نام پژوهشگر: امید علی خوارزمی

سنجش میزان آمادگی برای پیاده سازی مدیریت دانش با توجه به عوامل کلیدی موفقیت (مطالعه موردی: شهرداری منطقه 5 شهر تهران)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1390
  مهتاب عوض زاده لطف آبادی   محمد لگزیان

با وجود مزایای بیشمار مدیریت دانش، پیاده سازی آن به عنوان کاری سخت و پیچیده در نظر گرفته می شود. به همین دلیل، بسیاری از سازمانها در استقرار موفق مدیریت دانش با شکست مواجه می شوند. بنابراین، ارزیابی عمیق و اصولی عوامل موثر برآن ضروری می نماید. هدف اولیه این پژوهش، تشخیص مجموعه ای از عوامل کلیدی استقرار موفق مدیریت دانش در شهرداری منطقه پنج تهران می باشد. هدف اصلی این پژوهش نیز، سنجش آمادگی برای پیاده سازی مدیریت دانش با در نظر گرفتن عوامل کلیدی موفقیت با استفاده از یک سیستم هوشمند است. از این رو، با مرور ادبیات موضوع، که به بررسی عوامل موثر بر موفقیت یا شکست تلاشهای انجام شده برای استقرار مدیریت دانش می پردازد، عوامل کلیدی موفقیت استخراج گردیده است. پرسشنامه ای در نظر گرفته شده، که روایی و پایایی آن تایید شده است. جامعه آماری این پژوهش را 52 نفر از پرسنل این سازمان تشکیل می دهند. در مرحله بعد، یک سیستم خبره فازی با توجه به وضعیت عوامل کلیدی موفقیت پیاده سازی مدیریت دانش(استخراج از پرسشنامه ها) به عنوان متغیرهای ورودی و میزان آمادگی به عنوان متغیر خروجی طراحی شده است. پس از آن، قواعد مربوط به سیستم از کارشناسان خبره مدیریت دانش استخراج شده و سیستم با استفاده از ابزار fis در نرم افزار matlab توسعه یافته است. در نهایت، سیستم طراحی شده به تعیین وضعیت آمادگی برای استقرار مدیریت دانش می پردازد. نتایج پژوهش بیانگر عدم آمادگی شهرداری منطقه پنج شهر تهران برای پیاده سازی مدیریت دانش و نیاز به توجه بیشتر به عوامل کلیدی موفقیت می باشد.

بررسی دسترسی شهروندان ناحیه 2 منطقه 11 شهرداری مشهد به خدمات الکترونیکی شهرداری
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1392
  سید محمد اشرف زاده   محمد رحیم رهنما

با توجه به گسترده شدن شهرهای امروزی و ضرورت توجه بیشتر به استفاده از فناوری های نوین در مدیریت شهری جهت تسهیل فرایند ارائه خدمات گوناگون به شهروندان و همچنین جهت بالا بردن دقت و کیفیت در ارائه خدمات، استفاده از اینترنت و فناوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان ابزاری کارآمد چند سالی است در عرصه مدیریت شهری مورد توجه دنیا قرار گرفته است. در ایران نیز این نیاز احساس گردیده است و شهر های الکترونیک به عنوان زیر مجموعه دولت الکترونیک یکی پس از دیگری در حال ظهور و پیشرفت می باشند. هدف از این پژوهش یافتن میزان ارتباط بین دسترسی به اینترنت و دسترسی به خدمات الکترونیکی شهرداری مشهد در بین شهروندان ناحیه 2 منطقه 11 شهرداری مشهد می باشد. همچنین این پژوهش به بررسی تاثیرگذاری سن، میزان درآمد، شغل، تحصیلات و آموزش های الکترونیکی بر دسترسی به خدمات مذکور می پردازد. به این منظور پرسشنامه ای تهیه گردید که با توجه به جمعیت ناحیه (85458 نفر) و فرمول کوکران در بین 225 نفر از شهروندان این ناحیه به عنوان نمونه تصادفی توزیع گردید که با استفاده از آزمون های آماری مختلف (ضریب های همبستگی پیرسون، اسپیرمن و آزمون های لون، واریانس یک طرفه و دوطرفه) و نرم افزار spss، داده ها مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان می دهد که با افزایش دسترسی شهروندان به اینترنت میزان استفاده از خدمات الکترونیکی افزایش می یابد. همچنین با افزایش سطح تحصیلات دسترسی به اینترنت و استفاده از خدمات الکترونیکی افزایش می یابد. افزایش سن به طور معکوس با استفاده از اینترنت و خدمات الکترونیکی در ارتباط است. همچنین مشاهده شد که در بین افراد با شغل های مختلف استفاده از اینترنت و خدمات الکترونیکی یکسان نمی باشد و بیشترین میزان استفاده از این خدمات در بین افراد در حال تحصیل و کمترین میزان استفاده در بین افراد با شغل آزاد می باشد. همچنین مشخص گردید که با اطلاع رسانی و آگاهی شهروندان از خدمات ارائه شده توسط شهرداری، میزان استفاده از این خدمات نیز افزایش می یابد. این پژوهش پیشنهاد می نماید که می توان با ایجاد زیرساخت مناسب جهت دسترسی شهروندان به اینترنت، اطلاع رسانی و معرفی خدمات ارائه شده توسط شهرداری، وضع قوانین و یافتن راهکارهای مناسب جهت حفظ امنیت اطلاعات کاربران در فضای مجازی و ایجاد تنوع در خدمات ارائه شده متناسب با نیازهای شهروندان، نسبت به افزایش میزان استفاده شهروندان از خدمات الکترونیکی اقدام نمود.

بررسی تاثیر زیرساختهای فرهنگی توسعه در شکوفایی نوآوری شهری بر مبنای تفکر سیستمی(مورد مطالعه:پارک علمی و فناوری پردیس تهران)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات 1392
  امین ندایی   امید علی خوارزمی

با توجه به محیط رقابتی موجود و گسترش روز افزون تکنولوژی های جدید در عصر جهانی شدن، شهرها و در سطح کلان، کشورها باید برای تطبیق خود با این فضا و تسریع فرآیند توسعه در مناطق مختلف، بستر مناسبی را برای تولید افکار جدید و کاربردی کردن آن مهیا کنند. یکی از بخش های بسیار مهم در این زمینه بخش فرهنگی می باشد که باید زیرساختهای آن فراهم شود تا نوآوری در شهرها ارتقا یابد. هدف این تحقیق تعیین زیرساختهای فرهنگی لازم برای نوآوری در شهر تهران با تمرکز بر پارک علمی و فناوری پردیس بر مبنای تفکر سیستمی می باشد. همچنین از اهداف دیگر این تحقیق ارزیابی وضعیت فعلی این زیر ساختها و تعیین راهکارهایی برای ارتقای آن در شهر تهران و با تمرکز بر پارک علمی و فناوری پردیس می باشد. روش تحقیق این مقاله پیمایشی- تحلیلی است که ابتدا به بررسی و تشریح دو مدل سیستم منطقه ای نوآوری و سیستم نوآوری شهری پرداخته شده و سپس تاثیر فرهنگ بر نوآوری را بررسی می کند. در ادامه زیرساختهای فرهنگی موثر بر نوآوری تشریح می شود و بوسیله نرم افزار ونسیم(vensim) در قالب یک سیستم اولیه ارائه می شود و در نهایت با مطالعات کمی و کیفی سیستم نهایی ترسیم می شود. روش این تحقیق به صورت ترکیبی ? مرحله ای به منظور تقویت نتایج تحقیق(triangulation) می باشد. در ابتدا با انجام مطالعات میدانی (پرسشنامه محقق ساخته) که با جامعه آماری 105 نفری از کارشناسان و مدیران پارک علمی و فناوری پردیس تهران انجام شد، اطلاعاتی بدست آمد که این اطلاعات با آنالیز توصیفی و استنباطی و با نرم افزار spssو lisrel مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. همچنین در مرحله بعد و با به کارگیری روش های کیفی با مصاحبه های نیمه ساختاریافته(semi-structured interviews) با 8 نفر از کارشناسان و مدیران مربوطه که به روش گلوله برفی انتخاب شدند، داده هایی بدست آمد که از طریق آنالیز موضوعی و کدبندی تحلیل شده است. سپس با اطلاعات بدست آمده از مطالعات کمی و کیفی، سیستم های اولیه کامل شد و در نهایت میزان قوت و ضعف زیرساختهای فرهنگی موثر بر نوآوری تعیین شد. نتایج تحقیق نشان داد زیرساختهای فرهنگی توسعه که شامل اعتماد، مشارکت و ریسک پذیری می شود تاثیر بسیار زیادی بر نوآوری دارد. برای ارتقای این زیر ساختها باید عوامل موثر بر آنها تقویت شود و ارتباط میان این عوامل ارتقا یابد. همچنین مشخص شد که این زیرساختها در حال حاضر در وضعیت مناسبی قرار ندارد.

نقش خوشه های صنعتی مبلمان و زعفران مشهد در سیستم های منطقه ای نوآوری
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1392
  معصومه ولی پور ارمی   امید علی خوارزمی

