نام پژوهشگر: ملک تاج خسروی

جایگاه حقوق بشر در سیاست خارجی سوئد
thesis دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1391
  حسن حسنی   اردشیر سنایی

حقوق بشر یک حقوق جهانی است و رعایت و احترام به آن برای دستیابی به صلح و امنیّت، توسعه و دمکراسی ضروری است. در اسلام، رسالت حضرت پیامبر(ص) برای تکریم انسانی و رهایی او از هرگونه قید و بند حاصل از تفاوت نژاد، زبان، رنگ، ... بوده است. حقوق بشر از مهمترین موضوعات سیاست بین الملل و نظام بین المللی در جهان امروز است. همکاری بین المللی در راستای احترام به ارتقاء حقوق بشر گسترش یافته و با توجه به پاسخگو بودن دولتها در مقابل نقض حقوق بشر، در بسیاری از تعاملات و گفتمان های دولتها مطرح می باشد. سوئد از کشورهای پیشرو در دفاع از حقوق بشر و فعال در ایجاد سازوکارهای تحقق آن بویژه کنوانسیونهای حقوق بشری است امّا مواضع سوئد نسبت به نقض حقوق بشر در کشورهای مختلف یکسان نیست. فضای کلی روابط سوئد با هر کشور تعیین کننده حدود و شدّت مواضع حقوق بشری سوئد در قبال آن کشور بوده و موجب برخوردهای گزینشی و استانداردهای دوگانه در دیپلماسی حقوق بشر این کشور می گردد. در قبال نقض حقوق بشر در کشورهایی مانند عربستان و بحرین حداکثر به ابراز نگرانی و محکومیّت لفظی اکتفا می کند ولی در قبال کشورهایی که سیاست دولتهای آنها مخالف روندهای امنیّتی، سیاسی و تجاری غرب هستند، مواضع کاملا متفاوتی اتخاذ می کند. مواضع سوئد به صورت مستقل و یا در چارچوب سیاست خارجی مشترک اروپایی، در هماهنگی با آمریکا به سمت صدور قطعنامه در شورای حقوق بشر سازمان ملل، تعیین گزارشگر ویژه کشوری، اعمال تحریمهای سیاسی و اقتصادی، اخراج از شورای حقوق بشر، ارجاع پرونده به شورای امنیت جهت صدور قطعنامه برای اعمال تحریم های جهانی و حتّی تفسیر موسّع در مداخله نظامی در آن کشورها حرکت می کند. این پژوهش که به طریقه ی حقیقت یابی(fact finding) با استناد به رسانه های سوئد، گزارشهای سازمانهای بین المللی حقوق بشر، گزارشهای ارائه شده در شورای حقوق بشر سازمان ملل در سازوکار بررسی دوره ای جهانی حقوق بشر(upr )در خصوص سوئد و ... انجام شده، موید رویکردهای مذکور است و همچنین نشان می دهد که در سوئد نیز موارد بسیاری از نقض حقوق بشر وجود دارد و گسترش احترام به حقوق بشر، مستلزم احتراز از برخوردهای گزینشی و تعامل و تبادل تجربه و درک و احترام ارزشهای فرهنگی کشورهای دیگر و نیز احتراز از مطلق نگری و غیر قابل انتقاد بودن خود است.