در این آزمایش از درختان جوان زیتون رقم کرونائیکی استفاده گردید. تیمار های آبیاری شامل 100% ، 75% ، 50 % و 25 % میزان نیاز آبی زیتون بود. تأثیر تیمار آبیاری بر صفات ارتفاع نهایی درخت، سطح برگ، نسبت طول به قطر میوه ،درصد تشکیل میوه اولیه، درصد تشکیل میوه ثانویه، میزان روغن و کارایی مصرف آب در رغن، درصد روغن میوه، طول شاخه فصل جاری، کارایی مصرف آب در میوه و درصد تشکیل گل کامل معنی دار بود اما اثر تیمار آبیاری بر درصد ماده خشک میوه ، درصد ماده خشک برگ ، نسبت گوشت به هسته ووزن کل میوه درختان معنی دار نبود.تیمارهای کم آبیاری از طریق تأثیر بر طول شاخه فصل جاری، ارتفاع نهایی درخت و سطح برگ باعث کاهش در رشد درختان شدند. تنش آبی باعث کاهش درصد تشکیل میوه اولیه و میوه ثانویه در تیمارهای کم آبیاری نسبت به تیمار شاهد شد. از نظر نسبت طول به قطر میوه، همه تیمارهای کم آبیاری در گروه a و تیمار 100 درصد که میوه های درشت تری داشت در گروه قرار گرفت.بیشترین و کمترین درصد روغن به ترتیب در تیمارهای 75 و 25 درصد نیاز آبی استحصال شد.

چکیده در حال حاضر کشاورزی یکی از مهمترین بخش های اقتصادی کشور به شمار می آید. یکی از راههای اساسی برای توسعه و ارتقاء فعالیت های کشاورزی در کشور، استفاده بهینه از اراضی، متناسب با شرایط اکولوژیک آنهاست. اصولا لازمه ی چنین توسعه ای، شناخت عوامل مختلفی است که در آن دخالت دارد. لذا محققان توجه ویژه ای به آمایش سرزمین داشته و بر پایه مدل های اکولوژیکی – کشاورزی، منابع اکولوژیکی زمین را با روش های مناسب شناسایی، ارزیابی و به منظور اهداف خاصی قابلیت سنجی می نمایند. تحقیق حاضر با هدف شناخت عناصر اقلیمی موثر در کشت درخت پسته در استان زنجان و پهنه بندی نواحی مستعد کشت این محصول از نظر اقلیمی و چند عامل غیر اقلیمی با استفاده از توانایی سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis) در تلفیق لایه های مختلف اطلاعاتی و در قالب مدلهای بولین و سلسله مراتبی (ahp) می باشد. . بدین منظور با توجه به شرایط فنولوژیکی درخت پسته و تطبیق آن با شرایط اقلیمی مورد نیاز به بررسی شاخص های موثر در کشت محصول پرداخته شده است. با استفاده از روش های ترکیبی و تجربی نیاز آبی و مقادیر نیاز آبیاری محاسبه و در ادامه درجه حرارت ترا کمی و نیاز سرمایی محصول محاسبه شد. در نهایت با استفاده سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis) در محیط نرم افزار arc/view، نقشه های هم ارزش تهیه شده، و بعد از وزن دهی نقشه ها و تلفیق نقشه ها نواحی مستعد کشت درخت پسته استخراج گردیده است. نتایج این پژوهش نشان داد که شاخص های نیاز گرمایی و نیاز سرمایی و رطوبت، مهمترین عوامل محدوده کننده در برخی از نقاط استان می باشند. همچنین نقشه های بدست آمده از دو مدل، حاکی از این است که تنها محدوده های شمال غرب و شمال شرق که دو ایستگاه آببر و ماهنشان در این نواحی واقع شده اند، به لحظ شرایط اقلیمی و غیر اقلیمی محدودیتی برای کشت درخت پسته به وجود نمی آورند درنتیجه پتانسیل کشت این محصول در این نواحی وجود دارد. در نهایت مدل سلسله مراتبی (ahp) به دلیل دقت و توجه به جزئیات به عنوان بهترین مدل شناخته شد.

