نام پژوهشگر: رضا وفایی شوشتری

مطالعه فون حشرات مرتبط با قارچ های کلاهک دار استان کرمانشاه و زیست شناسی گونه های megaselia halterata (dip., phoridae) و(dip., scatopsidae) coboldia fuscipes روی واریته های مختلف قارچ دکمه ای
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده کشاورزی 1390
  سمیه برزگر   عباسعلی زمانی

چکیده: بیش از 699 نمونه ی قارچ کلاهک دار از برخی ازمناطق استان کرمانشاه، طی سال های 1389 و 1390 جمع آوری و فون حشرات و کنه های مرتبط با آن ها بررسی شد. شناسایی حشرات توسط متخصصین مربوطه در خارج از کشور و شناسایی کنه ها توسط متخصصین داخل کشور انجام شد. نتیجه ی این بررسی منجر به شناسایی هشت خانواده از راسته ی دوبالان شامل (sciaridae، phoridae، cecidomyiidae، sphaeroceridae، scatopsidae، mycetophilidae، heleomyzidae و drosophilidae)، شش خانواده از راسته ی سخت بالپوشان شامل (staphylinidae، mycetophagidae، carabidae، ptiliidae، bruchidae و tenebrionidae)، سه خانواده از کنه های میان استیگمایان و دو خانواده از کنه های پیش استیگمایان شد که در زیر به آن ها اشاره می شود. نمونه هایی که با یک و دو ستاره مشخص شده اند، به ترتیب برای اولین بار برای فون ایران و دنیا معرفی می شوند. diptera sciaridae: bradysia ocellaris comstock, corynoptera perpusilla winnertz*. phoridae: megaselia barzegarae disney, n. sp.,** megaselia kermanshahensis disney, n. sp.**, megaselia coaetanea schmitz* , megaselia halterata wood. heleomyzidae*: suillia sp.lindsey* cecidomyiidae: camptomyia sp. kieffer* mycetophilidae: allodia ornaticollis meigen*, mycetophila strigatoides lundrock*, rymosia pseudocretensis burghele-balacesco*, sciophila eryngii chandler*, synplasta gracilis winnertz* coleoptera: ptiliidae* mesostigmata pachylaelapidae: pachylaelaps pectinifer canestrini. parasitidae: parasitus consanguineus oudemans & voigts, parasitus fimetorum berlese. macrochelidae: macrocheles muscaedomesticae scopoli, macrocheles glaber muller. prostigmata eupodidae: linopodes sp.koch microtrombidiidae: robauxia sp. southcott*, campylothrombium sp. krausse*. مگس گوژپشت m. halterata (wood) (dip., phoridae) و پشه ی coboldia fuscipes (meigen) (dip., scatopsidae) دو گونه از مهم ترین آفات قارچ های خوراکی می باشند که در این مطالعه جنبه های مختلفی از زیست-شناسی آن ها روی سویه های مختلف قارچ خوراکی دکمه ای مورد ارزیابی قرار گرفت. عمده ی مطالعات روی بررسی نقش دما بر ویژگی های مختلف زیستی این آفات روی محیط طبیعی و محیط pda برای گونه ی c. fuscipes و محیط malt extract agar برای گونه ی m. halterata متمرکز بود. بر اساس نتایج حاصله، بیشترین و کم ترین طول دوره ی رشد و نموی پیش از بلوغ c. fuscipes در محیط طبیعی و روی سویه ی a15 در هر دو مرحله ی میسلیوم دار و خاک دهی شده و همچنین محیط pda به ترتیب در دماهای 18 و 30 درجه ی سلسیوس به دست آمد که در مرحله ی خاک دهی شده به ترتیب به میزان 19/0±51/60 و12/0±72/16در مرحله ی میسلیوم دار 23/0±11/63 و 16/0 ±05/19، روی سویه ی 2200، 12/1±52/49 و 47/0±62/22، روی سویه ی ,512 16/1±42/47 و 69/0 ±70/25و روی سویه ی delta 91/0 ±00/43 و 75/0±32/23 روز به دست آمد. بیشترین و کم ترین طول دوره ی رشد و نموی پیش از بلوغ m. halterata در محیط طبیعی و روی سویه ی a15 در مرحله ی خاک دهی شده و به ترتیب در دماهای 5/12 و 25 درجه ی سلسیوس به میزان 22/0±40/77 و 14/0±19/22 روز و در مرحله ی میسلیوم دار در دماهای 15 و 27 درجه ی سلسیوس و به میزان 25/0 ±65/69 و 16/0 ±18/22 روز به دست آمد. همچنین دوره ی رشد و نموی پیش از بلوغ گونه ی m. halterata در دمای 20 درجه ی سلسیوس در محیط مصنوعی (malt extract agar) روی سویه های 2200، 512 و delta به ترتیب 60/1±46/32، 70/0±40/35 و 70/0±00/35 روز و در دمای 25 درجه ی سلسیوس به ترتیب 40/1±90/24، 88/1±70/23 و 40/0±60/24 روز به طول انجامید. بالاتر ین و پایین ترین نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) گونه ی c. fuscipes روی هر سه سویه در دماهای 25 و 18 درجه ی سلسیوس به دست آمد که به ترتیب روی سویه ی 512، 010/0±111/0 و 006/0±053/0، روی سویه ی 2200، 011/0±099/0 و 006/0±058/0 و روی سویه ی delta، 009/0±112/0 و 007/0±056/0 (1/روز) محاسبه گردید. در گونه ی m. halterata بالاترین و پایین-ترین نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) در دمای 25 درجه ی سلسیوس به ترتیب روی سویه های delta و 2200 و به میزان 012/0±051/0 و 016/0±031/0 (1/روز) محاسبه گردید. بیشترین میزان تلفات پیش از بلوغ در گونه ی c. fuscipes روی سویه های 512 و 2200 در دمای 30 درجه ی سلسیوس و به ترتیب به میزان 40/78 و 50/79 درصد و روی سویه ی delta در دمای 18 درجه ی سلسیوس به میزان 70/71 درصد به دست آمد و کمترین میزان تلفات روی سویه های 512 و delta و در دمای 25 درجه ی سلسیوس به ترتیب به میزان 70/41 و 40/38 درصد و روی سویه ی 2200 در دمای 27 درجه ی سلسیوس و برابر با 10/60 درصد محاسبه شد. در گونه ی m. halterata بیشترین و کم ترین میزان تلفات در دمای 25 درجه ی سلسیوس به ترتیب روی سویه های 2200 و delta و به میزان 90/87 و00/76 درصد به دست آمد. کلمات کلیدی: قارچ خوراکی دکمه ای، دوبالان، بندپایان قارچ خوار، megaselia halterata، coboldia fuscipes، دما