با توجه به رشد بی سابقه شهرنشینی در جهان و بویژه در کشورهای در حال توسعه، نظریه رقابت پذیری شهری که منطبق بر مدل الماس ملی پورتر است، در میان نظریه های جدید مدیریت شهری در جهت توسعه اقتصادی و افزایش توان رقابتی شهرها از اهمیت بالایی برخوردار است. در ایـن راستا یکی از این مکانیزم ها در تمامی کشورها، توسـعه خوشه های صنعتی می باشد. با توجه به اجرای پروژه توسعه خوشه های صنعتی در ایران و همچنین در استان خراسان رضوی، این پژوهش با هدف بررسی وضعیت کنونی و مقایسه خوشه های صنعتی زعفران و مبلمان در شهر مشهد و همچنین تعیین فاکتورهای بحرانی لازم برای موفقیت این خوشه ها بر اساس مدل الماس پورتر و در نظر گرفتن عامل فرهنگ انجام شده است. برای رسیدن به این هدف از روش ترکیبی-کمّی پرسش نامه و کیفی مصاحبه- استـفاده شده است که یکی از جنبه های نوآورانه این تحقیق به شمار می رود. لازم به ذکر است که برای ارزیابی وضعیت کنونی خوشه های ذکر شده، به تحلیل توصیفی داده های پرسش نامه که به ترتیب بین 80 و 30 نفر از ذینفعان خوشه مبلمان و زعفران توزیع شد پرداخته شد و سپس با استفاده از آمار استنباطی و آزمون mann whitney u خوشه ها از نظر درجه مطلوبیت عوامل تعیین شده در پرسش نامه مورد مقایسه قرار گرفتند. در جهت ارزیابی تکمیلی و مشخص نمودن فاکتورهای بحرانی لازم جهت موفقیت خوشه ها، مصاحبه های انجام گرفته با 11 تن از کارشناسان که به روش گلوله برفی (snowball sampling) در سه بخش دانشگاه، صنعت و دولت نمونه برداری شدند به روش آنالیز موضوعی (theme analysis)تحلیل شد. طبق نتایج این تحقیق بر اساس مدل الماس پورتر، هر دو خوشه مورد مطالعه در زمینه نهاده های تخصصی تولید، صنایع حمایت کننده و پشتیبان، ساختار و استراتژی شرکت ها ضعیفند. جهـت ارتقا شرایط خوشه ها نیاز به بازنـگری در سیاست گذاری های دولتی احسـاس می شود. ولی از نظر شرایط تقاضا وضعیت نسبتا مناسبی دارند. طبق نتایج این تحقیق خوشه زعفران در مقایسه با خوشه مبلمان وضعیت نسبتا بهتری دارد. با توجه به تاکید فراوان بر نقش عوامل فرهنگی از جمله سرمایه اجتماعی و شفافیت روابط و افزایش اعتماد، یکی از راهکارها برای رسیدن به توسعه مبتنی بر کارآیی و تحقق اهداف افق 1404 ایران، ایجاد بستر فرهنگی لازم بـرای شبکه سازی و تقویت تعاملات دو جانبه و چند جانبه بین بخش های مختلف از جمله سه بخش دانشگاه، صنعت و دولت ذکر گردید.

ارزیابی عملکرد مدیریت بحران برف در مناطق 3-6و 9 شهرداری مشهد
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  رمضان علی شوزابی   امید علی خوارزمی

مطالعه فوق در خصوص مدیریت بحران برف در شهر مشهد می باشد که با بررسی وضعیت موجود مناطق 3-6و 9 مشهد به نمایندگی از کل مناطق و ارزیابی عملکرد آنها ومقایسه با سایر کلانشهرها بخصوص نمونه های خارجی بران هستیم تا ارتقایی در مدیریت بحران برف چه از لحاظ علمی ، فنی و تجهیزاتی و روشهای فعالیت صورت گیرد .تحقیق فوق ازنوع توصیفی -تحلیلی و انواع مطالعات کاربردی می باشد .که نتیجه آن است که مناطق شهرداری مشهد درمدیریت بحران مستقل بوده ویکپارچه عمل نکرده اند و عملکرد مناطق با توجه به شرایط خاصی که دارند متفاوت است.

بررسی عوامل موثر بر ارتقا سیما و منظر شهری با تاکید بر پیاده روها در شهر مشهد(نمونه موردی منطقه 1-3و11)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  حسین برلیانی   امید علی خوارزمی

