عبد الوهاب البیاتی و محمد رضا شفیعی کدکنی (م.سرشک) دو تن از شاعران نوپرداز معاصر هستند که با تکیه بر میراث سنتی زبان و ادبیات خویش و بهره گیری از تجربه های شعریِ شاعرانِ پیشگامِ جهان، قلمروهای تازه ای را در برابر آن گشوده اند. گرسنگی، ظلم، غربت، اندوه، فریب، سیاست به طور خاص، حصار، فقرِ مادّی از جمله درون مایه های مشترک در شعرِ دو شاعر است؛ اما با توجه به نگاه متفاوت دو شاعر، بسامد این درون مایه ها در شعر آن دو متفاوت است؛ به عنوان نمونه «مرگ» یکی از موضوعات پربسامد در شعر البیاتی است؛ اما این درون مایه در شعر (م.سرشک) بسیار کمتر از البیاتی نمود داشته است و بیشتر مربوط به آخرین مجموعه های شعری وی است. طبیعت نیز یکی از عناصر مهمی است که در شعر دو شاعر به شکلی متفاوت جلوه گر می شود؛ این مسئله به درون گرایی دو شاعر و احساساتِ متفاوتی باز می گردد که بر زندگی و شعر آن دو سایه افکنده است. یکی دیگر از موضوعاتی که ذهن و زبان دو شاعر را به هم نزدیک می کند، نظریه های شعری آن دو است. شفیعی کدکنی و البیاتی در مورد شعر خوب و رسالت شاعر دیدگاه های مشابهی دارند که این دیدگاه ها گاه در قالب نقد و نظر بیان شده و گاه در قالب اشعار منعکس شده است. یکی از تفاوت های آشکار در اشعار دو شاعر به کارکرد رنگ باز می گردد. پر کاربرد ترین رنگ ها در تصاویر البیاتی، رنگ سیاه، زرد و سرخ است؛ اما به طور کلی طبیعت شعر وی، رنگ باخته است؛ این رنگ باختگی در تعبیر هایی نظیر کشتزار های رنگ باخته، کودکان رنگ پریده و... جلوه گر می شود و افسردگی و فقرِ موجود، در جامعه عراق را منعکس می کند. در مقابل، رنگ، یکی از مهمترین عناصر شعر (م.سرشک) است. پرکابرد ترین رنگ ها در شعر وی رنگ سبز است و پس از آن رنگ سرخ قرار می گیرد. دیگر رنگ ها نیز در شعر وی بسیار استفاده می شود. یکی از مهمترین ویژگی های مشترک در اشعار دو شاعر استفاده گسترده آنها از رمز است. از جمله دلایل گرایش آن دو به رمز، تأثیرپذیری از جریان شعر جهانی بخصوص اشعار الیوت، خفقان سیاسی، اجتماعی و تلاش برای خلق فضای جدید در شعر است. البیاتی و شفیعی کدکنی سخت دلبسته میراث اسلامی و نیز میراث ملّی سرزمین خویش هستند؛ از این رو بسیاری از رمزها و عناصر شعری خویش را از دامن سنت های اسلامی یا ملی وام گرفته اند. این رمز ها گاه در زمره رمزهای مرسوم در ادبیات معاصر به شمار می رود، مانند رمز «حلاج» و گاه ابداع خود شاعرند، مانند «عایشه» در شعر البیاتی و «شیخ فضل الله حروفی» در شعر شفیعی کدکنی.

غمنامه رستم و سهراب از داستان¬های مشهور شاهنامه است. پایان¬نامه حاضر به¬ بررسی شرح و توضیح داستان رستم و سهراب در سه اثر مربوط به حوزه شاهنامه¬پژوهی پرداخته است. این داستان از منظر نامه باستان از¬کزازی ، یادداشت¬های شاهنامه از جلال خالقی¬¬مطلق و فرهنگ شاهنامه از علی رواقی بررسی شده است. این جستجو نشان می¬دهد اثر خالقی نسبت به بقیه قدرت استنادی بیشتری دارد و شاخصه¬های یک اثر علمی را دارد. شباهت در حوزه معنا در هر سه اثر زیاد است اما علت بخشی از اختلاف معانی بیت¬ها مربوط به ضبط آنهاست که از نسخه¬های متفاوتی بهره برده¬اند . نامه باستان نسبت به دو اثر دیگر حاصل اجتهاد نویسنده است . هم چنین فرهنگ شاهنامه به لحاظ استشهاد و کوشش در نمایش تنوع معنایی واژگان و ترکیب¬های شاهنامه توفیق بیشتری دارد اما در مواردی از حوزه کار یک فرهنگ لغت خارج شده است . نتیجه کلی این نوشته نشان می¬دهد که تلفیقی از این سه اثر در درک بهتر و عمیق¬تر شاهنامه راهگشا خواهد بود.

پژوهش حاضر به توصیف و تحلیل ساختاری و محتوایی فتوت¬نامه¬ها می¬پردازد. فرضیه پژوهش این است که رساله¬های فتوت از نظر ساختاری دارای الگوی واحدی بوده و از یک طرح اولیه و بنیادین برخوردارند. همچنین از نظر محتوایی فتوت نامه ها در زمره نوع ادبی تعلیمی به شمار می¬روند و آموزه های آن ها را می¬توان در دو بخش حکمت نظری و عملی بررسی نمود. در این گفتار ابتدا به تعریف فتوت و فتوت نامه و سیر تاریخی فتوت پرداخته شده است پس از آن تعریف ساختار و معرفی اجمالی نظریه ساختارگرایی آمده است سپس با روش توصیفی- تحلیلی طرح اولیه فتوت-نامه¬ها بررسی شده، ارکان ساختاری آن ها تحلیل شده است و در نهایت جنبه تعلیمی رساله های فتوت در دو بخش نظری و عملی مورد ارزیابی قرار گرفته است.