نام پژوهشگر: سید حسن زوار موسوی
سمیه ارغوانی بیدختی علیرضا اصغری
در قسمت اول این پروژه، از کربن فعال اصلاح شده با لیگاند n،َn - بیس(5- برمو سالیسیلیدن)2،2-دیمتیل-1،3-پروپان دی آمین به عنوان استخراجکنندهی فاز جامد، برای پیش تغلیظ همزمان عناصر مس، سرب و آهن با روش اسپکتروفوتومتری جذب اتمی شعلهای استفاده شده است. شرایط آزمایشگاهی برای جذب کارا و موثر مقادیر کم یونهای مس، سرب و آهن با استفاده از روشهای ناپیوسته و ستونی بهینه شدند. مقدار ph بهینه برای جداسازی یونهای فلزی بطور همزمان بر سطح جاذب برابر با 5 بود و یونهای فلزی جذب شده بطور کامل با استفاده از 6 میلیلیتر از نیتریک اسید 4 مولار شسته شدند. اغلب یونهای مزاحم، مزاحمتی برای جداسازی و اندازهگیری یونهای فلزی موردنظر نداشتند. حدتشخیص روش به ترتیب 47/1، 10/3 و 65/2 میکروگرم بر لیتر برای مس، سرب و آهن به دست آمد. انحراف استاندارد نسبی روش کمتر از 4% محاسبه شد. این روش با موفقیت برای پیشتغلیظ مقادیر کم مس، سرب و آهن در نمونههای طبیعی و خاص با نتایج قابل قبولی به کار رفت. در قسمت دوم این پروژه، یک ترکیب جدید در استخراج فاز جامد یونها با استفاده از نانوسیلیکاژل اصلاح شده با پیوند شیمیایی با لیگاند تهیه شد و با tg و sem شناسایی و برای جداسازی و پیشتغلیظ یونهای مس، روی و نیکل و اندازهگیری به روش اسپکتروفوتومتری جذب اتمی شعلهای به کار رفت. سرعت عبور نمونه و شوینده، ph، محلول شوینده، نوع، غلظت و حداقل مقدار شوینده برای واجذبی یونها بهینه شدند. همچنین حجم نمونه و اثر مزاحمتهای گوناگون بر جذب یونها بررسی شدند. انحراف استاندارد نسبی روش به ترتیب برابر 46/2، 6/3، 1/3 به ترتیب برای یونهای مس، روی و نیکل و حدتشخیص روش به ترتیب 8/1، 2/2، 6/2 میکروگرم بر لیتر برای یونهای مس، روی و نیکل به طور نسبی به دست آمدند. فاکتور پیشتغلیظ به ترتیب 200، 150 و 150 برای مس، روی و نیکل حاصل شد. این استخراج کنندهی فاز جامد جدید برای پیشتغلیظ مقادیر کم یونها در آب و نمونههای گیاهی با درصد بازیابی بالا استفاده شد. در قسمت سوم این پروژه، یک نوع از نانولولههای کربنی تک دیواره اصلاح شده شیمیایی به عنوان یک فاز جامد جدید، پایدار و با تهیهی آسان برای پیشتغلیظ مقادیر کم یونهای مس، روی، نیکل و آهن در محلولهای آبی ارائه شد. فاکتورهای موثر بر بازدهی استخراج از جمله ph محلول نمونه، مقدار جاذب، نوع و حجم شوینده، غلظت شوینده، سرعت عبور نمونه و شوینده و حجم نمونه بررسی و بهینه شدند. تحت شرایط بهینه و پیشتغلیظ با 6 میلیلیتر از نیتریک اسید، فاکتور پیشتغلیظ به ترتیب 6/166، 6/166، 125 و 125 برای مس، روی، نیکل و آهن محاسبه شدند. نمودار کالیبراسیون در محدودهی غلظتی 600-5 میکروگرم بر لیتر برای مس و روی و 800-5 میکروگرم بر لیتر برای نیکل و آهن خطی بوده و حدتشخیص برابر با 1/2، 97/2، 55/1 و 53/3 میکروگرم بر لیتر برای مس، روی، نیکل و آهن به دست آمد.