نام پژوهشگر: لیلا عزیز زاده پورمهر
صادق احمدی قهجاورستانی مجید رضا خوش خلق
این تحقیق با هدف کلونینگ و توالی یابی مارکر ملکولی جهت تمایز دو گونه تاس ماهی ایرانی و تاس ماهی روسی با استفاده از نشانگر مولکولی rapd (random ampliphied polymorphic dna) انجام شد. برای این منظوراز 5 نمونه باله دمی تاس ماهی ایرانی صید شده از رودخانه سفید رود و 5 نمونه باله دمی تاس ماهی روسی صید شده از رودخانه ولگا در کشور روسیه نمونه برداری انجام شد. dna به روش فنل-کلروفرم استخراج و کیفیت وکمیت آن بوسیله الکتروفورز ژل آگارز 1 درصد و دستگاه اسپکتروفتومتری مورد بررسی قرار گرفت. واکنش زنجیره پلیمراز pcr با استفاده از 101 پرایمر نشانگر ملکولی رپید انجام شد سپس محصول pcr با ژل اکریل آمید 6 درصدالکتروفورز وبا استفاده از روش نیترات نقره رنگ آمیزی گردید که 53 عدد از پرایمرها هیچ گونه تولید الگوی باندی نکردند. در واکنش pcr با استفاده از پرایمرهای بدون تولیدالگوی باند(53 پرایمر) در 2 دمای دیگر اتصال (annealing) یعنی 33 و 35 درجه سانتیگراد واکنش pcr تکرار گردید که در هیچ کدام از شرایط دمایی مورد آزمایش، عمل اتصال پرایمرها و تولید باند انجام نشد. تعداد 39 آغازگر از مجموع 101 آغازگر دارای تکثیر و تولید محصول pcr یکسان در هر دو گونه تاس ماهی ایرانی و تاس ماهی روسی بروی ژل پلی اکریل آمید بودند و تعداد 9 آغازگر دارای محصول pcr و تولید الگوی باند dna بودند و همچنین باند های متمایز بدین صورت که در 5 نمونه از یک گونه باندی تولید گردد و در 5 نمونه از گونه دیگر باند مشابه تولید نگردد در این 9 آغازگر مشاهده شد که در محدوده های مختلف در هر کدام از این آغازگرها می باشد. برای اطمینان از صحت آزمایش هر کدام از آغازگرها به دفعات متفاوت بین 15-3 مرتبه در هر آغازگر تکرار گردید که نتیجه اولیه حاصل نگردید. پس از آن باندهای متمایز مورد نظر جداسازی گردید و پس از انجام مراحل کلونینگ و توالی یابی ژن ،پرایمر از توالی بدست آمده طراحی گردید و با انجام واکنش pcr تکثیر و تولید باندی در تمامی 50 نمونه از گونه تاس ماهی روسی در محدوده 500 جفت باز نمود که در هیچکدام از 50 نمونه گونه تاس ماهی ایرانی وجود نداشت، بنابراین با توجه به نتایج بدست آمده می توان اعلام نمود که در این تحقیق با استفاده از نشانگر ملکولی rapd موفق به یافتن مارکر ملکولی شده و می توان با توجه به تعداد نمونه کافی که 50 نمونه از هر گونه می باشد با اطمینان بالا ذکر نمود که گونه تاس ماهی ایرانی یک گونه مستقل از تاس ماهی روسی است. و همچنین از این مارکر ملکولی می توان در جهت شناسایی خاویار تاس ماهی ایرانی a. persicus در صادرات این محصول استفاده نمود و مسئله دیگر که بسیار حائز اهمیت است و در مجامع علمی وسیستماتیک جانوری بسیار مورد بحث و تفاوت نظر می باشد، اعلام یافتن مارکر ملکولی در جهت اعلام استقلال گونه ای تاس ماهی ایرانی acipenser persicus است.