چکیده : یکی از موضوعاتی که در حوزه ی فرهنگ اسلامی از جایگاه قابل تأملی برخوردار است ، «اسرائیلیات» می-باشد.اسرائیلیات به معنای داستان یا افسانه هایی که منشأ اسرائیلی دارد و از یک منبع یهودی سرچشمه گرفته است ؛ ولی در اصطلاح مفسران و محدثان، این اصطلاح ، مفهوم وسیع تری به خود گرفته و شامل تمام افسانه های کهنی است که از گذشتگان وارد تفسیر ، حدیث و تاریخ شده است . تاریخ ورود اسرائیلیات را عصر صحابه و حدفاصل بین وفات پیامبر (ص) و عصر تابعین دانسته اند . از جمله عوامل ظهور و شیوع اسرائیلیات در تفاسیر اسلامی می توان به ارتباط مسلمانان با اهل کتاب و ضعف فرهنگی غرب اشاره کرد و تفاسیر اسلامی در مواجهه با اسرائیلیات مواضع مختلفی را اتخاذ کرده-اند . برخی تنها آن ها را نقل کرده و از نقد و بررسی آن خودداری کرده اند ، برخی سند این روایات را آورده اند ؛ولی به جز موارد اندک ، به نقد آن نپرداخته اند و برخی پس از نقل آن ها به نقدشان نیز پرداخته اند. تفسیرطبری (جامع البیان عن تأویل القرآن) ،یکی از قدیمی ترین تفاسیر کهن قرآن ، اثرمحمد بن جریر است که در آن فراوانی روایات اسرائیلی به چشم می خورد واز طریق افرادی چون وهب بن منبه ، ابن جریج ، سدی ... نقل و بیشتر در زمینه ی قصص وتواریخ انبیاء می باشد، ودراین رساله ، به نقد این اکاذیب در تفسیر نامبرده پرداخته شده است. کلید واژه ها: روایات ، تفسیر جامع البیان ، اسرائیلیات ، سوره بقره ، طبری

در عصر حاضر مسلمانان به دلایل متعدد شغلی، تحصیلی، و ... در مناطق مختلف جهان پراکنده شده اند، مناطقی که در تضاد با عقاید و باورهای مورد ارزشی آنان می باشد. حال این مسلمانان چگونه می توانند در این جوامع، از دین و باورهای دینی خود محا فظت نمایند؟ در این راستا، با تعمّق در منابع اسلام، یعنی قرآن کریم و احادیث و سیره ی نبی مکرم اسلام (صلی الله علیه و آله و سلّم) و ائمّه اطهار (علیهم السلام) به راهکارهای تاثیر گذاری دست می یابیم. شخص ابتدا باید به خودسازی بپردازد و از لحاظ ایمان و تقوا و اراده، به قدری تقویت یافته باشد که بتواند در مقابل دنیای پر از مکر و شبهه و خرافه و توطئه مخالفان نلغزد و حقیقت را از باطل تمییز دهد. از جمله راهکارهای خود سازی؛ سخت کوشی در یادگیری علوم دینی و در عمل به دستورات الهی و انس با قرآن، مجاهدت نفس و مراقبت از اعمال، و...می باشد. گام دوم برای حفظ دین، ایجاد زمینه هایی برای تعامل و حفظ وحدت با سایر مسلمانان است، که از طریق تشکیل گروه دوستی و پیمان اخوت، ایجاد مراکزی برای تجمع و داشتن جلسات مشترک برای حل شبهات و مسائل و...است. همچنین گردهمایی پیروان ادیان برای حل اختلافات و ایجاد وحدت و یاری یکدیگر، با تکیه بر اشتراکات، عقد پیمان نامه ها، و...راهکارهایی در جهت پیشبرد اهداف متعالی ادیان و ترویج دین الهی می باشد. امّا نکته مهم این است که دین برای حفظ شدن، باید عرضه شود، مخالفان دین باید با حقیقت و اصل آن آشنا شوند، دینی به دور از خرافات و شبهات، و افراط و تفریط ها. همچنین، مخالفان باید بدانند که دین، منحصر در عقیده نیست. با این باور، مسلمانان با کسب مهارت های ارتباطی و حضور در اجتماع و مشارکت در کارهای خیر اجتماعی، زمینه های تعامل و کسب اعتماد، و آشنایی مخالفان با دین اسلام را هموار می سازند، و به این ترتیب مسلمانان می توانند با بکار بستن این راهکارها، در آن محیط به دفاع از حقانیت باورهای خود و حفظ آن بپردازند.