امروزه در بسیاری از شهرهای دنیا از پیاده روی شهری در آگهی های تبلیغاتی و همچنین در بروشورهای توریستی و تبلیغاتی به وفور استفاده می شود. از این جهت پیاده روها هم به دلیل حفاظت مناطق تاریخی با ارزش و بناها و هم بدلیل تقویت سیمای شهر و هم از جهت تبدیل به یک عنصر هویتی در امر هویت بخشی به شهر نقش مهمی ایفا می کنند . با بررسی عوامل موثر به ویژه پیاده روها نقش و جایگاه سیما و منظر شهری در هویت بخشی به عناصر کالبدی مشخص و میزان تأثیرگذاری آن به وضوح نشان داده می شود. نتایج این مطالعه ضمن بازگو کردن نقش شهرداری ها در ارتقاء سیما و منظرشهری ، چارچوب اقدامات اجرایی برای بسترسازی مناسب در بهره برداری از فضاهای کالبد شهری به ویژه پیاده روها را نشان می دهد. اهمیت به نقش و جایگاه معلولین ، جانبازان و ... و نحوه طراحی مناسب در معابر به ویژه پیاده روها از اصلی ترین ضرورت ها در بهره برداری از این گونه فضاهاست. این گونه نتایج می تواند مورد استفاده مسئولین اداری، اجرایی شامل شهرداری ها ، شرکت های خدمات شامل آب و برق و گاز و تلفن و همچنین سازمان بهزیستی و ... قرار گیرد . در این تحقیق سعی می شود تا با بررسی عوامل موثر بر ارتقاء سیما و منظرشهری به ویژه پیاده روها وبررسی وضعیت کنونی آنها، میزان و سهم تأثیرگذاری مشخص شود که به صورت ویژه با مقیاس مناطق موردمطالعه سطح شهر مشهد و توجه به برخوردار بودن یا نبودن این مناطق سهم و تأثیرگذاری معابر را مشخص کرده و نشان داده شود که با توجه به بهره برداری در این معابر به چه شکلی باید طراحی کنیم و یا به چه موضوعاتی توجه ویژه ای داشته باشیم. از این رو با توجه به ابعاد مختلف در نوع طراحی و اجرای پروژه های پیاده روسازی در شهر مشهد می توان گفت نیازمند مطالعاتی دقیق تر برای ایجاد ساختاری یکپارچه و مناسب جهت شناسایی ، طراحی و اجرای پروژه های خود می باشد. اهداف تحقیق: شهر مشهد به عنوان دومین کلانشهر مذهبی دنیا می بایست به مقوله سیما ومنظر شهری توجه ویژه ای داشته باشد. یکی از این موارد نقش وجایگاه معابربه ویژه پیاده روها می باشد. توجه به اولویت نیاز مکانی،کاربریها،آسیب ها،راهکارهاوهمچنین زیبایی از جمله اهدافی است که در این طرح بدان اشاره می گردد. هدف کلی: شناخت عوامل موثر در ارتقا سیما و منظر شهری با تاکید بر پیاده روها درشهر مشهد و همچنین بررسی وضع موجود. اهداف ویژه: - بررسی وضع موجود پیاده روها در سطح شهر مشهد و میزان رضایتمندی شهروندان و مدیران شهری درمناطق 1-3-11 - مقایسه وضعیت پیاده روها در مناطق 1-3-11شهر مشهد از دیدگاه شهروندان. - مقایسه وضعیت پیاده روها در مناطق 1-3-11شهر مشهد از دیدگاه شهروندان و مدیران. - اولویت بندی عوامل موثر در ارتقا سیما و منظر شهری با تاکید بر پیاده روها. سوالات تحقیق: ?- مهمترین عوامل موثر در ارتقا سیما و منظر شهری با تاکید بر پیاده روها در مشهد کدامند؟ ?- وضع موجود پیاده روها در سطح شهر مشهد و میزان رضایتمندی شهروندان و مدیران شهری در مناطق 11-3-1چگونه ارزیابی میشود؟ ?- آیا وضعیت پیاده روها در مناطق 11-3-1شهر مشهد از دیدگاه شهروندان به صورت یکسان ارزیابی میشود؟ 4- آیا وضعیت پیاده روها در مناطق 11-3-1شهر مشهد از دیدگاه شهروندان و مدیران به صورت یکسان ارزیابی میشود؟ فرضیه های تحقیق: 0- به نظر می رسد از ابعاد موثر در ارتقا سیما و منظر شهری با تاکید بر پیاده روها در" بعد ایمنی" شاخص پیاده روی در طول شبانه روز، در" بعد سرزندگی" شاخص تاثیر گذاری صنوف مختلف، در" بعد انعطاف پذیری" شاخص مقاوت و زیبایی مبلمان شهری، ودر" بعد حمل و نقل "شاخص تسهیل تردد عابرین پیاده در پیاده روها از اولویت بیشتری بر خوردار است. ?-به نظر می رسد که وضع موجود پیاده روها در سطح شهر مشهد و میزان رضایت مندی شهر وندان و مدیران شهری در مناطق ?و ? و ?? به صورت مطلوبی ارزیابی می شود. ?-به نظر میرسد وضعیت پیاده روهادر مناطق ?-? و ?? شهر مشهد از دیدگاه شهروندان به صورت یکسان ارزیابی میشود. ?-به نظر میرسد وضعیت پیاده رو ها در مناطق ?-? و ?? شهر مشهد از دیدگاه شهروندان و مدیران به صورت یکسان ارزیابی میشود. ودر این راستا به بررسی موضوع مورد بررسی در ایران و کشورهای توسعه یافته نیز پرداخته شده است. در ادامه موضوع برای بیان اهمیت پیاده رئها در حرکت معلولین در جامعه و ناتوایان جسمی به بررسی ضوابط معلولان پرداخته و تمامی ضوابط را بررسی و بیان نموده ایم. روش گردآوری اطلاعات : مرحله گردآوری اطلاعات ، آغاز فرآیندی است که طی آن محقق یافته های میدانی و کتابخانه ای را گردآوری نموده و سپس مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و فرضیه های تدوین شده خود را مورد ارزیابی قرار می دهد مهم ترین روش گردآوری اطلاعات در این تحقیق بدین شرح است: بررسی کتابخانه ای : با هدف بررسی ادبیات موضوع از طریق مطالعه کتب و مقالات و جستجوهای اینترنتی در منابع معتبر به منظور شناسایی عوامل موثر در ارتقا سیما و منظر شهری با تاکید بر پیاده روها در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه. پرسشنامه : طراحی پرسشنامه به منظور شناسایی عوامل موثر در ارتقا سیما و منظر شهری با تاکید بر پیاده روها و ارزیابی وضعیت پیاده روها در مناطق ?،? و11شهر مشهد از دیدگاه شهروندان و مدیران. سنجش میزان پایایی و روایی پرسشنامه الف. پایایی ( قابلیت اعتماد) پایایی یا قابلیت اعتماد ، یکی از ویژگی های فنی ابزار اندازه گیری است.مفهوم یاد شده با این امر سر و کار داردکه ابزار اندازه گیری در شرایط یکسان تا چه اندازه نتایج یکسانی به دست میدهد.دامنه ضریب قابلیت اعتماد از صفرتا یک می باشد.هر چه این ضریب به سمت یک میل کند پایایی کار بیشتر است.در این پژوهش به منظور تعیین پایایی، ازمون" آلفای کرونباخ" استفاده شده است.دراین روش با استفاده از نرم افزار اماری spss،میزان ضریب اعتماد با روش الفای کرونباخ محاسبه شد که این مقدار نشان دهنده ان است که پرسش نامه مورد استفاده از قابلیت اعتماد و یا به عبارت دیگر پایایی خوبی برخوردار است.آلفای کرونباخ در تحقیق حاضر 0.7 بوده است. ب.روایی (اعتبار) مفهوم روایی به این پرسش پاسخ می دهد که ابزار اندازه گیری تا چه حد خصوصیت مورد نظر را می سنجد،بدون اگاهی از اعتبار ابزار اندازه گیری نمی توان به دقت داده های حاصل از ان اطمینان داشت. ج.روایی محتوا اساسا روایی محتوایی بدین معنی است که یک ابزار تجربی، تا چه اندازه قلمرو محتوایی یک مفهوم را در بر می گیرد.این روایی ابزار و سوال هایی را به کار می برد که با مفاهیم اصلی موضوع پژوهش سر و کار دارد. برای اطمینان از روایی باید در موقع ساختن ابزار چنان عمل کرد که سوال های تشکیل دهنده ی ابزار معرف قسمت های محتوایی انتخاب شده باشد. د. روایی سازه جهت اطمینان از روایی ساختار پرسشنامه مورد استفاده از این تحقیق،با صاحبنظران و اساتید مشورت شده است که بعد از اعمال نظرات اصلاحی ایشان به تایید رسیده است. جامعه آماری و تعیین حجم نمونه یکی از مسائل مهم در تحقیقات میدانی، انتخاب حجم نمونه است ، زیرا چنانچه حجم نمونه را زیاد از حد انتخاب کنیم، متضمن کار زیاد و هزینه های فوق العاده است و اگر حجم نمونه کمتر از حد معین باشد،تحقیق بازدهی مطلوبی نداشته و نتیجه حاصله نادرست و غیر قابل تعمیم برای آن جامعه است و اطلاعات جامعی از آن حاصل نمی شود. تعمیم حجم نمونه به دو عامل بستگی دارد: - هزینه ای که برای محقق در نظر گرفته می شود. - قابلیت اعتماد و اطمینانی(دقتی)که جهت تعمیم نتایج،مورد انتظار است. برای جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش(شهروندان منطقه 1، منطقه 3، منطقه 11 و مدیران دارای جمیعتی بالغ 000/739 نفر است براساس جدول مورگان که یکی از جدولهای رایج جهت بدست آوردن حجم نمونه است، حجم نمونه 330نفر محاسبه گردید که نهایتاً به همین تعداد پرسش نامه در محدوده مورد نظر به صورت تصادفی و در ساعات مختلف روز به عنوان نمونه، مورد پرسش و ارزیابی قرار گرفت.همچنین حدود 30 نفر از مدیران شهری نیز مورد پرسش قرار گرفته اند. مصاحبه : پرسش نامه نیمه ساختار یافته در جهت انجام مصاحبه و اخذ نظرات شهروندان و کارشناسان در چهار زمینه سرزندگی، انعطاف پذیری، حمل ونقل وایمنی بوده است. به این منظور با 6 نفر از مدیران ارشد مناطق مورد مطالعه در تحقیق، مصاحبه به عمل آمده است که نتایج آن در فصل 4 بیان شده است. این تعداد 6 نفر با توجه به روش گلوله برفی(snoew ball sampling) انتخاب شده اند. در این روش مصاحبه ها تا آنجا ادامه خواهد داشت که نفر آخر اطلاعات تکرار شونده را ارائه می کند و پژوهشگر به این اطمینان می رسد که تمامی اطلاعات به صورت دقیق و کامل پوشش داده شده است. اطلاعات ثانویه : شامل اسناد موجود در رابطه با ابعاد طراحی شهری با تاکید بر پیاده روها در مشهد که در منطقه و کشور قابل دسترسی است. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات : در این تحقیق می توان برای بررسی نظرات شهروندان و مدیران و مقایسه ی آن ها از آزمون های پارامتریک وغیرپارامتریک استفاده نمود. برای انجام این کار ابتدا تست های نرمالیتی انجام می شود. مهمترین آزمونهای مورد استفاده در این تحقیق شامل:t-test ، تحلیل واریانس و آزمون کروسکال والیس می باشد(theme analysis). چون این تحقیق از مصاحبه نیز به عنوان روش گردآوری اطلاعات استفاده می کند بنابراین روش آنالیز داده ها باید متناسب با روش های کیفی باشد از این رو می توان از روش آنالیز موضوعی جهت تحلیل داده ها استفاده نمود به این طریق که با کد بندی پاسخ ها می توان آن ها را به صورت یک موضوع فرض کرد و نقطه نظرات مشترک و مخالف را به صورت کلی بیان نمود. نتیجه گیری : با توجه به انالیز توصیفی و استنباطی در بررسی 4 مولفه پیشنهادی توسط نگارنده که شامل بعد"سرزندگی" و "ایمنی" و "حمل ونقل" و انعطاف پذیری" می باشد، ازداده های نمونه مورد ارزیابی نتایج زیر بدست امده است. آنالیز توصیفی بیشترین گروه سنی شرکت کننده در نمونه گیری مناطق بین ??-?? سال و در گروه مدیران بین ??-?? سال بوده و از نظر میزان تحصیلات در مناطق ? و ? سطح دیپلم بیشترین فراوانی ودر مناطق ?? سطح دیپلم بیشترین فراوانی و سطح لیسانس با اختلاف کم در رتبه دوم فراوانی است،در گروه میران سطح لیسانس و فوق لیسانس دارای بیشترین فراءانی است.و از نظر سابقه کار در تمام مناطق و گروه مدیران فراوانی افراد با سابقه کار بین صفر تا ده سال (کد یک) دارای بیشترین فراوانی است.و همچنین از نظر جنسیت بیشترین گروه مربوط به جامعه مردان بوده است. آنالیز استنباطی: بعد سر زندگی: از دیدگاه شهروندان ? و ? و ?? و گروه مدیران موثر ترین عامل :گزینه ? یعنی ایجاد فضاهای تفریحی که عامل اصلی حرکت در پیاده روهاست. کم اثر ترین عامل: گزینه ? یعنی حضور متکدیان و دست فروشان است. در مورد رضایت مندی شهروندان مناطق ? و ? و ?? و گروه مدیران می توان با استفاده از ازمون های مناسب به این نتیجه رسید که به طور نسبی از وضعیت موجود رضایت دارند. در این بعد کیفیت پیاده رو ها از دیدهاه شهروندان مناطق ? و ? و ?? به صورت یکسان ارزیابی نشده است.(رجوع به صفحه 129) همچنین کیفیت پیاده رو ها در مناطق سه گانه فوق از دیدگاه شهروندان و گروه مدیران مناطق متفاوت است. بعد انعطاف: از دیدگاه شهروندان ? و ? و ?? و گروه مدیران موثر ترین عامل گزینه ? یعنی جنس ، رنگ و فرم مصالح در کف پیاده رو ها کم اثر ترین عامل: گزینه ? یعنی پرهیز از باغچه و ابنماهای خیلی بزرگ است. در مورد رضایت مندی شهروندان مناطق ? و ? و ?? و گروه مدیران می توان با استفاده از ازمون های مناسب به این نتیجه رسید که وضع موجود به صورت مطلوبی ارزیابی می شود. در این بعد کیفیت پیاده رو ها از دیدهاه شهروندان مناطق ? و ? و ?? به صورت یکسان ارزیابی نشده است.(رجوع به صفحه 136) همچنین کیفیت پیاده رو ها در مناطق سه گانه فوق از دیدگاه شهروندان و گروه مدیران مناطق متفاوت است. بعد ایمنی: از دیدگاه شهروندان ? و ? و ?? و گروه مدیران موثر ترین عامل: گزینه ? بعد ایمنی یعنی روشنایی پیاده رو ها و ارتباط آن با امنیت کم اثر ترین عامل: گزینه ? بعد ایمنی یعنی وجود سایه بان ها در پیاده رو ها در مورد رضایت مندی شهروندان مناطق ? و ? و ?? و گروه مدیران می توان با استفاده از ازمون های مناسب به این نتیجه رسید که وضع موجود رضایت نسبی دارند. در این بعد کیفیت پیاده رو ها از دیدهاه شهروندان مناطق ? و ? و ?? به صورت یکسان ارزیابی نشده است.(رجوع به صفحه 145). همچنین کیفیت پیاده رو ها در مناطق سه گانه فوق از دیدگاه شهروندان و گروه مدیران مناطق متفاوت است. بعد حمل و نقل: از دیدگاه شهروندان ? و ? و ?? و گروه مدیران موثر ترین عامل: گزینه ? بعد حمل و نقل یعنی جریان عابر پیاده رو ها (تسهیل تردد عابرین پیاده در پیاده رو ها) کم اثر ترین عامل: گزینه ? بعد حمل و نقل یعنی ارتباط پیاده رو ها در دو طرف خیابان ها است. در مورد رضایت مندی شهروندان مناطق ? و ? و ?? و گروه مدیران می توان با استفاده از ازمون های مناسب به این نتیجه رسید که به طور نسبی از وضعیت موجود رضایت دارند. در این بعد کیفیت پیادی رو ها از دیدهاه شهروندان مناطق ? و ? و ?? به صورت یکسان ارزیابی نشده است.