ایده هایی علیه تئاتر، نشانه شناسی زوال و بحران های تاریخ تئاتر است. تئاتر که از دیرباز با سیاست و ایدئولوِژی رابطه ای ویژه داشته تنها با توسل به نگره ی انتقادی و نقد نظام سرمایه داری می تواند میزان حقیقت خویش را نمایان کند. اما تئاتر در اغلب موارد کاری جز باز تولید نظام سرمایه داری به انجام نرسانده است. تراژدی که پایه ی سیاست یونانی است، در عصر جدید، به دلیل شکل زیست- سیاست انسان مدرن و نبود نفس (self) اخلاقی ناممکن شده است. تئاتر پست مدرن نیز چیزی جز منطق سرمایه داری پسین نیست و خود صحنه? بخشی از جهان پست مدرن را تشکیل می دهد. از طرفی دیگر هنر خود آیین و آوانگارد نیز گرچه در پی شکاف دادن جسم جهان مدرن است اما در دل فرهنگ و شیوه های تولید کاپیتالیستی هضم و عقیم میگردد. انسان معاصر به جای درگیر شدن باتئاتری سیاسی، به ورطه ی تئاترهای فرهنگی و ملی سقوط کرده است و تئاتر نیروی رهایی بخش خویش را از کف داده است.

فصل اول این پژوهش شامل چگونگی شکل گیری نمایش و روند تبدیل نمایش های سنتی ایران به نمایش های جدید و دارای متن نمایشی و نخستین تلاش ها در جهت نوشتن نمایشنامه های ایرانی می باشد. در فصل دوم به تأثیراتی که مسائل جامعه ایران در نوشته شدن نمایشنامه ها از آغاز تا دوران معاصر داشته اند پرداخته شده و نمودهای فرهنگی مردم ایران در نمایشنامه ها مورد بررسی قرار گرفته است و نمایشنامه هایی از نمایشنامه نویسان گوناگون از مشروطه تا ایران دوره ما مورد مطالعه قرار گرفته و از لحاظ تاثیر جامعه شناختی و مردم شناختی بر شکل گیری این آثار ، بدانها توجه شده است. سپس به طور خاص به آثار نمایشی «اکبر رادی» به عنوان یکی از نمایشنامه نویسانی که توجه ویژه به مسائل جامعه ایرانی با خصوصیات فرهنگی خاصش داشته پرداخته ایم و برای نمونه چند اثر نمایشی وی را از جهت حضور نمودهای اجتماعی و فرهنگی بررسی کرده ایم.

بررسی ساختاری نمایش نامه های بهرام بیضایی بر اساس الگوی قهرمان هزار چهره جوزف کمپبل با تمرکز بر نمایش نامه های هشتمین سفر سندباد، پرده خانه و سیاوش خوانی

در این پژوهش به بررسی تحولات شخصیت جستجوگر در درام هایی با ساختار معماگونه پرداخته شد. این نوع شخصیت همواره در درام های مختلف وجود داشته است ولی در این نوع درام شخصیت جستجوگر سعی در حل معما و کشف حقیقت دارد ، حقیقتی که در پرده ابهام است و با برملا شدن آن نظم دوباره برقرار می گردد و قاتل یا شخصیت مخالف به کیفر گناهانش می رسد . بشر از هنگامی که خود را شناخت جستجوگری عاملی بوده است که او را به پیش رفتن هدایت کرده است . پرسش اساسی مطرح شده در این پژوهش بررسی و کشف سیر تحول این نوع شخصیت در تاریخ درام نویسی است . این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی و در قالب مطالعه ای کیفی نگاشته شده است .با بررسی سه درام مهم از سه دوره ی متفاوت در تاریخ درام نویسی تفاوت ها و شباهت های شخصیت های جستجوگر ، روش های کشف حقیقت و نوع معماهایی که با آنها درگیر هستند بررسی گردید . شخصیت جستجوگر در دوران باستان به هویت خویش پی می برد و به آگاهی می رسد ، در عصر الیزابت به شخصیتی منتقم و در عصر حاضر به کارآگاه تبدیل می شود . واژگان کلیدی : شخصیت جستجوگر ، کارآگاه ، قتل ، معما ، قاتل .

چکیده در این پژوهش که با روش توصیفی – تحلیلی و در قالب مطالعه ای کیفی به ثمر رسیده است، اهمیت «پایان بندی » و عوامل موثر و سازنده ی آن در درام مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته و برای این منظور پنج درام اصلی آنتوان چخوف مورد مطالعه قرار گرفته است. درراستای بررسی «پایان-بندی» یک درام عوامل ساختاری ،شخصیت ها ،عوامل سبکی و زمینه های تاریخی – اجتماعی مورد بررسی قرار گرفت و تأثیر و وزن هر کدام از عوامل چهارگانه ی فوق در «پایان بندی » نمایشنامه-های چخوف در راستای پرسش اساسی مطرح شده دراین پژوهش، تحلیل و بررسی گردید. نتیجه کنکاش ها این واقعیت را نشان داد که در ساخت «پایان بندی» های بزرگ همه ی عوامل چهارگانه به شکل موثری مشارکت دارند و با اینکه وزن هر کدام در درام های متفاوت به نسبت دیگر عوامل متغیر است اما همه ی آنها در یک راستا عمل می کنند و در نقطه ای خاص همگرا و کامل می-شوند.نادیده انگاشتن هر یک از عوامل مورد بررسی علاوه بر اینکه درام را از حالت تعادل خارج می کند ، در سرانجام آن تأثیر بسزایی دارد.با اینکه هیچ نسخه ی از پیش تعیین شده ای برای ساخت یک «پایان بندی » بزرگ وجود ندارد اما رعایت اصولیِ عوامل تشکیل دهنده و موثر بر آن پایه ای خواهد شد برای ساخت یک «پایان بندی»منحصر به فرد.

اهمیت تعلیم و تربیت در رشد فکری و اخلاقی انسان و بالا رفتن مهارت های زندگی ثابت شده است و این یادگیری از ابتدای تولد آغاز و برای انسان جستجوگر و خواستار رسیدن به کمال تا لحظه مرگ ادامه دارد. یکی از ابزارهای آموزش ادبیات و هنر است. بررسی گلستان سعدی از لحاظِ درونمایه(تم) و راههای انتقال این درونمایه ها به ادبیات نمایشی ما را به سمت استفاده از درونمایه های ارزشمند ادبیات تعلیمی گذشته برای پر بارتر کردن ادبیات نمایشی معاصر می برد و چون انسان امروزی کمتر به سراغ ادبیات کهن می رود و این بی توجهی باعث محروم شدن او از مفاهیم ارزشمند موجود در این آثار می شود با انتقالِ این مفاهیمِ ارزنده به ادبیات نمایشی باعث زنده نگه داشتن و بهرمندی دوباره جامعه از این آثار گرانمایه می شویم.