مکتب اسلام، به گواهی تاریخ یکی از موفق ترین و کارآمد ترین مکاتب برای بنیان نهادن یک جامعه ی سالم به شمار می رود و در اقتصاد نیز از مکاتب ساخته ی دست بشر، پر توفیق تر و کار آمد تر است. الگو ها و مبانی ای که قرآن کریم برای حل مشکلات پیشنهاد می دهد، همواره توانسته است جامعه را از بحران های تاریخی، سیاسی، اقتصادی، و... برهاند و به سمت کمال رهنمون سازد. بنابراین در این پژوهش سعی شده است تا با الهام گیری از قرآن مجید برای تحقق اقتصاد مقاومتی که رهبر معظم انقلاب (دامت برکاته) پیشنهاد دهنده ی اجرای این مدل در فضای اقتصادی کشور بوده اند، قدم کوچکی برداشته شود انشاءالله. از جمله مواردی که در پایداری و بقای جامعه تأثیر بسزایی دارد، وجود اقتصاد پویای جامعه است. اگر مسائل اقتصادی در یک جامعه ای از وضعیت سالم، عادلانه و رو به رشد برخوردار باشد، می توان گفت به سلامت دیگر بخش های جامعه نیز منجر خواهد شد. خداوند بزرگ انجام فعالیت های اقتصادی را مایه ی قوام اجتماع قرار داده است. و پیشنهادهایی هم چون؛ بهره برداری از دانه های روغنی، بهره وری از زنبور عسل، استفاده ی بهینه از آب های گوناگون، بهره برداری از زمین، و... برای رونق اقتصادی مطرح کرده است. و عواملی چون؛ ربا، رشوه، بیکاری، مصرف گرایی، گناه و ناسپاسی، احتکار، تبذیر، و... را از مشکلات اقتصادی یک جامعه می داند. در حال حاضر بحران های اقتصادی، بسیاری از کشور های بزرگ دنیا را در سراشیبی سقوط قرار داده است و اقتصاد مبتنی بر سرمایه داری لیبرال نیز نتوانسته است پاسخگوی نیاز های اساسی مردم باشد و تولید کالاها به شکل بیمار گونه به سمت مصرف گرایی محض رفته است که زمینه های اتلاف سرمایه های بشری را فراهم آورده است. اقتصاد مقاومتی که در رویارویی و تقابل با اقتصاد سرمایه داری و اقتصاد وابسته و مصرف کننده قرار می گیرد، می تواند راه حل خوبی برای از بین بردن این بحران ها باشد. اقتصاد مقاومتی مبتنی بر مبانی نورانی قرآن کریم و اقتصاد اسلامی می باشد، و با تکیه بر آن می توان از مشکلات اقتصادی عصر حاضر رهایی جست. کلید واژه ها: اقتصاد، اقتصاد مقاومتی، قرآن، روایات

یکی از بحث های دیرینه در عقاید اسلامی، بحث و گفتگو در مورد ضرورت یا عدم ضرورت عصمت در امام است. در مذهب شیعه بر ضرورت وجود عصمت در امام اتفاق نظر می باشد؛ چرا که مقام امامت، پایه و اساس اسلام را تشکیل می دهد؛ و از جمله دلایلی که برای اثبات اعتقاد خود می آورند؛ آیات، و روایاتی است که از پیامبر (ص) و ائمه معصومین (ع) رسیده؛ از جمله آن آیات، آیه 33 سوره احزاب می باشد، در این نوشتار روایات عصمت، که در کتب معتبر حدیثی شیعه، هم چون «الکافی، معانی الأخبار، الخصال، کفایه الأثر» وجود دارند، مورد بررسی سندی متنی قرار گرفته، و مشخص شده که، مهم ترین مستند عصمت امامان (ع)، وجود نصوص قرآنی و روایاتی است که در میان امامیه بر آنها اتفاق نظر وجود دارد. و از آنجا که هدف اصلی، بررسی روایاتی است که لفظ «عصمت» در آنها به کار رفته، در حالت کلی می توان گفت که؛ وضعیت راویان، بر مبنای آراء رجالیون شیعه، بررسی و معلوم شد که در بیشتر سلسله سند روایات عصمت، افراد موثق قرار گرفته اند، و البته اندکی از آنان نیز بر طبق گفته های رجالیان موثق نیستند، ولی درصدی از این راویان مجهول، افرادی هستند که در سلسله سند روایات «کامل الزیارات» قرار گرفته اند، و از آنجا که ابن قولویه، در مقدمه این کتاب، همه راویان این کتاب را ثقه، معرفی کرده است، می توان برای این افراد، درجه ای از وثاقت قائل شد. در بین این روایات، اکثر روایات از نوع احادیث معنعن هستند، که شامل احادیث موثق، صحیح و حسن می باشند. اما افرادی با توجه به مبانی فکری و عقیدتی خویش، عصمت را در غیر پیامبر اکرم «ص» نمی پذیرند، و از دلایلی که بر عدم عصمت ائمه معصومین (ع ) می آورند، روایاتی است که از معصومین رسیده است که از جمله آن روایات است: استغفار و توبه معصومین؛ درباره احادیثی که دال بر عدم عصمت معصومین (ع) می باشد باید گفت؛ اولا: این گونه احادیث، از نظر سندی ضعیف هستند ثانیا: این گونه احادیث بیشتر جنبه تعلیمی و تربیتی و ترک اولی دارد، و هم چنین با توجه به احادیثی که افرادی، امامان (ع) را تنها به عنوان «ائمه ابرار» معرفی کرده اند، باید گفت که؛ استدلال این افراد تنها ناظر به روایاتی است که ائمه (ع) در این گونه روایات تنها به ابرار بودن خود اشاره کرده اند و این دلیل بر عدم عصمت آنان نمی باشد؛ چون در احادیث فراوان دیگر امامان (ع) خود را معصوم معرفی کرده اند.