(برای کسب اطلاعات رجوع به صفحه 152) همچنین کیفیت پیاده رو ها در مناطق سه گانه فوق از دیدگاه شهروندان و گروه مدیران مناطق متفاوت است. پایان امروزه در بسیاری از شهرهای دنیا از پیاده روی شهری در آگهی های تبلیغاتی و همچنین در بروشورهای توریستی و تبلیغاتی به وفور استفاده می شود. از این جهت پیاده روها هم به دلیل حفاظت مناطق تاریخی با ارزش و بناها و هم بدلیل تقویت سیمای شهر و هم از جهت تبدیل به یک عنصر هویتی در امر هویت بخشی به شهر نقش مهمی ایفا می کنند . با بررسی عوامل موثر به ویژه پیاده روها نقش و جایگاه سیما و منظر شهری در هویت بخشی به عناصر کالبدی مشخص و میزان تأثیرگذاری آن به وضوح نشان داده می شود. نتایج این مطالعه ضمن بازگو کردن نقش شهرداری ها در ارتقاء سیما و منظرشهری ، چارچوب اقدامات اجرایی برای بسترسازی مناسب در بهره برداری از فضاهای کالبد شهری به ویژه پیاده روها را نشان می دهد. اهمیت به نقش و جایگاه معلولین ، جانبازان و ... و نحوه طراحی مناسب در معابر به ویژه پیاده روها از اصلی ترین ضرورت ها در بهره برداری از این گونه فضاهاست. این گونه نتایج می تواند مورد استفاده مسئولین اداری، اجرایی شامل شهرداری ها ، شرکت های خدمات شامل آب و برق و گاز و تلفن و همچنین سازمان بهزیستی و ... قرار گیرد . در این تحقیق سعی می شود تا با بررسی عوامل موثر بر ارتقاء سیما و منظرشهری به ویژه پیاده روها وبررسی وضعیت کنونی آنها، میزان و سهم تأثیرگذاری مشخص شود که به صورت ویژه با مقیاس مناطق موردمطالعه سطح شهر مشهد و توجه به برخوردار بودن یا نبودن این مناطق سهم و تأثیرگذاری معابر را مشخص کرده و نشان داده شود که با توجه به بهره برداری در این معابر به چه شکلی باید طراحی کنیم و یا به چه موضوعاتی توجه ویژه ای داشته باشیم. از این رو با توجه به ابعاد مختلف در نوع طراحی و اجرای پروژه های پیاده روسازی در شهر مشهد می توان گفت نیازمند مطالعاتی دقیق تر برای ایجاد ساختاری یکپارچه و مناسب جهت شناسایی ، طراحی و اجرای پروژه های خود می باشد. اهداف تحقیق: شهر مشهد به عنوان دومین کلانشهر مذهبی دنیا می بایست به مقوله سیما ومنظر شهری توجه ویژه ای داشته باشد. یکی از این موارد نقش وجایگاه معابربه ویژه پیاده روها می باشد. توجه به اولویت نیاز مکانی،کاربریها،آسیب ها،راهکارهاوهمچنین زیبایی از جمله اهدافی است که در این طرح بدان اشاره می گردد. هدف کلی: شناخت عوامل موثر در ارتقا سیما و منظر شهری با تاکید بر پیاده روها درشهر مشهد و همچنین بررسی وضع موجود. اهداف ویژه: - بررسی وضع موجود پیاده روها در سطح شهر مشهد و میزان رضایتمندی شهروندان و مدیران شهری درمناطق 1-3-11 - مقایسه وضعیت پیاده روها در مناطق 1-3-11شهر مشهد از دیدگاه شهروندان. - مقایسه وضعیت پیاده روها در مناطق 1-3-11شهر مشهد از دیدگاه شهروندان و مدیران. - اولویت بندی عوامل موثر در ارتقا سیما و منظر شهری با تاکید بر پیاده روها. سوالات تحقیق: ?- مهمترین عوامل موثر در ارتقا سیما و منظر شهری با تاکید بر پیاده روها در مشهد کدامند؟ ?- وضع موجود پیاده روها در سطح شهر مشهد و میزان رضایتمندی شهروندان و مدیران شهری در مناطق 11-3-1چگونه ارزیابی میشود؟ ?- آیا وضعیت پیاده روها در مناطق 11-3-1شهر مشهد از دیدگاه شهروندان به صورت یکسان ارزیابی میشود؟ 4- آیا وضعیت پیاده روها در مناطق 11-3-1شهر مشهد از دیدگاه شهروندان و مدیران به صورت یکسان ارزیابی میشود؟ فرضیه های تحقیق: 0- به نظر می رسد از ابعاد موثر در ارتقا سیما و منظر شهری با تاکید بر پیاده روها در" بعد ایمنی" شاخص پیاده روی در طول شبانه روز، در" بعد سرزندگی" شاخص تاثیر گذاری صنوف مختلف، در" بعد انعطاف پذیری" شاخص مقاوت و زیبایی مبلمان شهری، ودر" بعد حمل و نقل "شاخص تسهیل تردد عابرین پیاده در پیاده روها از اولویت بیشتری بر خوردار است. ?-به نظر می رسد که وضع موجود پیاده روها در سطح شهر مشهد و میزان رضایت مندی شهر وندان و مدیران شهری در مناطق ?و ? و ?? به صورت مطلوبی ارزیابی می شود. ?-به نظر میرسد وضعیت پیاده روهادر مناطق ?-? و ?? شهر مشهد از دیدگاه شهروندان به صورت یکسان ارزیابی میشود. ?-به نظر میرسد وضعیت پیاده رو ها در مناطق ?-? و ?? شهر مشهد از دیدگاه شهروندان و مدیران به صورت یکسان ارزیابی میشود. ودر این راستا به بررسی موضوع مورد بررسی در ایران و کشورهای توسعه یافته نیز پرداخته شده است. در ادامه موضوع برای بیان اهمیت پیاده رئها در حرکت معلولین در جامعه و ناتوایان جسمی به بررسی ضوابط معلولان پرداخته و تمامی ضوابط را بررسی و بیان نموده ایم. روش گردآوری اطلاعات : مرحله گردآوری اطلاعات ، آغاز فرآیندی است که طی آن محقق یافته های میدانی و کتابخانه ای را گردآوری نموده و سپس مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و فرضیه های تدوین شده خود را مورد ارزیابی قرار می دهد مهم ترین روش گردآوری اطلاعات در این تحقیق بدین شرح است: بررسی کتابخانه ای : با هدف بررسی ادبیات موضوع از طریق مطالعه کتب و مقالات و جستجوهای اینترنتی در منابع معتبر به منظور شناسایی عوامل موثر در ارتقا سیما و منظر شهری با تاکید بر پیاده روها در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه. پرسشنامه : طراحی پرسشنامه به منظور شناسایی عوامل موثر در ارتقا سیما و منظر شهری با تاکید بر پیاده روها و ارزیابی وضعیت پیاده روها در مناطق ?،? و11شهر مشهد از دیدگاه شهروندان و مدیران. سنجش میزان پایایی و روایی پرسشنامه الف. پایایی ( قابلیت اعتماد) پایایی یا قابلیت اعتماد ، یکی از ویژگی های فنی ابزار اندازه گیری است.مفهوم یاد شده با این امر سر و کار داردکه ابزار اندازه گیری در شرایط یکسان تا چه اندازه نتایج یکسانی به دست میدهد.دامنه ضریب قابلیت اعتماد از صفرتا یک می باشد.هر چه این ضریب به سمت یک میل کند پایایی کار بیشتر است.در این پژوهش به منظور تعیین پایایی، ازمون" آلفای کرونباخ" استفاده شده است.دراین روش با استفاده از نرم افزار اماری spss،میزان ضریب اعتماد با روش الفای کرونباخ محاسبه شد که این مقدار نشان دهنده ان است که پرسش نامه مورد استفاده از قابلیت اعتماد و یا به عبارت دیگر پایایی خوبی برخوردار است.آلفای کرونباخ در تحقیق حاضر 0.7 بوده است. ب.روایی (اعتبار) مفهوم روایی به این پرسش پاسخ می دهد که ابزار اندازه گیری تا چه حد خصوصیت مورد نظر را می سنجد،بدون اگاهی از اعتبار ابزار اندازه گیری نمی توان به دقت داده های حاصل از ان اطمینان داشت. ج.روایی محتوا اساسا روایی محتوایی بدین معنی است که یک ابزار تجربی، تا چه اندازه قلمرو محتوایی یک مفهوم را در بر می گیرد.این روایی ابزار و سوال هایی را به کار می برد که با مفاهیم اصلی موضوع پژوهش سر و کار دارد. برای اطمینان از روایی باید در موقع ساختن ابزار چنان عمل کرد که سوال های تشکیل دهنده ی ابزار معرف قسمت های محتوایی انتخاب شده باشد. د. روایی سازه جهت اطمینان از روایی ساختار پرسشنامه مورد استفاده از این تحقیق،با صاحبنظران و اساتید مشورت شده است که بعد از اعمال نظرات اصلاحی ایشان به تایید رسیده است. جامعه آماری و تعیین حجم نمونه یکی از مسائل مهم در تحقیقات میدانی، انتخاب حجم نمونه است ، زیرا چنانچه حجم نمونه را زیاد از حد انتخاب کنیم، متضمن کار زیاد و هزینه های فوق العاده است و اگر حجم نمونه کمتر از حد معین باشد،تحقیق بازدهی مطلوبی نداشته و نتیجه حاصله نادرست و غیر قابل تعمیم برای آن جامعه است و اطلاعات جامعی از آن حاصل نمی شود. تعمیم حجم نمونه به دو عامل بستگی دارد: - هزینه ای که برای محقق در نظر گرفته می شود. - قابلیت اعتماد و اطمینانی(دقتی)که جهت تعمیم نتایج،مورد انتظار است. برای جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش(شهروندان منطقه 1، منطقه 3، منطقه 11 و مدیران دارای جمیعتی بالغ 000/739 نفر است براساس جدول مورگان که یکی از جدولهای رایج جهت بدست آوردن حجم نمونه است، حجم نمونه 330نفر محاسبه گردید که نهایتاً به همین تعداد پرسش نامه در محدوده مورد نظر به صورت تصادفی و در ساعات مختلف روز به عنوان نمونه، مورد پرسش و ارزیابی قرار گرفت.همچنین حدود 30 نفر از مدیران شهری نیز مورد پرسش قرار گرفته اند. مصاحبه : پرسش نامه نیمه ساختار یافته در جهت انجام مصاحبه و اخذ نظرات شهروندان و کارشناسان در چهار زمینه سرزندگی، انعطاف پذیری، حمل ونقل وایمنی بوده است. به این منظور با 6 نفر از مدیران ارشد مناطق مورد مطالعه در تحقیق، مصاحبه به عمل آمده است که نتایج آن در فصل 4 بیان شده است. این تعداد 6 نفر با توجه به روش گلوله برفی(snoew ball sampling) انتخاب شده اند. در این روش مصاحبه ها تا آنجا ادامه خواهد داشت که نفر آخر اطلاعات تکرار شونده را ارائه می کند و پژوهشگر به این اطمینان می رسد که تمامی اطلاعات به صورت دقیق و کامل پوشش داده شده است. اطلاعات ثانویه : شامل اسناد موجود در رابطه با ابعاد طراحی شهری با تاکید بر پیاده روها در مشهد که در منطقه و کشور قابل دسترسی است. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات : در این تحقیق می توان برای بررسی نظرات شهروندان و مدیران و مقایسه ی آن ها از آزمون های پارامتریک وغیرپارامتریک استفاده نمود. برای انجام این کار ابتدا تست های نرمالیتی انجام می شود. مهمترین آزمونهای مورد استفاده در این تحقیق شامل:t-test ، تحلیل واریانس و آزمون کروسکال والیس می باشد(theme analysis). چون این تحقیق از مصاحبه نیز به عنوان روش گردآوری اطلاعات استفاده می کند بنابراین روش آنالیز داده ها باید متناسب با روش های کیفی باشد از این رو می توان از روش آنالیز موضوعی جهت تحلیل داده ها استفاده نمود به این طریق که با کد بندی پاسخ ها می توان آن ها را به صورت یک موضوع فرض کرد و نقطه نظرات مشترک و مخالف را به صورت کلی بیان نمود. نتیجه گیری : با توجه به انالیز توصیفی و استنباطی در بررسی 4 مولفه پیشنهادی توسط نگارنده که شامل بعد"سرزندگی" و "ایمنی" و "حمل ونقل" و انعطاف پذیری" می باشد، ازداده های نمونه مورد ارزیابی نتایج زیر بدست امده است. آنالیز توصیفی بیشترین گروه سنی شرکت کننده در نمونه گیری مناطق بین ??-?? سال و در گروه مدیران بین ??-?? سال بوده و از نظر میزان تحصیلات در مناطق ? و ? سطح دیپلم بیشترین فراوانی ودر مناطق ?? سطح دیپلم بیشترین فراوانی و سطح لیسانس با اختلاف کم در رتبه دوم فراوانی است،در گروه میران سطح لیسانس و فوق لیسانس دارای بیشترین فراءانی است.و از نظر سابقه کار در تمام مناطق و گروه مدیران فراوانی افراد با سابقه کار بین صفر تا ده سال (کد یک) دارای بیشترین فراوانی است.و همچنین از نظر جنسیت بیشترین گروه مربوط به جامعه مردان بوده است. آنالیز استنباطی: بعد سر زندگی: از دیدگاه شهروندان ? و ? و ?? و گروه مدیران موثر ترین عامل :گزینه ? یعنی ایجاد فضاهای تفریحی که عامل اصلی حرکت در پیاده روهاست. کم اثر ترین عامل: گزینه ? یعنی حضور متکدیان و دست فروشان است. در مورد رضایت مندی شهروندان مناطق ? و ? و ?? و گروه مدیران می توان با استفاده از ازمون های مناسب به این نتیجه رسید که به طور نسبی از وضعیت موجود رضایت دارند. در این بعد کیفیت پیاده رو ها از دیدهاه شهروندان مناطق ? و ? و ?? به صورت یکسان ارزیابی نشده است.(رجوع به صفحه 129) همچنین کیفیت پیاده رو ها در مناطق سه گانه فوق از دیدگاه شهروندان و گروه مدیران مناطق متفاوت است. بعد انعطاف: از دیدگاه شهروندان ? و ? و ?? و گروه مدیران موثر ترین عامل گزینه ? یعنی جنس ، رنگ و فرم مصالح در کف پیاده رو ها کم اثر ترین عامل: گزینه ? یعنی پرهیز از باغچه و ابنماهای خیلی بزرگ است. در مورد رضایت مندی شهروندان مناطق ? و ? و ?? و گروه مدیران می توان با استفاده از ازمون های مناسب به این نتیجه رسید که وضع موجود به صورت مطلوبی ارزیابی می شود. در این بعد کیفیت پیاده رو ها از دیدهاه شهروندان مناطق ? و ? و ?? به صورت یکسان ارزیابی نشده است.(رجوع به صفحه 136) همچنین کیفیت پیاده رو ها در مناطق سه گانه فوق از دیدگاه شهروندان و گروه مدیران مناطق متفاوت است. بعد ایمنی: از دیدگاه شهروندان ? و ? و ?? و گروه مدیران موثر ترین عامل: گزینه ? بعد ایمنی یعنی روشنایی پیاده رو ها و ارتباط آن با امنیت کم اثر ترین عامل: گزینه ? بعد ایمنی یعنی وجود سایه بان ها در پیاده رو ها در مورد رضایت مندی شهروندان مناطق ? و ? و ?? و گروه مدیران می توان با استفاده از ازمون های مناسب به این نتیجه رسید که وضع موجود رضایت نسبی دارند. در این بعد کیفیت پیاده رو ها از دیدهاه شهروندان مناطق ? و ? و ?? به صورت یکسان ارزیابی نشده است.(رجوع به صفحه 145). همچنین کیفیت پیاده رو ها در مناطق سه گانه فوق از دیدگاه شهروندان و گروه مدیران مناطق متفاوت است. بعد حمل و نقل: از دیدگاه شهروندان ? و ? و ?? و گروه مدیران موثر ترین عامل: گزینه ? بعد حمل و نقل یعنی جریان عابر پیاده رو ها (تسهیل تردد عابرین پیاده در پیاده رو ها) کم اثر ترین عامل: گزینه ? بعد حمل و نقل یعنی ارتباط پیاده رو ها در دو طرف خیابان ها است. در مورد رضایت مندی شهروندان مناطق ? و ? و ?? و گروه مدیران می توان با استفاده از ازمون های مناسب به این نتیجه رسید که به طور نسبی از وضعیت موجود رضایت دارند. در این بعد کیفیت پیادی رو ها از دیدهاه شهروندان مناطق ? و ? و ?? به صورت یکسان ارزیابی نشده است.(برای کسب اطلاعات رجوع به صفحه 152) همچنین کیفیت پیاده رو ها در مناطق سه گانه فوق از دیدگاه شهروندان و گروه مدیران مناطق متفاوت است. پایان

