نام پژوهشگر: حمید آقاگل زاده
ابوذر نصیراحمدی محمد حسین عباسپور فرد
برنج یکی از محصولات کشاورزی مهم و غذای بیش از نیمی از مردم جهان را تشکیل می دهد. کاهش تلفات تبدیل یکی از راه های تامین این نیاز می باشد. ضریب تبدیل و برنج سالم به عنوان فاکتورهای مهم فرآیند تبدیل می باشند. در این پروژه تأثیر رطوبت و پاربویلینگ بر ضریب تبدیل، برنج سالم، خواص فیزیکی و مکانیکی دو برنج مرسوم در ایران (طارم و فجر) مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می-دهد که ضریب تبدیل و برنج سالم شلتوک پاربویل شده و پاربویل نشده با افزایش رطوبت از 8 تا 12 درصد (بر پایه تر) کاهش می یابد. رقم طارم در مقایسه با فجر دارای ضریب تبدیل و برنج سالم بیشتری در هر دو حالت مورد بررسی است. افزایش رطوبت باعث افزایش طول، عرض، ضخامت، قطر معادل، سطح و حجم شلتوک و برنج پاربویل شده و پاربویل نشده می شود. رقم طارم در مقایسه با رقم فجر دارای عرض، ضخامت، قطر معادل و ضریب رعنایی بیشتری در حالت شلتوک و دارای سطح، حجم بزرگتری در حالت برنج سفید می باشد. چگالی حقیقی، تخلخل، تنش تسلیم، مدول الاستیسیته، نیروی شکست و انرژی شکست شلتوک و برنج سفید ارقام طارم و فجر در حالت های پاربویل شده و پاربویل نشده با افزایش رطوبت از 8 تا 12 درصد کاهش می یابد. پاربویلینگ به ترتیب باعث افزایش تخلخل و چگالی توده شلتوک هردو رقم می گردد ولی برنج سفید رفتار متفاوتی را در این دوحالت از خود نشان می دهد. تمام خواص مکانیکی شلتوک و برنج سفید مورد بحث در این تحقیق با پاربویلینگ افزایش می-یابد.
فرزاد صالحیان جعفر هاشمی
ضایعات پس از برداشت یکی از مسائل و مشکلات اساسی است که نه تنها در فرآیند تبدیل، بلکه در مزرعه و زمان برداشت نامناسب نیز به وجود می¬آید. زمان بهین? برداشت می¬تواند ضایعات محصول را در مزرعه و همچنین در مرحل? تبدیل کاهش دهد. این تحقیق در مرکز ترویج و توسع? تکنولوژی هراز برای ارزیابی اثر زمانهای مختلف برداشت بر¬ روی خواص فیزیکی، مکانیکی و گرمابی دو رقم برنج کم¬محصول ¬هاشمی و پرمحصول گوهر انجام شد. زمان برداشت برای ¬هاشمی و گوهر به ترتیب 90 و 120 روز پس از نشاکاری در نظر گرفته شد. برداشت محصول 5 روز قبل از زمان تعیین شده شروع و تا مرحل? ریزش محصول ادامه پیدا کرد. 9 مرحله برای هر یک از ارقام برداشت انجام شد. نتایج نشان داد که اثر زمان برداشت، رقم و اثر متقابل زمان×رقم بر روی کمیت¬های میزان دانه¬های سالم، نیم¬دانه و خرده نیم¬دانه در سطح احتمال 1 درصد معنی¬دار است. نتایج همچنین نشان می¬دهد که اثر زمان برداشت و رقم بر روی میزان دانه¬های ترک¬دار، دانه¬های گچی، راندمان تبدیل و درج? تبدیل در سطح احتمال 1 درصد معنی-دار است اما اثر متقابل زمان×رقم بر روی کمیت¬های یاد شده تأثیر معنی¬دار ندارد. اثر زمان برداشت و رقم بر روی درج? سختی در سطح احتمال 1 درصد معنی¬دار و اثر متقابل زمان×رقم در سطح احتمال 5 درصد معنی¬دار است. همچنین اثر زمان برداشت بر روی درج? سفیدی در سطح احتمال 1 درصد معنی¬دار است ولی اثر رقم و اثر متقابل زمان×رقم اثر معنی¬داری ندارد. اثر زمان برداشت و رقم بر روی مدت زمان پخت، نسبت آبگیری و ضریب انبساط طولی و حجمی در سطح احتمال 1 درصد معنی¬دار است اما اثر متقابل زمان×رقم بر روی این کمیت¬ها اثر معنی¬دار ندارد.