شناسایی ترکیبات شیمیایی موجود در گال های زنبورهای گال زای بلوط و بررسی خواص حشره کشی آن ها
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده کشاورزی 1391
  معصومه پایدار   محسن سعیدی

هدف از این تحقیق، بررسی محتوی ترکیبات شیمیایی موجود در بافت های مختلف گال درختان بلوط بوده و تغییرات آن ها در طول فصل رشد اندازه گیری شد. به همین منظور از سال 1389 همزمان با رشد و نمو گال های مورد بررسی در درختان بلوط، نمونه برداری آغاز شده و به منظور اندازه گیری متابولیت ها در طول فصل رشد و نمو، به صورت ماهانه اقدام به نمونه برداری گردید. به منظور اندازه گیری برخی متابولیت ها و نیز عصاره گیری از گال ها و تعیین اثر کشندگی آن ها، برگ های گال زده و برگ های سالم زیر آن ها، واحد نمونه گیری انتخاب شدند. نمونه های مورد نظر از جنگل های بلوط زاگرس واقع در استان کرمانشاه، شهرستان جوانرود ("n 34° " ?"20" ?^"" "266",e 46° " ?"07" ?^"" "763"" ) با ارتفاع 1510 متر جمع آوری گردید. در این بررسی محتوی ترکیباتی مثل قند محلول، نشاسته، نیتروژن کل، پروتئین خام، پروتئین محلول، کلروفیل b,a، نسبت کلروفیل a به b، کاروتنوئید، و ترکیبات ثانویه ای مثل فنل کل، تانن کل و تانن متراکم در چهار نوع گال برگی بلوط گونه های neuroterus numismalis geoffroy، cynips quercusfolii linnaeus،cynips divisa hartig و neuroterus quercusbaccarum linnaeus در سه بافت گال، برگ گال زده و برگ سالم اندازه گیری شد و تغییرات این متابولیت ها در طول ماه های تیر تا مهر مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به نتایج حاصل از آزمون مقایسات میانگین، سطح ترکیبات مورد نظر در طول فصل،در هر چهار نوع گال مختلف و در سه بافت ذکر شده با هم تفاوت معنی داری داشتند. با توجه به میزان بالای ترکیباتی مانند تانن ها در گال درختان بلوط و اثرات سمی این ترکیبات، عصاره های اتانولی، متانولی و آبی چهار نوع از گال درختان بلوط استخراج شده و اثرات سمیت تماسی آن ها روی حشرات بالغ سوسک callosobruchus maculates fabricius مورد بررسی قرار گرفت. عصاره ها از چهار نوع گال cynips quercusfolii linnaeus،hartig andricus infectorius، bosc andricus quercustozae و hartig andricus kollari توسط سه حلال اتانول، متانول و آب استخراج شده و در پنج تکرار، همراه با یک شاهد (حلال استفاده شده برای عصاره گیری) روی حشرات مورد نظر بررسی شد. داده های به دست آمده با استفاده از روش تجزیه ی پروبیت در نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و میزان lc50 عصاره ها محاسبه شد. سپس شیب خطوط رگرسیونی عصار های به دست آمده از گال ها و حلال های متفاوت به دست آمد. بر اساس آزمون موازی بودن این شیب خطوط، مقایساتی میان lc50 به دست آمده از عصاره های مختلف انجام شد. نتایج حاصل از آزمون موازی بودن خطوط رگرسیون با توجه به نوع حلال استفاده شده برای عصاره گیری و نیز نوع گال،نشان داد که بین شیب خطوط در هر سه حلال و چهار نوع گال مختلف تفاوت معنی داری وجود نداشت و خطوط از نظر آماری موازی بودند بنابراین می توان نسبت lc50 این عصاره ها را با هم مقایسه کرد. نتایج مربوط به بررسی میزان lc50 نشان داد که بیشترین میزان سمیت عصاره ها روی سوسک چهار نقطه ای حبوبات، مربوط به عصاره ی اتانولی گال a. quercustozae و کمترین آن مربوط به عصاره ی آبی گال c. quercusfolii، به ترتیب برابر با 4671 و 441499 پی پی ام بوده است. با در نظر گرفتن فاصله ی اطمینان 95درصد مشاهده شد که سمیت عصاره های به دست آمده از گال های مختلف تفاوت معنی داری با هم نداشتند.