مطالعه عوامل موثر برتسهیل دسترسی معلولین به خدمات شهری مشهد
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  پیمان خانیانی   امید علی خوارزمی

از جمله ملزومات رشد و توسعه جوامع، ایجاد بسترهای فضایی و کالبدی مناسب جهت استفاده همه اقشار جامعه از خدمات و امکانات عمومی، به منظور تحرک و جابجایی بهتر و دسترسی آسان تر در سطح شهر است. این تحقیق باهدف مطالعه عوامل موثر بر تسهیل دسترسی آزاد و عادلانه معلولین به خدمات شهری (به ویژه فضای سبز) در مشهد انجام گردیده است. همچنین این تحقیق وضعیت کنونی دسترسی معلولین را در مشهد مورد بررسی قرار می دهد. تحقیق حاضر از نوع توصیفی پیمایشی و کاربردی است، جهت رسیدن به اهداف تحقیق از روش کمی و کیفی استفاده شده است. در قسمت کمی، پرسشنامه در 2 مرحله و در بین 2 جامعه آماری تکمیل گردید. در مرحله اول، پرسشنامه ای حاوی 5 آیتم تدوین و میان 35 نفر از معلولین موسسه فیاض بخش توزیع گردید. با استناد بر نتایج حاصل از تحلیل های پرسشنامه اولیه، پرسشنامه تکمیلی در 3 آیتم کلی (راه و دسترسی، حمل ونقل و مدیریت ناتوانی) و در قالب 30 سوال نظرات جامعه آماری در دو موقعیت وضعیت موجود و تأثیر اهمیت آیتم ها، تبیین و در بین 100 نفر از معلولین موسسه فیاض بخش و 33 نفر از مدیران و مسئولین امور معلولین توزیع گردید. نتایج آماری با نرم افزار spss و با آزمون هایی نظیر t test انجام شد و مشخص گردید که در شرایط وضع موجود، نوع کف سازی پیاده روهای کلان شهر مشهد بسیار نامطلوب می باشد. موقعیت ایستگاه های وسایل حمل ونقل خصوصی نسبت به محل سکونت، شناخت و آگاهی مردم از نیازهای روحی و عاطفی معلولین و شناخت و آگاهی مردم نسبت به نوع برخورد رفتاری با معلولین متوسط و سایر موارد در وضعیت موجود نامطلوب ارزیابی شدند. درحالی که تأثیر و اهمیت کلیه آیتم ها متوسط ارزیابی شدند. همچنین شناخت و آگاهی قانون گذاران امور شهری از نیازهای معلولین، نوع وسایل حمل ونقل متناسب با انواع معلولین و اجرای کامل قوانین موجود مرتبط با امور معلولین به ترتیب اولویت مواردی بودند که از نظر معلولین و مدیران با وجود تأثیر و اهمیت بسیار زیاد کمترین مطلوبیت را در وضع موجود دارا می باشند. همچنین نظرات مدیران و معلولین با یکدیگر مقایسه گردید که تفاوت در بعضی از عوامل محسوس بود. همچنین جهت بررسی دقیق تر موضوع، با 6 نفر از کارشناسان امر، مصاحبه های غیر ساختار یافته به روش گلوله برفی انجام شد که هم وضعیت موجود و هم پیشنهاد ها جهت تسهیل دسترسی معلولین به خدمات شهری مشهد انجام شد که نتایج به روش آنالیز موضوعی بررسی گردید. واژگان کلیدی: معلولین، ناتوانان، خدمات شهری، فضای سبز، مشهد

بررسی سناریوهای محتمل در شکل گیری شهر دانش در کلانشهر مشهد در افق 1404 با تکیه بر نقش دانشگاه ها
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1390
  محمد مهرایی   امید علی خوارزمی