یکی از جنبه های کاربردی همپوشانی پاسخ های فیزیولوژیکی بافت اسپوروفیت و گامتوفیت گیاهان، بررسی فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت می باشد. بدین منظور عصاره پروتئینی بافت برگ و دانه گرده ارقام مختلف زیتون از جمله: آمیگدالولیا، آربیکن، کرونائیکی، روغنی، زرد، شنگه و ماری تهیه شد و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت آسکوربات پراکسیداز، گویاکول پراکسیداز و کاتالاز در آن ها با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر اندازه گیری شد. صفات درصد جوانه زنی و رشد لوله گرده از طریق کشت درون شیشه ای گرده ارقــام مختلف تعیین گردید. این آزمایش در طـرح کاملا تصادفی انجام گرفت و نتایج نشان داد که فعالیت آنزیم ها در هر دو بافت اسپوروفیتی و گامتوفیتـی وجود داشته و اختلاف معنی داری در بین ارقام وجود دارد. همبستگی مثبت بین فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز، و منفی بین آنزیم کاتالاز بافت اسپوروفیت و گامتوفیت نر به دست آمد. همچنین همبستگی مثبت و معنی دار بین فعالیت آنزیـم های آسکوربات پراکسیداز و گویاکول پراکسیداز با صفات درصـد جـوانه زنی و طول لوله گرده مشاهده شد. حضور آنزیم های آنتی اکسیدانت از جمله راه کارهای محفاظتی گیاه در برابر انواع تنش های محیطی بوده و در کنترل سطوح گونــه های اکسیژن فعال موثر می باشد. با توجه به وجود اختلاف بین ارقام و همبستگی به دست آمده بین صفات، به نظر می رسد مطالعه رفتارهای فیزیولوژیکی گیاه در سطح گامتوفیت نر می تواند به عنوان یکی از معیارهای گزینش ارقام در برنامه های اصلاحی تحمل به تنش های مختلف غیر زنده باشد.

به منظور بررسی اثر متقابل شوری و نسبت آمونیوم به نیترات بر روی برخی صفات نهال های زیتون، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه پژوهشی ایستگاه تحقیقاتی زیتون طارم در سال 1388 اجرا شد. در این آزمایش چهار سطح شوری (0، 50، 100، 150 میلی مولار nacl) و چهار نسبت مختلف آمونیوم به نیترات شامل n0: محلول بدون آمونیوم + meq/l 14 نیترات؛ n2: محلول حاوی meq/l 2 آمونیوم + meq/l 12 نیترات؛n4 : محلول حاوی meq/l 4 آمونیوم + meq/l 10 نیترات؛ n6: محلول حاوی meq/l 6 آمونیوم + meq/l 8 نیترات روی نهال های غیر پیوندی یک ساله ارقام زرد و آربیکن زیتون کاشته شده در بستر پرلیت : شن به نسبت 1:1 استفاده گردید. نتایج نشان داد سطوح مختلف شوری در سطح احتمال 5 درصد اثر معنی داری بر کاهش خصوصیات رویشی سال جاری، ماده خشک برگ، جذب عناصر ضروری، فتوسنتز، محتوی کلروفیل و پرولین، فعالیت آنزیم نیترات ردوکتاز و افزایش جذب سدیم، برگ-های ریزش کرده و برگ های نکروزه در هر دو رقم داشت. به طوری که بیشترین مقدار هر صفت در تیمارهای بدون شوری مشاهده شد. رقم زرد بیشتر از رقم آربیکن تحت تاثیر اثرات بد شوری قرار گرفت. کاربرد نسبت های مختلف نیتروژن نشان داد، که بسته به رقم و غلظت های مختلف شوری اعمال شده دارای اثرات معنی داری در سطح احتمال 5% بر خصوصیات رویشی و فیزیولوژیکی و مقدار عناصر برگ داشت. در غلظت های خیلی بالای شوری تفاوت معنی داری در بین تغذیه های اعمال شده مشاهده نشد. دیده شد که تغذیه های n4 و n6برای رقم زرد و تغذیه-های دارای حداقل آمونیوم یا تغذیه n2 برای رقم آربیکن مناسب تر از دیگر تغذیه ها است.

