی بر روی آن صورت گیرد. همچنین چون اختلاف نظری در مورد وجود دو گونه نزدیک به هم در اسناد معتبر وجود دارد و بعضی معتقدند یک گونه از این گیاه در ایران می باشد، آزمایشات فیتوشیمی و مطالعات هرباریومی و خرده نگاری می توانست کمک موثری در برطرف نمودن این شک و تردید نماید و از نظر علمی این مسئله را اثبات کند. لذا تصمیم به آن شد تا قسمتی از این تحقیقات بصورت پایان نامه حاضر مورد بررسی قرار گیرد. در این پایان نامه گیاه مذکور ازنظرفارماکوگنوزی که شامل تحقیقات گیاهشناسی، فیتوشیمی و خرده نگاری می باشد، مورد بررسی قرار گرفته و علاوه بر این با جمع آوری این گیاه درد و منطقهء متفاوت (بندر خمیر و بندر دیر با فاصله 400 کیلومتر از یکدیگر)سعی شده است که تاثیر شرایط آب و هوایی و فصول متفاوت در میزان مواد موثر ومیزان خاکستر و عصارهء این گیاه با هم مقایسه شود، که نتایج این بررسی ها در جداول صفحات 44، 45، 46، 47، 59، 60، 62، 63 این پایان نامه آمده است . مطالعات هرباریومی بر روی نمونه های جمع آوری شده انجام گرفت و همچنین برگ ، ساقه و ریشه این گیاه مورد مطالعات خرده نگاری قرار گرفته است . نتایج این خرده نگاری که در جدول 57 این پایان نامه آمده است ، نشان میدهد که هر دو نمونهء این گیاه دارای تریکوم های ساده تک سلولی و چند سلولی، بلورهای اکسالاتی ماکی و کوبیک وبی شکل، آوندهای چوبی مارپیچ و منقوط، روزنه درشت با تعداد کم، فیبر ضخیم همراه با بلورهای کوبیک ، اپیدرم با سلولهای دارای دیوارهء ضخیم و پارانشیم دارای سلولهای درشت می باشد و بدین صورت این طور می توان نتیجه گیری نمود که اختلافات مشاهده شده در نتیجه تغییرات آب و هوا، تغییر شوری آب و خاک ، فصول مختلف سال و عوامل جغرافیایی بوده و براساس مطالعات هر باریومی و خرده نگاری انجام شده، همچنان که حدس زده میشده است دوگونه a.marina و a.officinalis می بایستی یکی باشند. امید است که تحقیقات بعدی بتواند دیدگاههای جدیدی را جهت استفاده های کاربردی از گیاه حرا مطرح نماید.