جهانی شدن فرآیندی است که امروزه تمامی ابعاد شهرها را تحت تاثیر مثبت و منفی خود قرار داده است. جهانی شدن در کنار تغییر نقش شهرها وگسترش روابط میان شهرها و تغییر در سیستم مدیریتی آنها، سبب افزایش نابرابری های اجتماعی و گسترش رقابت میان شهرها شده است. امروزه دانش یک مزیت رقابتی پایدار برای شهرها در جهت رقابت با سایر شهرها محسوب می شود و به همین منظور سیستم مدیریت شهری، توسعه شهر را بر اساس نیروهای خلاق و نوآور(که ستون اصلی ایجاد دانش و کسب مزیت رقابتی برای شهر محسوب می شوند) قرار می دهد. توسعه شهر بر مبنای نیروهای خلاق و نوآور، توسعه شهری دانش بنیان نامیده می شود و خروجی این مدل شهر دانش می باشد.شهر دانش یک عنصر برای توسعه اقتصاد منطقه ای است. لزوم وجود زیرساخت های لازم برای ایجاد شهر دانش در شهرهای در حال توسعه و عدم اطمینان ناشی از پیچیدگی محیطی، پیش بینی آینده را در این شهرها با مشکل مواجه کرده است به گونه ای که برنامه ریزی سنتی دیگر قادر به پاسخگویی نیست و باید از روش های آینده پژوهی مانند سناریونویسی در جهت پیش بینی آینده و تبیین جایگزین های ممکن در شرایط متفاوت استفاده کرد. هدف از این پژوهش بررسی وضعیت موجود عملکرد دانشگاه های کلان شهر مشهد (با در نظر گرفتن نقش آنها در ارتباط با جامعه) در جهت رسیدن به شهر دانش بنیان و تدوین سناریوهای محتمل در شکل گیری شهر دانش بنیان در کلان شهر مشهد با تکیه بر نقش دانشگاه ها و ارائه راهبردهایی در جهت رسیدن به شهر دانش در چشم انداز افق 1404 است. برای رسیدن به این هدف 6 گام اصلی سناریونویسی انجام شد. جهت انجام این گام ها مطالعات ترکیبی کمی و کیفی صورت گرفت. در ابتدا در قالب پرسشنامه (در دو بعد درجه تاثیر و عدم اطمینان) از ?? نفر از متخصصین در حوزه دانشگاه، دولت و صنعت نظر خواهی شد و به وسیله آزمون های آماری توصیفی و استنباطی نظیرt تست، پیشران های بحرانی سناریو تعیین شد. سپس جهت توسعه سناریوها، بررسی پیامد ها و همچنین تعیین راهبردها از ابزار مصاحبه نیمه ساختار یافته با 6 نفر از متخصصین در حوزه های دانشگاه و صنعت و دولت استفاده شد و در گام بعد جهت تعیین میزان روایی سناریو ها با ? نفر متخصص در حوزه دانشگاه و صنعت مصاحبه به عمل آمد. نتایج تحقیق نشان می دهد که 4 سناریو برای آینده کلان شهر مشهد در رسیدن به شهر دانش قابل تصور است که با عناوین شهر طلایی دانش، قافله سر در گم، سربازان بدون فرمانده و برمودا دانش معرفی شده است. در پایان نیز راهبردهایی جهت رسیدن کلان شهر مشهد به سناریو مطلوب شهر طلایی دانش ارائه گردیده است.

بررسی نقش شهرداری زنجان در ارتقاامنیت زنان در عرصه عمومی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1392
  فرناز اصفهانیان   محمد رحیم رهنما

وجود امنیت در محیط های شهری یکی از الزامات اساسی کیفیت زندگی محسوب می شود. تحقیقات نشان می دهد که حساسیت وجود و یا میزان امنیت نسبت به برخی ازگروه های سنی و جنسی متفاوت می باشد، بخصوص برای زنان در عرص? عمومی شهر. در این پژوهش سعی شده با بررسی نقش شهرداری در ارتقای امنیت زنان در عرص? عمومی شهر را مورد مطالعه قرار گیرد روند کار شامل استخراج مبانی وتجارب صورت گرفته، سپس مفهوم سازی و استخراج ابعاد و شاخص ها و متغیرها است. تعداد نمونه بر اساس ضریب احتمال 50% محاسبه شده، جامع? آماری در این تحقیق گروهی از زنان محدود? مطالعاتی هر منطقه از شهر زنجان می باشد. جمعیت زنان این شهر بر اساس آمار به دست آمده از سرشماری سال 1390 برابر با 192،372 می باشد. حجم نمونه برای کل مناطق 385 نفر می باشد که با توجه با آن برای هرمنطقه 129 عدد پرسشنامه بر اساس طیف لیکرت در نظرگرفته شده است. سنجش میزان ارتقای امنیت درک شده از فضا و میزان تردد و استفاده از فضا و ارتباط این دو مولفه از اهداف اساسی این پژوهش می باشد. نحو? آنالیز داده ها با استفاده از روش های آماری توصیفی (میانگین، جدول فراوانی، درصد فراوانی و نمودارها) و استنباطی(از روش های پارامتری و ناپارامتری، آزمون کولموگروف اسمیرنف) و در بخش تحلیل استنباطی ابتدا فرض نرمال بودن بررسی شده و سپس با توجه به آن نتیج? آن از آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون t مستقل استفاده شده است. در این زمینه نتایج مطالعه نشان داد که میزان احساس امنیت موجود در محدود? فضاهای شهری از عوامل بسیار تأثیر گذار برحضور و مشارکت زنان می باشد و ایجاد فضاهای مطلوب تأثیر عمیقی بر حیات شهری و زندگی شهروندان بخصوص زنان دارد که شهرداریها باید در خلق فضاهای مناسب که امکان حضور تمام گروهها و ایجاد شهر سالم را بوجود می آورند بکوشند.

ارزیابی عملکرد خط یک قطار سبک شهری مشهد در توسعه پایدار شهری
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1392
  صادق sadegh   براتعلی خاکپور

موضوع حمل و نقل یکی از محورهای اساسی زندگی نوین شهری بوده که نیازهای جابه جایی انسان را نیز شکل می دهد، هم چنین سیستم حمل و نقل شهری می تواند عاملی موثر در جهت ارتفاء شاخص های توسعه پایدار شهری باشد. یکی از ارکان مهم و موثر در حمل و نقل شهری، سیستم قطارسبک شهری (l r t) می باشد. شواهد نشان می دهد عملکرد سیستم قطارسبک شهری و نقش آن در توسعه ی پایدار شهری به سه عامل تمایل شهروندان به استفاده از حمل و نقل عمومی، کاهش ترافیک و مشکلات زیست محیطی و تغییر کاربری اراضی مجاور ایستگاه ها بستگی دارد. هدف از این پژوهش نیز ارزیابی عملکرد قطارسبک شهری مشهد در توسع? پایدار شهری شهر مشهد براساس سه عامل فوق الذکر می باشد و هم چنین یکی دیگر از اهداف این پژوهش بررسی تفاوت نظرات بین مدیران شهری و شهروندان می باشد. برای رسیدن به این هدف پس از توسعه مدل مفهومی تحقیق، پرسش نامه ای طراحی گردید و بین 320 نفر از ذی نفعان این طرح شامل شهروندان، کاسبان و کارشناسان توزیع گردید، هم چنین از روش های مصاحبه و مشاهده نیز استفاده شد. آنالیز اطلاعات به دست آمده از پرسش نامه ها و مصاحبه ها با روش های کمی (شامل آزمون های توصیفی و استنباطی، آزمون کروسکال، آزمون من ویتنی و آزمون نرمالیته) و هم چنین کیفی (شامل آنالیز موضوعی مصاحبه ها) بوده است. نتایج مطالعات کمی نشان می دهد که در هر سه بعد یاد شده قطارسبک شهری تقریباً به صورت موثر عمل کرده است در حالی که در نتایج مطالعات کیفی عملکرد قطارسبک شهری با چالش هایی همراه بوده است و هم چنین نتایج نشان می دهد که بین نظرات مدیران شهری و شهروندان تفاوت معنادار وجود دارد. در پایان پیشنهادات و ارائه راهکارها براساس هر سه بعد یاد شده بررسی شده است.

مدلسازی مدیریت مطلوب فضای سبز در شهر مشهد به روش سیستمی و با تأکید بر نظریه شهر اکولوژیک
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1393
  الهه کریمی   محمد رحیم رهنما

تئوری شهر اکولوژیک، دارای 10 بعد می باشد که یکی از مهمترین آن ها " حمایت از فضای سبز" است. در همین راستا، مشهد دارای حجم بالای گردشگر و زائر می باشد و این مسأله موجب ایجاد آلودگی های زیست محیطی عدیده ای گردیده است. یکی از راه های بهبود آلودگی های زیست محیطی مشهد، توجه به فضاهای سبز می باشد. اما متأسفانه، مدیریت فضای سبز در مشهد ضعیف است و در اغلب موارد به جای توجه به کیفیت این فضاها به کمیت آن مورد توجه قرار گرفته است. بنابراین، این پژوهش درصدد شناسایی و مطالعه عمیق ابعاد اصلی و عوامل تشکیل دهنده مدیریت فضای سبز در شهر مشهد می باشد. هدف این پژوهش، مدلسازی مدیریت مطلوب فضای سبز براساس تفکر سیستمی در شهر مشهد می باشد. با توجه به لزوم بکارگیری تفکر سیستمی در مدلسازی مدیریت مطلوب فضای سبز، در این پژوهش سعی شده است به عوامل اصلی مدیریت مطلوب فضای سبز با دیدی سیستمی نگریسته شود تا بدین وسیله روابط علی و معلولی هر یک از عوامل با یکدیگر و با سیستم کلی در نظر گرفته شود. در این راستا از نرم افزار vensim جهت مدلسازی روابط علی و معلولی استفاده گردیده است. روش این تحقیق، بصورت ترکیبی از دو مرحله می باشد. در مرحله اول، با توزیع 50 پرسشنامه در میان مدیران، کارشناسان سازمان های مربوطه، اطلاعاتی گردآوری شد؛ که با آنالیز توصیفی و استنباطی و با نرم افزارهای spss و lisrel مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. به این صورت که بمنظور تعیین میزان معنی داری هر بعد و عوامل تشکیل دهنده آن ها از تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد و سپس با استفاده از آزمون t تک نمونه وضع موجود هر یکی از ابعاد ارزیابی شد، و با آزمون t زوجی مقایسه ای بین وضعیت موجود و مطلوب صورت گرفت که نهایتاً شکاف میان این دو وضعیت تعیین گردید، در انتها با استفاده از روش میانگین و آزمون فریدمن، اولویت هر یک از ابعاد یاد شده و عوامل تشکیل دهنده آن ها مشخص شد. در گام بعدی، با بکارگیری مصاحبه های نیمه ساختاریافته (semi-structured interviews) با 7 نفر از مدیران، کارشناسان و صاحبنظران در امر مربوطه که به روش گلوله برفی انتخاب شدند، اطلاعاتی بدست آمد که از طریق آنالیز موضوعی و کدبندی، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نهایت اینکه، با اطلاعات بدست آمده از مطالعات کمی و کیفی، سیستم های اولیه هر یک از ابعاد یاد شده کامل و در نهایت مدیریت مطلوب فضای سبز در شهر مشهد مدلسازی شد. نتایج نشان می دهد که هر کدام از ابعاد یاد شده بصورت یک زیرسیستم عمل می کنند و پیاده سازی موفق مدیریت مطلوب در شهر مشهد، در گرو ارتباط پویا میان هر چهار زیر سیستم می باشد. همچنین نتایج حاکی از این است که بعد برنامه ریزی نسبت به سایر ابعاد، دارای اثرگذاری بیشتری بر روی مدیریت مطلوب فضای سبز می باشد و بطور کلی وضعیت فعلی عوامل تشکیل دهنده مدیریت فضای سبز در شهر مشهد ضعیف ارزیابی می گردد.