در آئین نامه ها و تجربه های مهندسی، مقاومت فشاری استاندارد بتن نه تنها به عنوان یک عامل برای طراحی سازه شده و یک ضابطه برای عملکرد سازه می باشد، بلکه معیاری برای دوام یک سازه بتنی نیز محسوب می شود.از آنجایی که تخلخل کم از مقاومت فشاری بالا و همچنین مقاومت بالا در برابر تهاجم ماده خارجی منتج می شود، این تحقیق به بررسی مطالعه رابطه مابین مقاومت و نفوذپذیری نمونه های مکعبی بتنی با مقاومت های متفاوت می پردازد. علاوه بر مقاومت فشاری استاندارد نمونه های مکعبی، روش های درجای "پیچش" و "سیلندریکال چمبر" که برای اولین بار توسط "م . نادری" پیشنهاد و توسعه یافتند، به منظور تخمین مقاومت سطحی و نفوذپذیری نمونه ها استفاده شدند. نتایج آزمایشات نشان می دهد که با افزایش مقاومت فشاری، مقاومت سطحی و مقاومت در برابر نفوذ آب در شرایط آزمایشگاهی خشک افزایش می یابد.همچنین یک رابطه خیلی خوب مابین مقاومت فشاری و مقاومت پیچشی نمونه های مکعبی در مقاومت های مختلف مشاهده شد.

جهت بررسی خصوصیات گلدهی، میوه و گروه بندی ارقام زیتون، آزمایشی روی 20 رقم زیتون طی دو سال (??-??)، در ایستگاه تحقیقات زیتون گیلوان (زنجان) اجرا گردید. آزمایش به صورت اسپلیت پلات در زمان با طرح پایه کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. گروه بندی ارقام بر اساس خصوصیات گلدهی شامل طول و تعداد گل آذین، تعداد گل در گل آذین، درصد گل کامل، و خصوصیات میوه شامل وزن تر و خشک، نسبت گوشت به هسته و درصد روغن با استفاده از تجزیه خوشه ای و تجزیه به مولفه های اصلی صورت گرفت. نتایج تجزیه واریانس تفاوت معنی داری میان رقم و سال برای اکثر صفات نشان داد و اثرات متقابل این دو نیز غالباً معنی دار بود. بر اساس نتایج تجزیه خوشه ای و تجزیه به مولفه های اصلی، ارقام از لحاظ صفات ارزیابی شده به خوبی از یکدیگر تفکیک شدند. بر این اساس، ارقام کاریدولیا، پیکوآل، ولیوتیکی و کایسی بیشترین وزن میوه و نسبت گوشت به هسته را داشته و به عنوان بهترین ارقام کنسروی و ارقام کایلته، کرونائیکی، آربیکن، لچینو، بلیدی و نبالی با درصد بالای روغن به عنوان ارقام برتر جهت مصارف روغنی معرفی شدند

تنش خشکی یکی از مهم ترین فاکتورهای محیطی محدود کننده توسعه کشت زیتون در ایران است. اگرچه زیتون گیاهی متحمل به خشکی است با این حال، تنوع ژنتیکی بالایی در بین ارقام مختلف آن وجود دارد. به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر رشد برخی از ارقام زیتون، آزمایشی به صورت فاکتوریل شامل تیمار تنش خشکی در سه سطح شاهد، تنش ملایم و تنش شدید (90، 55 و 35 درصد ظرفیت زراعی) و رقم در 12 سطح در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار روی نهال های یک ساله زیتون اجرا گردید. نتایج نشان داد که تنش خشکی تاثیر معنی داری بر کلیه صفات اندازه گیری شده به جز فعالیت آنزیم پراکسیداز بافت برگ و ریشه و