دعوت به حق و رسیدن به کمال، یکی از موضوعاتی است که در زندگی، عقل و فکر انسان را به خود معطوف می سازد. قرآن کریم از همان آغاز نزول، به این نکته توجه نموده و خود را کتابی دعوت گر و مایه نجات و رشد خلق معرفی نموده است. (یَهْدی إِلَی الْحَقِّ وَ إِلی‏ طَریقٍ مُسْتَقیمٍ) ( احقاف،30) فرا خواندن به سوی خداوند راهی است که همه پیامبران الهی پیموده و در آن راه با سختی ها و سرپیچی های زیادی از ناحیه سردمداران و استکباران مواجه گشته اند. اسلام هم که یک دین تیلیغی می باشد؛ باید هم پای مقتضیات و تحولات زمان دگرگون شود. قرآن کریم، با صراحت این وظیفه را بر عهده گروهی از امت خود می گذارد و می فرماید: «وَ لْتَکُنْ مِنْکُمْ أُمَّهٌ یَدْعُونَ إِلَی الْخَیْرِ وَ یَأْمُرُونَ بالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ أُولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُون‏؛ باید از میان شما، جمعی دعوت به نیکی، و امر به معروف و نهی از منکر کنند! و آن ها همان رستگارانند.» (آل عمران،104) از این رو یکی از مسئولیت های بشر در قبال دیگران، دعوت آنان به ایمان و کارهای صالح می باشد. این مسئولیت را می توان در ادامه خط رسالتی پیامبران تعریف کرد. همان گونه که اصل وحی برای هدایت بشر ضروری می باشد؛ و بدون آن، راه یابی به حقبقت میسر نیست، شیوه و کیفیت ارائه آن نیز مهم می باشد. مهم تر این که؛ در عصر حاضر از سوی دشمنان، تهاجم فرهنگی وسیعی علیه دین اسلام انجام می گیرد و آنان همواره درصدد دور کردن مردم جهان به ویژه قشر جوان جامعه از دین و ایمان هستند. دانستن این نکته که با چه شیوه هایی می توان مسلمانان را در اعتقاد خود ثابت نگه داشت و غیر مسلمانان را به دین اسلام ترغیب نمود اهمیتی دو چندان پیدا می کند. مطالعه ی آیات قرآن کریم و تأمل در سیره و شیوه ی رهبری و هدایت انبیاء الهی ما را به این نتیجه می رساند که اصل دعوت در اسلام بر پایه شیوه های نرم می باشد؛ یعنی حکمت، موعظه، جدال احسن، مدارا و مسالمت و... اما زمانی که ظلم و فساد و دیکتاتوری در جامعه از بین نرفت و عده ای در صدد ایجاد موانعی برای گسترش نور اسلام و در پی هرج و مرج و ظلم و فساد باشند و با هیچ روشی به راه نیایند، در این صورت لازم است، جهت دفاع از ارزش ها و حقوق انسانی و نجات انسانیت از کفر و ظلم جنگید و راه را برای تبلیغ دین در میان مردم باز نمود.

چکیده ندارد.