بررسی و پیاده سازی مدیریت دانش براساس عوامل کلیدی موفقیت در شهرداری منطقه 9 و ثامن مشهد
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1393
  حسین عنبری   امید علی خوارزمی

مدیریت دانش را می توان به عنوان یک عامل کلیدی برای کسب منفعت، پیشرفت و حفظ مزیت رقابتی در سازمان ها نام برد؛ بنابراین هر سازمان نیازمند ارزیابی سازمان خود در زمینه ابعاد مدیریت دانش و اتخاذ راهبردهایی است تا بتواند ارزش بالقوه مدیریت دانش را کسب کند. هدف از تحقیق حاضر ارزیابی وضع موجود ابعاد پیاده سازی مدیریت دانش در زمینه های فرهنگ سازمانی، ساختار سازمانی، رهبری سازمانی و فناوری اطلاعات می باشد. همچنین از اهداف دیگر تحقیق حاضر ارزیابی میزان تأثیر ابعاد فوق در شهرداری مناطق 9 و ثامن می باشد. برای رسیدن به اهداف تحقیق دو مرحله کمی و کیفی انجام شد، در مرحله اول کمی، پرسش نامه ای طراحی شد و در اختیار 175 نفر از مدیران وکارشناسان دومنطقه شهرداری قرار گرفت. اطلاعات به دست آمده با نرم افزارهای spss و lisrel مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. همچنین از آزمون های نظیر tزوجی و تک نمونه ای نیز استفاده شده است. در جهت تکمیل روند تحقیق مصاحبه های نیمه ساختار یافته با 10 نفر از کارشناسان شهرداری انجام شد. افراد به روش اشباع نظری انتخاب شدند و داده ها به روش آنالیز موضوعی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. نتایج تحقیق نشان می دهد که هر دو منطقه شهرداری در زمینه پیاده سازی مدیریت دانش با مشکلاتی مواجه هستند و تفاوت معنی داری بین آن ها مشاهده نشد. همچنین نتایج نشان می دهد که مهمترین ابعاد در پیاده سازی مدیریت دانش شامل فناوری اطلاعات و فرهنگ است.

بررسی نقش سرمایه اجتماعی در ارتقای کیفیت زندگی در منطقه 8 شهرداری مشهد
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - پژوهشکده ادبیات 1393
  حسین حاتمی   براتعلی خاکپور

یکی از مهمترین اهداف توسعه، بهبود کیفیت زندگی در سطوح محلی، ملی و بین المللی است. عدم توجه برنامه¬ریزان عرصه مدیریت شهری به جنبه های اجتماعی و ظرفیت¬ها و منابع بالقوه انسانی، ارتقای کیفیت زندگی شهروندان و محیط زیست آنها را با مشکلات عدیده¬ای مواجه ساخته است. در این ارتباط سرمایه اجتماعی مفهومی است که ارتباط تنگاتنگی با کیفیت زندگی دارد. در این پژوهش هدف، بررسی نقش سرمایه¬های اجتماعی در ارتقای کیفیت زندگی در منطقه هشت شهرداری مشهد است. روش تحقیق این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی بوده که از منابع کتابخانه¬ای- اسنادی، پرسشنامه و پیمایش¬های میدانی جهت گردآوری اطلاعات مورد نیاز استفاده گردیده است. از آنجایی که دیدگاه شهروندان و مدیران شهری در مورد وضعیت موجود سرمایه¬ه اجتماعی و کیفیت زندگی در منطقه 8 شهرداری مشهد مقایسه شده است، حجم نمونه در این پژوهش 380 نفر از شهروندان و 36 نفر از مدیران شهری می¬باشد. روش تحلیل داده¬ها به دو طریق آمار توصیفی و استنباطی صورت گرفت و از نرم افزار spss وexcel جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات بهره برده شد. جهت تحلیل دیدگاه¬های شهروندان و مدیران از آزمون من-وایتنی (man whitney) بهره برده شد. نتایج این پژوهش نشان می¬دهد میان دیدگاه¬های این دو گروه چه در بعد سرمایه اجتماعی و چه در بعد کیفیت زندگی تفاوت معناداری وجود دارد. میانگین توصیفی شاخص سرمایه¬های اجتماعی از نظر شهروندان برابر با 64/2 درصد و مدیران 38/3 درصد می¬باشد. همچنین میانگین شاخص¬های کیفیت زندگی از نظر شهروندان برابر با 3 و مدیران 57/3 درصد است. به عبارت دیگر مدیران نسبت به شهروندان از حیث ارزیابی این شاخص¬ها وضعیت مناسبتری را ارزیابی می¬نمایند و در تمامی ابعاد سطح میانگین توصیفی مدیران نسبت به شهروندان وضعیت مطلوب¬تری را نشان می¬ دهد. جهت بررسی اثرگذاری سرمایه¬¬های اجتماعی بر کیفیت زندگی و ارتباط بین شاخص¬های سرمایه اجتماعی از آزمون اسپیرمن استفاده شد. نتایج این آزمون در سطح 95 درصد نشان می¬دهد که سرمایه¬ های اجتماعی بر کیفیت زندگی تأثیرگذار است و ضریب همبستگی آن برابر با 0.245 می¬باشد و بین شاخص¬های سرمایه اجتماعی ارتباط معناداری وجود دارد اما دارای نقش ضعیفی می¬باشد.

بررسی تاثیر توسعه سرمایه اجتماعی بر ارتقای مدیریت دانش سازمانی (مطالعه موردی ؛ شهرداری رباط کریم)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1393
  اعظم اسکندری راد   امید علی خوارزمی

انتقال و تسهیم دانش و اطلاعات در سطح خرد و کلان میان افراد و سازمان ها بستگی به افرادی دارد که این انتقال را تسهیل و تسریع می کنند، به همین دلیل اهمیت ارتباطات و تعاملات مبتنی بر اعتماد و هنجارها میان افراد در گسترش، خلق و کاربرد دانش مورد تاکید قرار گرفته است. در همین راستا در پژوهش حاضر تلاش شده است تا چگونگی ارتباط میان سرمایه اجتماعی بر توسعه مدیریت دانش سازمانی در شهرداری مرکزی و مناطق تابعه شهر رباط کریم و نیز ابعاد سرمایه اجتماعی شامل بعد ساختاری شناختی و رابطه ای را با مدیریت دانش و مولفه های آن شامل کسب دانش، ثبت دانش، انتقال ( تسهیم ) دانش، خلق دانش و کاربرد دانش را بررسی و میزان اثرپذیری مدیریت دانش از سرمایه اجتماعی در سازمان را مورد آزمون قرار دهد. جامعه آماری این پژوهش را مدیران و کارکنان شهرداری مرکزی و مناطق تابعه آن در شهر رباط کریم تشکیل می دهند. این تحقیق کاربردی و از دسته تحقیقات توصیفی- پیمایشی است. روش این تحقیق به صورت ترکیبی 2 مرحله ای به منظور تقویت نتایج تحقیق می باشد. در ابتدا توسط مطالعات میدانی(پرسشنامه محقق ساخته) از 160 نفر از مدیران ارشد و کارشناسان بخشهای مختلف سازمان مربوطه (شهرداری رباط کریم و مناطق تابعه) اطلاعاتی بدست آمده که با آنالیز توصیفی و استنباطی و با نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. جهت بررسی نرمال بودن داده ها از آزمون کالموگراف اسمیرونف استفاده شده است. جهت بررسی وضع موجود مدیریت دانش و سرمایه اجتماعی از آزمون t تک نمونه استفاده شده است. به منظور سنجش ارتباط میان مدیریت دانش و سرمایه اجتماعی از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون و مدل معادلات ساختاری و تحلیل عاملی استفاده شده و برای برآورد استقلال خطاها از آماره دوربین ـ واتسون (durbin-watson) استفاده شده است. همچنین در مرحله دوم با به کارگیری مصاحبه های نیمه ساختاریافته با 15 نفر از مدیران، کارشناسان و متخصصان امر که به روش گلوله برفی انتخاب شدند داده هایی بدست آمد که از طریق آنالیزموضوعی تحلیل شد. سپس با اطلاعات بدست آمده از مطالعات کمی و کیفی، مدل مفهومی تحقیق بر اساس شرایط سازمان مربوطه طراحی گردید. نتایج حاصل از به کارگیری آزمون های آماری نشان دهنده رابطه مثبت و معنی دار میان مدیریت دانش و سرمایه اجتماعی در سطح معنی دار 1% است، همچنین یافته های به دست آمده از روش رگرسیون، حاکی از آن است که مولفه های سرمایه اجتماعی رابطه مثبت و معنی داری با ابعاد 5 گانه مدیریت دانش دارد. به عبارت دیگر با بهبود مولفه های سرمایه اجتماعی می توان شاهد توسعه ابعاد مدیریت دانش در شهرداری رباط کریم بود. همچنین یافته ها نشان داد در شهرداری رباط کریم سرمایه اجتماعی و مدیریت دانش در سطح مطلوبی قرار ندارند. در پایان پژوهش نیز پیشنهادهایی جهت بهبود شرایط موجود از بعد مدیریت دانش ارائه شده است.

ارزیابی عوامل و زمینه های شکل گیری دولت محلی با نگرش سیستمی (مطالعه موردی: کشور ایران)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1393
  نرگس حجی پناه   هادی زرقانی

امروزه دولت محلی به واقعیتی انکار ناپذیر و ضرورتی رو به گسترش در جهان تبدیل شده است به طوری که گرایش فزاینده ای به اجرای سیاستهای تمرکز زدایی در بیشتر کشورهای دنیا مشاهده میشود و حکومت ها ناگزیر از ایجاد و به رسمیت شناختن سازمان ها و نهاد های سطح محلی به عنوان جزء ساختاری حکومت هستند. چهار بعد سیاسی- قانونی، اجتماعی- فرهنگی، جغرافیایی و اقتصادی- مالی در پژوهش های مختلف به عنوان ابعاد دولت محلی معرفی شده اند. در این پژوهش تلاش شده است تا مهمترین عوامل و زمینه های شکل گیری دولت محلی در ایران با استفاده از روش سیستمی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گیرد. به منظور مشخص شدن روابط علی و معلولی هر یک از عوامل چهار گانه با یکدیگر و با سیستم کلی از نرم افزار vensim جهت مدلسازی استفاده شده است. این تحقیق کاربردی و از دسته تحقیقات توصیفی- پیمایشی است. روش این تحقیق به صورت ترکیبی دو مرحله ای می باشد. در ابتدا توسط مطالعات میدانی پرسش نامه و با آنالیز توصیفی و استنباطی داده ها با استفاده از نر افزار spss درجه تأثیر عوامل حیاتی تأثیرگذار بر شکل گیری دولت محلی مشخص شد. سپس با استفاده از t تک نمونه و به ارزیابی میزان تأثیر ابعاد چهارگانه پرداخته شد ومیزان تأثیر هر یک از ابعاد برای شکل گیری دولت محلی مورد ارزیابی قرارگرفته است. در ادامه با استفاده از آزمون فریدمن به اولویت بندی میزان تأثیر هر یک از ابعاد چهارگانه و رتبه بندی میزان تأثیر این ابعاد و عوامل مربوط به هر بعد پرداخته شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که هر کدام از ابعاد یاد شده به صورت یک زیر سیستم عمل می کنند و شکل گیری موفق دولت محلی در ایران در گرو ارتباط پویا بین هر چهار زیر سیستم یاده شده و تقویت آنها است .علاوه بر این، بعد سیاسی- قانونی از میان ابعاد یاد شده تاثیر بیشتری در شکل گیری دولت محلی در ایران دارد. در مجموع وضعیت فعلی عوامل کلیدی در ایران برای شکل گیری دولت محلی مناسب ارزیابی شده است.