محتوای مالون دی آلدهید داشت. پارامترهای نسبت وزن خشک ریشه به اندام های هوایی، محتوای پرولین و کربوهیدرات های محلول در شرایط تنش خشکی نسبت به شاهد، افزایش یافت و درصد رشد نسبی، پارامترهای روابط آبی و تبادلات گازی در تیمارهای تنش، کاهش یافتند. تنوع ژنتیکی قابل توجهی بین ارقام مشاهده شد. بر اساس نتایج بدست آمده، ارقام میشن، کنسروالیا و سویلانا نسبت به سایر ارقام دارای تحمل بیشتری به تنش خشکی بودند. رقم آربیکن کاهش رشد زیادی در شرایط تنش نشان داد و هدایت روزنه ای و تعرق پایینی داشت، اما نسبت وزن خشک ریشه به اندام های هوایی و محتوای پرولین که از مکانیسم های تحمل به تنش می باشند، در این رقم در شرایط تنش نسبت به شاهد افزایش قابل توجهی یافت. تنش خشکی بر فعالیت آنزیم پراکسیداز برگ و ریشه و محتوای مالون دی آلدهید تاثیر معنی داری نداشت که احتمالا به دلیل عدم وقوع تنش اکسیداتیو ناشی از خشکی باشد. به منظور ارزیابی کمی تحمل به خشکی ارقام مورد مطالعه، شاخص های مقاومت به خشکی شامل شاخص تحمل به تنش (sti)، شاخص حساسیت به خشکی (ssi)، شاخص تحمل (tol)، میانگین بهره وری (mp)، میانگین هندسی بهره وری (gmp) و میانگین هارمونیک (harm) بر اساس صفت درصد رشد نسبی در شرایط شاهد و تنش شدید محاسبه شد. بر اساس شاخص ها و تجزیه به مولفه های اصلی، ارقام میشن، کنسروالیا و سویلانا با پتانسیل رشد در شرایط شاهد و پایداری رشد در شرایط تنش جزو ارقام متحمل به خشکی محسوب شدند. مطابقت نسبتاً زیادی بین ارزیابی ارقام بر اساس شاخص های محاسبه شده و سایر صفات مورد مطالعه وجود دارد.

چکیده: زیتون به عنوان یک میوه ی نیمه گرمسیری، مستقیماً قابل مصرف نمی باشد و بایستی فرآوری شود. از مهمترین فرآورده های آن، کنسرو و روغن است. کمیت و کیفیت این دو فرآورده وابسته به عوامل مختلف از جمله زمان برداشت میوه است. لذا به منظور تعیین مناسب ترین زمان برداشت، تحقیقی در شهرستان طارم استان زنجان، آزمایش فاکتوریل بر اساس طرح پایه بلوک های کامل تصادفی بر روی پنج رقم زیتون دو منظوره(زرد، وردیال، میشن، مانزانیلا و ماوی) طی تابستان سال 1389، انجام شد و خصوصیات کمی و کیفی میوه و روغن زیتون مورد ارزیابی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل های آماری نشان داد که طول میوه، قطر میوه، درصد روغن، وزن ده میوه، وزن تر ده میوه، وزن هسته ده میوه، وزن خشک ده میوه و اسیدیته قابل تیتراسیون در طی تکامل میوه افزایش یافت ولی با پیشرفت رسیدگی میوه، میزان سفتی بافت میوه، کل مواد جامد محلول ومیزان پلی فنول کاهش یافت. درصد پوسیدگی بعد از 20 و 40 روز نگه داری در دمای پنج درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی 86 درصد در میوه های رسیده افزایش یافت در بین ارقام مورد مطالعه نیز بیشترین تنوع قارچی در ارقام زرد و وردیال مشاهده شد و در رقم ماوی آلودگی قارچی مشاهده نگردید.

