مغولان در فاصله ی قرون هفتم و هشتم هجری (سیزدهم و چهاردهم میلادی) یکی ازبزرگ ترین امپراطوری های جهان آن روز را ایجاد کردند. داشتن زندگی ایلی و خانه به دوشی در محیطی سخت و خشن، عدم داشتن ارتباط گسترده باملل همسایه و سطح پایین فرهنگ و تمدن به نسبت دیگر اقوام ساکن استپ، اهمیت ایجاد یکی از امپراطوری های بزرگ تاریخ جهان توسط این مردمان را دو چندان می کند. در این بین ترکان به علت قرابت نژادی با مغولان و هم چنین داشتن سابقه ی تشکیل دولت قبل از مغولان بیش از دیگر ملل در ایجاد پایه های اولیه ی قدرت امپراطوری مغول نقش داشتند. چنگیز از همان ابتدای تشکیل امپراطوری خویش از دستاوردهای ترکان در سطوح مختلف نظامی، اداری، اقتصادی و اعتقادی استفاده نمود و آن ها با خدماتی که به وی نمودند در تکوین ساختارقدرت مغولان تأثیرگذار بودند. باشکل گیری دولت ایلخانان، ترکان نه تنها به لحاظ نظامی به تشکیل این دولت کمک نمودند بلکه با اخذ تجارب دیوانسالاری حکومت های قبلی ترک مانند سلجوقیان و خوارزمشاهیان در تحکیم ساختار دولت ایلخانی، نقش مهمی داشتند. هرچند حضور ترکان بتدریج باحضور دیوانسالاران ایرانی حداقل از لحاظ اداری کمرنگ گردیدولی بدون شک همچنان از لحاظ نظامی یکی از پایه های قدرت دولت ایلخانی بودند که این امر خود در انتقال فرهنگ و تمدن ترکان در مناطق مختلف محدوده ی حکومت ایلخانی بسیارموثر بود.

دورق یکی از شهرهای مهم ایالت خوزستان نامی آشنا در متون جغرافیای تاریخی قدیم و جدید است. پیوند این منطقه با سواحل شمالی خلیج فارس و نیز قرار گرفتن آن میان منطقه ی بین النهرین جنوبی و ایالت پارس، اهمیت خاصی از لحاظ جغرافیایی به این کانون بخشیده است. این موقعیت ممتاز جغرافیایی، ضمن اثربخشی بر اوضاع اجتماعی و فرهنگی منطقه، ابعاد مختلفی از تاثیرات سیاسی را نیز به دنبال داشته است. به گونه ایی که در دوران باستان توجه پادشاهان ساسانی را به خود جلب نموده و از همان اوایل فتوحات اسلامی در قرن اول هجری، در کانون توجه فاتحان مسلمان قرار گرفته است. با توجه به اینکه این منطقه در امتداد سواحل خلیج فارس قرار گرفته است بندر آن یعنی بندر باسیان، جایگاه ویژه ایی در تجارت جنوب خوزستان داشته و مرکزی برای مبادله ی کالا به سایر نقاط خوزستان داشته است. ارتباط رودخانه ای شهر دورق نیز با شهرهای مختلف خوزستان بر اهمیت این شهر افزوده است. به گونه‎ ای که همواره این شهر مورد توجه خلافت بنی امیه و بنی عباس و خاندان های حکومتگر محلی از قبیل بریدیان، آل بویه، مشعشعیان و در نهایت حکومت بنی کعب بوده است. این پژوهش در پی شناسایی تاریخ محلی دورق از ورود اسلام تا پایان حکومت شیخ خزعل می باشد و آن را با توجه به اسناد و مدارک تاریخی مورد ارزیابی قرار دهد.

پس از انقراض سلسله صفویه توسط افغانها، تا زمان به قدرت رسیدن حکومت قاجاریه، یعنی بین سالهای 1209-1135 هـ حاکمیت بر کشور ایران به طور کامل در دست ایلات و عشایر قرار داشت. این ایلات و قبایل در طی این مدت تاثیرات بسیاری از لحاظ سیاسی، اجتماعی و اقتصادی بر کشور ایران نهادند. این مدت مملکت ایران، سه حکومت متفاوت (افغانها، افشاریه، زندیه) را تجربه نمود. اما این سه حکومت یک وجه تشابه داشتند و آن عبارت بود از اینکه، سران این حکومت ها از بطن زندگی عشایری برخاسته بودند. از لحاظ سیاسی، علاوه بر سران حکومت، حاکمانی که برای نواحی مختلف انتخاب می شدند، یکی از اعضای ایلات و یا یکی از سران قبایل بودند. از لحاظ اجتماعی این حکومتها به همراه قبایل متحد آنها با خرابیها و ویرانیهایی که در بیشتر مناطق ایران بوجود آوردند، ضربات مهلکی بر جامعه ایران وارد کردند. از لحاظ اقتصادی نیز در بیشتر موارد فرمانروایان این عصر، باعث خرابی اوضاع اقتصادی ایران شدند. این پژوهش قصد دارد، اثرات حاکمیت یافتن ایلات وعشایر را بر ساختار سیاسی، اجتماعی و اقتصادی ایران را از حمله ی افغانها تا پایان عهد زندیه، مورد نقد و بررسی قرار دهد.

با ورود اسلام به ایران به ویژه در عهد بنی امیه " نهاد شرطه" تکوین یافت، و زیر نظر قاضی قرار گرفته بود. در این دوره ارتباط نزدیکی با دیوان برید داشته است. در دوره عباسیان، حکومت های که درایران به قدرت رسیدند،(طاهریان، صفاریان، سامانیان، آل بویه)تشکیلات انتظامی خود را از نهاد شرطه بغداد اقتباس کرده بودند. با رسیدن ترکان به قدرت در ایران (غزنویان، سلجوقیان، خوارزمشاهیان) لفظ شرطه از نهادهای انتظامی حذف شد، و جای خود را به الفاظ ترکی از جمله" شحنه"، دادند.که وظیفه اجرای نظم و امنیت را در این دوره بر عهده داشتند، داد. از جمله وظایفی که علاوه بر امور انتظامی بر عهده داشتند می توان به امور مالی، قضاوت و فرماندهی لشکر اشاره کرد. در این دوره هم همکاری های با صاحب منصبان لشکری، قضایی، مالی و محتسب داشته اند. با حمله مغول به ایران و تثبیت قدرت ایلخانان، باعث ظهور مقام های از جمله" داروغه"، در کنار شحنه شد. این مناصب در کنار وظایف اصلی خود وظایفی چون حاکم شهر و مسئول جمع آوری مالیات را نیز عهده داشتند. در دوره تیموریان مناصبی چون "قورچی"، قراسواران و غیره کار نظم و امنیت را در کنار داروغه بر عهده داشتند. داروغه ها در این دوره به عنوان فرمانده نظامی نیز منصوب می شده اند. در دوره صفویان علاوه بر داروغه به عنوان حافظ نظم و امنیت شهر مناصبی چون "داروغه ی اصفهان"، "داروغه دفتر خانه"، "داروغه فراشخانه " و غیره به عنوان تشکیلات انتظامی به وجود آمدند. در مقطع یاد شده مأموران انتظامی زیر نظر دیوان بیگی، خان و غیره انجام وظیفه می کرده اند؛ و در انجام امور انتظامی با محتسب و کلانتر همکاری می کرده اند. در این دوره مأموران انتظامی علاوه بر وظایف اصلی خود به عنوان سفیر شاه، فرمانده نظامی، حاکم پایتخت و زندانبان منصوب می شده اند.