نام پژوهشگر: حسینعلی افخمی
سهیلا چگینی سید محمد مهدی زاده
موضوع اصلی تحقیق، کاربرد رسانه های جدید و رابطه آن با انتظارات مخاطبانِ جوان(شهر تهران ) از تلویزیون جمهوری اسلامی ایران است. هدف تحقیق، تبیین رابطه میان میزان و نحوه استفاده مخاطبان از رسانه های جدید با انتظارات آنان از تلویزیون ج.ا.ا. با توجه به ویژگی های فردی، اجتماعی ـ اقتصادی و دینی ـ فرهنگی آنان است. پژوهش به روش پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه مبتنی بر چهار چوب تحقیق می باشد. به این منظور 832 نفر از جوانان شهر تهران به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند و داده های پژوهش با استفاده از روش های آماری همبستگی پیرسون، آزمونt ، تحلیل واریانس(f) و رگرسیون چند گانه مورد پردازش قرار گرفت. یافته های تحقیق نشان داد منطبق با الگوی استنباطی پژوهش و فرضیه های تحقیق، ویژگی های فردی، دینی ـ فرهنگی و میزان و نحوه استفاده از رسانه جدید اینترنت، متغیر وابسته انتظارات مخاطبان از تلویزیون را پیشبینی می کنند. به این ترتیب که هرچه مخاطبان از سطح تحصیلات بالاتر، مطالعه بیشتر و پایبندی بیشتری به دستورات دینی برخوردار باشند، نیاز آنان به استفاده از برنامه های تلویزیون کاهش می یابد. این گروه به دلیل افزایش توقعات از تلویزیون، انتظارات شان به طور کامل برآورده نمی شود. در نتیجه، نسبت به سایر گروه ها رضایت کمتری از برنامه های تلویزیون دارند. همچنین نتایج نشان داد هر قدر میزان استفاده کاربران از رسانه جدید اینترنت بیشتر باشد، انتظارات آنها از تلویزیون کاهش می یابد و خود را کمتر نیازمند استفاده از برنامه های تلویزیونی می بینند. بر اساس یافته های پژوهش، استفاده بیشتر از کارکرد آگاهی بخشی اینترنت، سبب کاهش انتظارات مخاطبان از تلویزیون می شود . در واقع، این گروه از مخاطبان نیاز های خود را از طریق اینترنت رفع می کنند، در نتیجه، نیاز کم تری به استفاده از برنامه های تلویزیون دارند.
سیده صدیقه قویدل حسینعلی افخمی
توقیف روزنامه ها از ابتدای ورود مطبوعات به ایران تا امروز همچنان ادامه دارد و گویی تبدیل به سنتی تغییر ناپذیر در تاریخ روزنامه نگاری ایران شده است. این پژوهش با هدف شناخت کمی و کیفی روزنامه های توقیف شده، به دنبال آن است تا با بررسی روزنامه های توقیف شده در دوره سلطنت محمد رضا شاه پهلوی در مورد تعداد دفعات توقیف روزنامه های این دوره اطلاعاتی به دست آورد و با جمع آوری مطالب و مقالاتی که نگارش آنها باعث بسته شدن روزنامه های این دوره شده، راهی مناسب برای پاسخگویی به این سوال بیاید که روزنامه ها در دوره پهلوی دوم، به چه دلایلی توقیف می شدند. برای پاسخگویی به سوال اصلی تحقیق در این رساله از روش مطالعه تاریخی استفاده شده است. نوآوری این پژوهش این بود که برای یافتن علت توقیف به جای مراجعه به اسناد دست دوم، مستقیما از روزنامه های توقیف شده استفاده شد و علت توقیف ها به کمک یافتن "مطلبی" که نگارش آن باعث توقیف روزنامه شده بود مشخص شد. این روش به این پژوهش کمک کرد تا به اطلاعات تازه ای در زمین? تاریخ مطبوعات معاصر ایران دست پیدا کند. این کار یک تحقیق کیفی و بنیادی بود و برای گردآوری اطلاعات آن از روش کتابخانه ای استفاده شد. جامعه آماری این تحقیق تمام روزنامه های منتشر شده از شهریور 1320 تا بهمن 1357 هستند که به هر دلیلی مورد توقیف قرار گرفته بودند. تعداد روزنامه های توقیف شده این دوره، طبق مطالعات میدانی محقق ، 300 روزنامه است. روزنامه در این تحقیق نشریه ای بود که حداقل هفته ای 4 شماره از آن منتشر شده باشد. در این پژوهش از یک شیوه ابتکاری برای نمونه گیری استفاده شد. روزنامه های این دوره 37 ساله بر اساس طول مدت انتشار و دوره های مهم حوادث تاریخی که در آن منتشر شده بودند در 36 گروه دسته بندی شدند. بر حسب میزان در دسترس بودن نمونه ها و اینکه کدام یک از آنها آرشیو کاملتری داشتند از تعدادی از گروه ها عناوینی انتخاب شد . در مجموع 32 روزنامه مورد بررسی قرار گرفتند که از اطلاعات به دست آمده از 20 روزنامه برای پاسخ دادن به سوال تحقیق استفاده شد. از 159 بار توقیف این20 روزنامه، تنها در 34 مورد موفق به یافتن مطلب باعث توقیف روزنامه شدیم. دلایل توقیف این روزنامه ها در 8 گروه دسته بندی شد. نتیجه نهایی این پژوهش نشان داد که اهانت به نخست وزیر و مخالفت با مشی سیاسی دولت با 15 مورد فراوانی از 34 مورد، مهم ترین دلیل توقیف مطبوعات در دوره سلطنت محمد رضا شاه پهلوی بوده است. بقیه موارد تقریبا فراوانی مشابهی داشتند و تفاوت معنی داری از جهت دلیل توقیف بودن بین آنها مشاهده نشد. کلمات کلیدی: نظارت بر مطبوعات، توقیف روزنامه ها، تاریخ روزنامه نگاری ایران از شهریور 1320 تا بهمن 1357، اتهام اهانت به نخست وزیر، روش مطالع?تاریخی، دوره پهلوی دوم، سانسور