دراین پژوهش اثر کم آبیاری پیوسته با آب عبور داده شده از میدان مغناطیسی بر عملکرد و کارایی مصرف آب گیاه ذرت رقم ماکسیما بررسی شد. آزمایش به صورت فاکتوریل دو عاملی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در چهار تکرار در گلخانه ی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان در سال 1390 اجرا شد. عامل های آزمایش تیمار آبیاری در 4 سطح شامل 100 (تیمار شاهد) (t1)، 80 (t2)، 60 (t3) و 40 (t4) درصد نیاز آبی گیاه و نوع آب شامل دو سطح آب عبور داده شده از میدان مغناطیسی و آب معمولی بود. در هر نوبت آبیاری، نیاز آبی تیمار شاهد از روش بیلان حجمی تعیین شده، سپس حجم آب آبیاری سایر تیمارهای آبیاری از روی آن تعیین می شد. جهت ایجاد میدان مغناطیسی از دو عدد مغناطیس ثابت با شدت 1/0 تسلا که دور لوله پلی اتیلن 16 میلی متر نصب شده بود، استفاده گردید. با توجه به نتایج، اثر تیمار کم آبیاری بر روی صفات ارتفاع گیاه، قطر ساقه، کلروفیل، وزن تر کل، وزن خشک کل، وزن خشک ریشه، طول، قطر و وزن تر بلال و وزن خشک بلال، سطح برگ، کارایی مصرف آب، درصد نیتروژن و درصد پتاسیم گیاه ذرت، در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. هم چنین تیمار کم آبیاری بر درصد کلسیم جذب شده به گیاه در سطح احتمال پنج درصد اثر معنی دار داشت. بر اساس نتایج، بالاترین وزن تر کل و کارایی مصرف آب در تیمار t1 به مقدار به ترتیب 541 گرم و 61/15 کیلوگرم بر متر مکعب مشاهده شد. اعمال 20، 40 و 60 درصد کم آبیاری سبب شد وزن تر محصول در مقایسه با شاهد به ترتیب 24، 40 و 69 درصد (t2، t3 و t4 به ترتیب) کاهش یابد و هم چنین کارایی مصرف آب به ترتیب 7، 9 و 36 درصد کاهش یابد. با کاهش آب مصرفی جذب عناصر نیتروژن، سدیم و کلسیم کاهش و جذب عناصر فسفر و پتاسیم افزایش یافت. نتایج به دست آمده نشان داد تیمار نوع آب روی صفات قطر ساقه، وزن تر کل، وزن خشک کل، وزن خشک ریشه، سطح برگ، کلروفیل برگ، طول و قطر بلال در سطح احتمال یک درصد و بر صفت وزن خشک بلال، درصد نیتروژن و درصد فسفر گیاه در سطح احتمال پنج درصد معنی دار بود. استفاده از آب مغناطیس شده برای آبیاری سبب افزایش وزن تر کل بوته و کارایی مصرف آب گیاه به میزان 8 و 9 درصد (به ترتیب) در مقایسه با گیاهان آبیاری شده با آب معمولی شد. هم چنین آبیاری گیاهان با آب مغناطیسی سبب افزایش جذب عناصر نیتروژن، پتاسیم، فسفر و سدیم شد. با توجه نتایج این پژوهش، در شرایط اعمال کم آبیاری، کاربرد آب مغناطیس شده می تواند اثرات سوء کم آبیاری را کاهش دهد.

