یکی از مهمترین مشکلات پیش روی بهره برداری مراکز دفن بهداشتی، تولید و انتشار شیرابه در محیط می باشد. بطورکلی منشا تولید شیرابه را می توان علاوه بر محصولات فرعی حاصل از تجزیه بیولوژیکی، شامل بارندگی، رطوبت و دیگر مایعات موجود در پسماندهایی که دفن می شوند دانست. خصوصیات کمی و کیفی (شیمیایی و بیولوژیکی) شیرابه به نوع پسماندهای دفع شده، میزان تجزیه آن ها، شدت و دوام بارندگی، درجه حرارت محیط، رطوبت هوا، رواناب های سطحی، وجود جریانات آب زیرزمینی و عمر مرکز دفن، بستگی دارد. به بیان دیگر خصوصیات شیرابه مراکز دفن بسیار متغیر بوده و نمی توان روشی کلی در خصوص تصفیه و مدیریت شیرابه تمامی مراکز دفن پیشنهاد داد، بلکه شیرابه تولیدی در مراکز دفن مختلف می بایست به صورت مورد به مورد بررسی شده و روش بهینه تصفیه آن ها تعیین گردد. در حال حاضر بخش عمده ای از زایدات جامد شهر تهران در مرکز دفن آرادکوه به صورت غیر مهندسی و غیر بهداشتی دفن می شود و این امر سبب پیدایش دریاچه ای وسیع از شیرابه در مرکز دفن آرادکوه شده است. تاکنون تحقیقات چندی در زمینه بررسی روش های مدیریت شیرابه این مرکز انجام شده و بعنوان یکی از متداولترین این روش ها می توان به روش تصفیه شیمیایی شیرابه به روش انعقاد و لخته سازی اشاره داشت. با توجه به مطالعات پیشین، عموماً در تصفیه شیمیایی شیرابه از دو نوع منعقدکننده کلریدفریک و آلوم استفاده می شود. در تحقیق حاضر با بهره گیری از طراحی آزمایشات به روش رویه پاسخ (rsm)، مقدار بهینه منعقدکننده و ph واکنش به عنوان دو فاکتور موثر در حذف cod شیرابه، مورد بررسی قرار گرفته است. به بیان دیگر هدف اصلی از این تحقیق یافتن مقادیر بهینه دُز منعقدکننده و ph واکنش به منظور دستیابی به حداکثر میزان حذف cod با انجام حداقل تعداد آزمایش و در کمترین زمان ممکن می باشد. بدین منظور و بر اساس طرح ccd (یکی از طرح های متداول در rsm) 13 آزمایش برای هرکدام از منعقدکننده ها طراحی و اجرا گردید. نتایج حاصله حاکی از آن است که بیشترین راندمان حذف cod با استفاده از کلریدفریک بعنوان منعقدکننده بدست می آید. کلریدفریک با دز 5/5 گرم بر لیتر درph واکنش معادل 5، موجب حذف cod شیرابه با شیرابه ورودی 88،500cod = میلی گرم بر لیتر به میزان 57/47 درصد گردید، در حالی که برای شیرابه با cod یکسان بهترین نتیجه برای آلوم در دُز 5/6 گرم بر لیتر و 5ph = بهینه 22/46 درصد حذف cod بدست آمد.

امروزه تولید پسماندهای ناشی از فعالیت های صنعتی و معدنی و همچنین زایدات حاصل از صنایع نفت، گاز، پتروشیمی و نیروگاهی، بدلیل امکان تحمیل آثار سوء و غیرقابل جبران بر محیط زیست، از جمله چالشهای پیش روی مدیریت جوامع صنعتی بشمار می رود. روش های رایج دفع این قبیل پسماندها شامل سناریوهای ترکیبی از گزینه های بازیافت، زباله سوزی، تولید کمپوست و دفن بهداشتی بوده و انتخاب روش بهینه در این زمینه براساس دیدگاههای زیست محیطی، فنی و اقتصادی انجام می شود. در این تحقیق با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و فرآیند تحلیل شبکه ای که از جامع ترین سیستم های طراحی شده در تصمیم گیری های مبتنی بر معیارهای چندگانه است، روش بهینه مدیریت زایدات صنعتی تولیدی در شهرک صنعتی شمس آباد به عنوان مطالعه موردی، تعیین شده است. بدین منظور با تعیین کیفیت فیزیکی جریان زایدات تولیدی در شهرک، 4سناریو جهت مدیریت پسماندهای جامد تولیدی طراحی گردید و با انجام ارزیابی ها بهترین گزینه از نقطه نظر فنی و اقتصادی و زیست محیطی، برای منطقه مورد مطالعه پیشنهاد گردید.