بررسی اثر تعدیلگری رشد مسیر شغلی بر رابطه بین تعلق خاطر شغلی و منابع و تقاضاهای شغل(مطالعه موردی: معاونت برنامه ریزی و توسعه شهرداری مشهد)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1383
  فاطمه بیگی نصرابادی   امید علی خوارزمی

سرمایه انسانی از سایر سرمایه های سازمان اهمیت بیشتری دارد و شهرداری های ایران در سالهای اخیر اهمیت پرداختن به مباحث منابع انسانی را درک نموده اند و از کارمندان خود انتظار دارند علاقمند به انجام وظایف بوده و نسبت به شغل خود تعلق خاطر داشته باشند. در این پژوهش با مرور تحلیلی تعلق خاطر شغلی متغیرهای منابع و تقاضاهای شغلی به عنوان پیش نیازهای آن معرفی شدند. همچنین با استفاده از ادبیات توسعه منابع انسانی، متغیر رشد مسیر شغلی به عنوان متغیری که می تواند بر رابطه بین منابع و تقاضاهای شغلی با تعلق خاطر شغلی تاثیر گذار باشد شناسایی و بگونه ای تئوریک اثر تعدیلگری آن بررسی شد و به این ترتیب مدل توسعه یافته پژوهش شکل گرفت. ماهیت پژوهش توسعه ای، کاربردی و پیمایشی است. داده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه از میان 80 نفر از کارمندان معاونت برنامه ریزی و توسعه شهرداری مشهد گردآوری شدند و با استفاده از فنون توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم افزارهای spss و smartpls تحلیل شدند. نتایج حاصل از مدل یابی معادلات ساختاری نشان داد مدل پژوهش شاخص برازندگی مناسبی دارد. همچنین حدود 53 درصد تغییرات متغیر تعلق خاطر شغلی تحت تاثیر متغیرهای منابع شغلی، تقاضاهای شغلی و رشد مسیر شغلی است. نتایج آزمون فرضیات نشان داد وضعیت متغیرهای رشد مسیر شغلی، منابع شغلی، تقاضاهای چالشی و تعلق خاطر شغلی بالاتر از سطح متوسط و متغیر تقاضاهای بازدارنده شغلی در سطح متوسط است. در خصوص روابط بین متغیرها منابع شغلی و تقاضاهای چالشی تاثیر مثبت و تقاضاهای بازدارنده تاثیر منفی بر تعلق خاطر شغلی دارند. رشد مسیر شغلی رابطه بین منابع شغلی و تقاضاهای بازدارنده با تعلق خاطر شغلی را تعدیلگری می کند اما بر رابطه تقاضاهای چالشی و تعلق خاطر شغلی تاثیری ندارد.

سناریوهای جایگزین اراضی قهوه ای کارخانه قند آبکوه مشهد
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1393
  ریحانه علایی   محمدرحیم رهنما

اگر توسعه پایدار را کارآمدی اقتصادی، عدالت اجتماعی و حفظ محیط زیست دانسته شود، یکی از شرط های مهم تحقق آن بهینه سازی بهره گیری از زمین شهری است. در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران به دلیل عدم وجود سیستم یکپارچه مدیریت شهری و علایق متفاوتی که هر کدام از مشارکت کنندگان از جمله صاحبان زمین، ذینفعان بخش عمومی و بخش خصوصی و سایر گروه های ذینفع در برنامه ریزی اراضی قهوه ای شهری دارند، بازتوسعه اراضی قهوه ای را در هاله ای از ابهام قرار داده است و عدم قطعیت های کشورهای در حال توسعه را در تعریف الگوی بازتوسعه اراضی قهوه ای بالا برده است. بگونه ای که برنامه ریزی سنتی در مورد این اراضی قادر به پاسخگویی نیست و باید از روش آینده پژوهی مانند سناریونویسی در جهت پیش بینی آینده و تبیین جایگزین های ممکن در شرایط متفاوت استفاده کرد. هدف اصلی این پژوهش برنامه ریزی پایدار اراضی قهوه ای کارخانه قند آبکوه مشهد و بررسی سناریوهای محتمل در بازتوسعه اراضی آن است. ابتدا برای تعیین آینده مورد انتظار، از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته با 12 نفر از کارشناسان، کاربری های پیشنهادی مطرح شد. سپس از طریق تحلیل ahp، کاربری ترکیبی اداری- تجاری در اولویت اول قرار گرفت. در ادامه در قالب پرسشنامه( در دو بعد درجه تأثیر و عدم اطمینان) از 56 نفر از متخصصین و کارشناسان و اساتید نظر خواهی شد و به وسیله آزمون های آماری توصیفی و استنباطی نظیر t تست، پیشران های بحرانی سناریو تعیین شد. سپس جهت توسعه سناریوها، بررسی پیامدها و همچنین تعیین راهبردها از ابزار مصاحبه نیمه ساختار یافته با 6 نفر از کارشناسان و مدیران و مهندسین مشاور پارسوماش و فرنهاد و متخصصین دانشگاهی استفاده شد. نتایج تحقیق نشان می دهد سه سناریو برای بازتوسعه اراضی کارخانه قند ابکوه مشهد قابل تصور است. در پایان راهبردهایی جهت رسیدن به سناریو مطلوب ایجاد کاربری اداری- تجاری ارایه گردیده است.

تحلیل نقش پارک علم و فناوری خراسان رضوی در فرایند تبدیل شهر مشهد به شهر دانش
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1394
  میترا مومنی   امید علی خوارزمی

این پژوهش با هدف بررسی نقش پارک علم و فناوری در فرایند تبدیل شهری مشهد به شهر دانش انجام شده است.

ارزیابی فرایند مدیریت تحول در اداره کل راه و شهرسازی بجنورد
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1394
  حسن ریحانی   امید علی خوارزمی

در ایران سازمان های دولتی سالیان درازی بهره وری پایینی داشته وموجب کاهش بهروری و افزایش نارضایتی شهروندان شده اند.هدف از این پژوهش ارزیابی فرایند مدیریت تحول در اداره کل راه و شهرسازی بجنورد می باشد و در نتیجه ارزیابی شکاف بین وضع موجود و مطلوب برآورد می شود. نتایج حاصل نشان می دهد که این سازمان در ابعاد مختلف تغییر و تحول دارای شرایط مناسبی در وضع موجود نمی باشد. همچنین بین وضعیت موجود و وضعیت مطلوب شکاف معناداری وجود دارد.

بررسی چالش های ارتقا میزان تاب آوری شهری مورد مطالعه منطقه 3 و 9 شهرداری مشهد
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1394
  حمیده نصرآبادی   امید علی خوارزمی

سوانح طبیعی که جزیی از فرآیند زندگی بشر به شمار می رود و هر روزه بر تعداد و تنوع آنها افزوده می شود، به عنوان چالشی اساسی در جهت نیل به توسعه پایدار جوامع انسانی مطرح می باشند. از اینرو در حال حاضر دیدگاه غالب از تمرکز بر روی صرفاً کاهش آسیب پذیری به افزایش تاب آوری در مقابل سوانح تغییر پیدا کرده است. در این میان، تاب آوری به عنوان میزان تخریب و زیانی که یک سیستم قادر است جذب کند بدون آنکه از حالت تعادل خارج شود،تعریف می شود. اما انچه حائز اهمیت است، در دهه های اخیر خطرپذیری شهرهای بزرگ ایران، به ویژه کلان شهرهایی (مثل مشهد ، تهران، تبریزو..) است که بر روی گسل ها یا در مجاورت آن ها ساخته شده و در معرض خطر زلزله قرار دارند. هدف از پژوهش انجام شده ارزیابی میزان تاب آوری جوامع شهری در برابر سوانح طبیعی منطقه سه و نه شهر مشهد می باشد. در این پژوهش ابتدا از طریق مطالعات کتابخانه ای، شاخص ها و عوامل موثر بر تاب آوری شناسایی و تعریف عملیاتی شدند، سپس برای رسیدن به این هدف پرسشنامه ای طراحی گردید. برای سنجش تاب آوری از بین خانوارهای ساکن در محلات نمونه، با استفاده از فرمول کوکران 384 خانوار به عنوان جامعه نمونه تحقیق انتخاب شده اند. برای حصول به اهداف تحقیق از روشهای اسنادی و میدانی با تاکید بر تکمیل پرسشنامه در نزد خانوارهای نمونه استفاده شد. پس از جمع آوری داده ها و اطلاعات میدانی اقدام به تحلیل آنها در محیط نرم افزار spss گردیده است و به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روشهای آماری شامل آزمون توصیفی، استنباطی بوده است. نتیجه مطالعه حاضر نشان می دهد که سطح پایایی پرسشنامه با توجه به ضریب آلفا کرونباخ 922/0 بسیار عالی می باشدو نتایج آزمون کلموگرف سیمورف نشان دهنده آن است که داده های به دست آمده از توزیع نرمال برخوردار نمی باشد و داده های به دست آمده از نوع ناپارمتریک می باشد و همچنین نتایج بیانگر این است که بین تاب آوری موجود در محلات نمونه و سطح تاب آوری آنها درابعاد اجتماعی، اقتصادی، نهادی و کالبدی- محیطی رابطه معناداری وجود دارد و با تغییر هریک از آنها، میزان تاب آوری خانوارها نیز تغییر می یابد