به منظور پی بردن به دلایل ناسازگاری درختان چند ساله زیتون و علل عدم توانایی باغ های جدید الاحداث برای استقرار در اراضی شیب دار، تحقیقی در مورد عوامل خاکی و گیاهی کنترل کننده رشد زیتون و تاثیر آنها بر ناهنجاری های رشدی و عملکرد درختان زیتون ‘رقم زرد’ کاشته شده در منطقه طارم استان زنجان انجام شد. فرض بر این است که باغ هایی که درختان آنها از سرسبزی لازم برخوردار نیستند، دارای ناهنجاری های رشدی و عملکردی نیز هستند. لذا، برای آشکارسازی مقدار سبزینگی درختان مرحله زمانی اوج رشد سبزینگی زیتون که در آن درخت از شادابی و سرسبزی کامل برخوردار باشد، تعیین شد. سپس با استفاده از فن آوری سنجش از دور و با استفاده از تصویر سنجنده alos-avinir-2، شش باغ زیتون موجود در یک بخش بهم پیوسته بر مبنای شاخص ndvi درجه بندی شدند. طبقه بندی تصویر ماهواره ای با استفاده از نرم افزار envi انجام شد. بر مبنای نتایج طبقه بندی تصویر ماهواره ای، دو باغ نزدیک به هم که بیشترین و کمترین میزان سبزینگی را داشتند، انتخاب شدند. یک باغ مطلوب با عملکرد بالا و باغ دیگر نامطلوب با عملکرد کم. در میان شاخص های پوشش گیاهی بررسی شده برای مقایسه سبزینگی درختان، شاخص پوشش گیاهی تفاضلی نرمال شده و شاخص بهبود یافته پوشش گیاهی تعدیل شده خاک کارایی بالاتری نسبت به شاخص پوشش گیاهی مقاوم به اثرات خاک و اتمسفر، از خود نشان دادند. برای مطالعه خاک، پنج نیمرخ خاک در باغ نامطلوب و دو نیمرخ خاک در باغ مطلوب حفر و تا سطح فامیلی خاک طبقه بندی شدند. برای تعیین خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک، از عمق 60-30 سانتیمتر خاک باغ ها نمونه های استاندارد تهیه شد. همچنین برای مطالعه وضعیت درختان از برگ درختان نمونه برداری شد و اندازه گیری های فیزیکی شامل: طول شاخه سال جاری، مساحت مقطع عرضی تنه، حجم تاج درخت و شاخص سبزینگی انجام شد. میانگین های صفات اندازه گیری شده در دو باغ با استفاده از آزمون t-test مقایسه شدند. به منظور بررسی اثر عوامل گیاهی و خاکی بر روی درصد تشکیل میوه و طول شاخه میوه دهنده، کاهش تعداد متغیرهای مستقل، حذف متغیرهایی که اثر ناچیزی برروی متغیر وابسته دارند و برازش بهترین مدل، از روش رگرسیون گام به گام استفاده شد. در اولین مدل درصد تشکیل میوه به عنوان متغیر وابسته و سایر متغیرهای گیاهی به عنوان متغیرهای مستقل در نظر گرفته شد. در مدل دوم درصد تشکیل میوه به عنوان متغیر وابسته و متغیرهای خاکی به عنوان متغیرهای مستقل در نظر گرفته شد. ضریب تبیین مدل اول برازش شده حاکی از آن است که 6/94 درصد از تغییرات درصد تشکیل میوه توسط متغیرهای مستقل گیاهی توجیه می شود. ضریب تبیین مدل دوم برازش شده نشان داد که متغیرهای خاکی 9/93 درصد از تغییرات درصد تشکیل میوه را توجیه می کنند. در مورد طول شاخه، ضریب تبیین مدل اول برازش شده حاکی از آن است که 36/88 درصد از تغییرات توسط متغیرهای مستقل گیاهی توجیه می شود. ضریب تبیین مدل دوم برازش شده نشان داد که 9/87 درصد از تغییرات طول شاخه توسط متغیر مستقل خاکی موجود در مدل توجیه شد. نتایج، همبستگی مثبت و بالایی بین درصد تشکیل میوه