روند رو به رشد تولید پسماندها در جوامع و تغییرات بوجود آمده در ترکیب و خصوصیات زایدات طی سالیان گذشته، در کنار آثار سوء و جبران ناپذیر ناشی از دفع غیر اصولی این قبیل دور ریزها بر محیط زیست، اهمیت تدوین و بکارگیری روشهای نوین تصمیم سازی مدیریت پسماند قابل انطباق با شرایط موجود در کشور، را آشکار می سازد. بمنظور تهیه و اجرای روش جامع مدیریت پسماندهای جامد شهری، ابتدا لازم است اطلاعاتی درخصوص شرایط محیطی و کمیت و کیفیت زایدات تولیدی در محدوده مورد مطالعه گردآوری گردد. پس از آن و در گام بعدی سناریوهای مختلف دفع تهیه و مزایا و معایب آنها با توجه به شرایط خاص منطقه، مورد ارزیابی های فنی، اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی قرار گرفته و در نهایت با وزن دهی به هرکدام از این ارزیابی ها، بهترین سناریو معرفی خواهد شد. در تحقیق حاضر بمنظور تعیین سناریوی برتر مدیریت پسماند شهری، از روش ارزیابی چرخه عمر(lca) در ارزیابی های زیست محیطی بهره گیری شده و انجام ارزیابی های فنی و همچنین تلفیق ارزیابی های سه گانه ذکر شده در قبل، توسط روش تحلیل شبکه ای(anp) صورت گرفته است. براین اساس و در گام اول، مدل های نرم افزاری طراحی و محاسبه مصارف انرژی و میزان انتشارات از هرکدام از گزینه های مدیریتی(شامل جمع آوری و حمل و نقل؛ پردازش و بازیافت؛ تولید کود کمپوست؛ زباله سوزی و دفن) تهیه گردید. بطور کلی خروجی های مدلهای تهیه شده در این بخش را می توان در پنج دسته (1) میزان و نوع حاملهای انرژی مصرفی، (2)میزان انتشارات گلخانه ای خروجی در هر سناریو، (3)برآوردهای اقتصادی اجرای هر سناریو مشتمل بر هزینه های سرمایه گذاری اولیه، هزینه های بهره برداری/تعمیر و نگهداری و درآمدها، (4)زمین مورد نیاز جهت احداث هرکدام از گزینه های مدیریتی و (5)تعداد پرسنل مورد نیاز، تقسیم بندی نمود. علاوه بر آن، میزان تخفیف در انتشارات/مصارف انرژی یا انرژی بازیابی شده در هر سناریو نیز در خروجی مدلها قابل محاسبه می باشد. در مرحله دوم نیز مدل تصمیم سازی مبتنی بر anp جهت انجام ارزیابی های فنی و تلفیق ارزیابی های سه گانه، تهیه شده و پرسش نامه های مربوطه تدوین گردید. بمنظور صحت سنجی نتایج مدلهای مراحل اول و دوم، جزیره سیری بعنوان مطالعه موردی انتخاب شده و با اجرای مدلها برای شرایط خاص این جزیره و سناریوهای منتخب، خروجی ها بمنظور انجام تحلیلهای بیشتر دریافت شدند. مدلهای ارائه شده در این تحقیق، بدلیل استفاده آن از اطلاعات موجود در کشور و توجه به تجربیات و محدودیتهای مربوط به مباحث مدیریت پسماند در ایران، قابلیت کاربرد در مناطق مختلف کشور یا نواحی مشابه در کشورهای دیگر را داشته و کافی است اطلاعات اولیه محیطی و مشخصات پسماند تولیدی بهمراه نقطه نظرات متخصصان محلی در زمینه مسائل فنی، در مدل تعریف گردند.

هدف از این تحقیق بررسی امکان استفاده از فرآیند فتوفنتون جهت تصفیه شیرآبه مراکز دفن بوده است. ارزیابی عملکرد فرآیند فتوفنتون توسط راندمان حذف cod در مقایسه با فنتون انجام پذیرفت. نتایج نشان داد که cod حذف شده توسط فرآیند فتوفنتون به مقدار 82% میزان cod اولیه (mg/l 17200) بوده، که این مقدار حذف با استفاده از میزان غلظت آهنmg/l 65841 و نسبت مولی5/18= ] [h2o2]/[fe2+ و با شرایط راهبری بهینه، ph اکسیداسیون 6/4 زمان اکسیداسیون 30 دقیقه، ph لخته سازی 8 و زمان لخته سازی 25 دقیقه حاصل گردید. در این تحقیق جهت بررسی میزان تاثیر پارامتر شدت (ee/o) همزمان با آزمایشات فتوفنتون، آزمایشات فنتون با تمام مشخصات یکسان انجام شد و مشخص گردید که با افزودن نور uv به آزمایشات فنتون (فتوفنتون) می توان با صرف هزینه کمتر از نظر (میزان واکنشگرهای مصرفی) به راندمان بالاتری رسید.