و طول شاخه با درصد نیتروژن برگ به ترتیب (**923/0r= و **907/0r= ) مشاهده شد. همچنین همبستگی مثبت و بالایی بین درصد تشکیل میوه و طول شاخه با درصد پتاسیم برگ، به ترتیب (**898/0r= و **846/0r= ) مشخص شد. همبستگی منفی و بالایی بین درصد تشکیل میوه و طول شاخه با درصد لای خاک به ترتیب (**969/0-r= و **902/0-r= ) آشکار شد. از طرف دیگر، بین درصد تشکیل میوه و طول شاخه با قابلیت هدایت الکتریکی خاک، همبستگی منفی و معنی دار به ترتیب (**964/0-r= و **938/0-r= ) مشخص شد. بر اساس نتایج بدست آمده، علل اصلی تفاوت در درصد تشکیل میوه و رشد درختان زیتون در باغ نامطلوب، کمبود عنصر نیتروژن و پتاسیم در کنار عوامل شوری و سنگینی بافت خاک می باشد. همچنین با استفاده از روش وزن دهی عکس فاصله، متغیرهایی که در دو نوع باغ انتخابی اختلاف معنی داری داشتند، با استفاده از ابزار تحلیلگر مکانی در محیط نرم افزار arcgis درون یابی شدند. بدین ترتیب، علاوه بر تحلیل روابط رگرسیونی و آماری، ابعاد و پراکنش مکانی عوامل کنترل کننده رشد زیتون نیز بصورت نقشه های درون یابی ترسیم شدند. واژگان کلیدی: زیتون، محدودیت رشد، سنجش از دور، تصویر سنجنده alos-avinir-2، شاخص پوشش گیاهی، نیتروژن، پتاسیم، شوری، سامانه های اطلاعات جغرافیایی.

گردوی ایرانی (juglans rejia l.) یکی از منابع ارزشمند گیاهی جهان و به ویژه ایران است. به منظور تمایز و گروه بندی 21 ژنوتیپ گردو موجود در مجتمع کشت و صنعت خرمدره واقع در استان زنجان از 13 نشانگر ملکولی ریزماهواره (ssr)استفاده شد. dna استخراج شده از نمونه های گیاهی بوسیله آغازگر های ریزماهواره تحت واکنش زنجیره ای پلیمراز قرار گرفته و محصولات این واکنش ها روی ژل پلی اکریل آمید 8 درصد استاندارد، الکتروفورز شدند. در مجموع 37 آلل با میانگین 84/2 در هر جایگاه شناسایی شد. بیشترین میزان (pic) و (d) مربوط به جایگاه wga276 بود. تجزیه های توصیفی ملکولی نشان داد که از بین نشانگر های ریزماهواره مورد استفاده در این مطالعه جایگاه های wga276 و wga071 به ترتیب از بالاترین و کمترین توانایی در تمایز ژنوتیپ های مورد مطالعه برخوردارند.

یکی از مهم ترین عوامل در گسترش موفق سطح زیر کشت درختان زیتون، شناسایی و انتخاب رقم مناسب برای هر منطقه می باشد. با توجه به افزایش سطح زیر کشت زیتون در بیست سال اخیر در کشور، همچنین با توجه به اینکه ایران به عنوان یکی از خاستگاه های زیتون در جهان مطرح می باشد، شناسایی و حفاظت از ارقام بومی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این پژوهش از نشانگرهای مورفولوژیک و 20 نشانگر ریزماهواره جهت بررسی میزان تنوع در داخل ارقام زرد و روغنی و ارتباط بین طبقه بندی بر اساس صفات مورفولوژیک و مولکولی استفاده گردید. با استفاده از 18 نشانگر ریزماهواره، در مجموع 52 آلل تکثیر شد که 46 آلل (46/88%) چند شکل بودند. میانگین محتوای اطلاعات چندشکلی (pic) 366/0 بود که بیشترین مقدار در جایگاه gapu89 و کمترین مقدار آن در جایگاهudo99-043 بود. کمترین مقدار احتمال یکسانی که نشان دهنده تنوع حداکثر کلون ها و قدرت تمایز بالای نشانگرها می باشد، در نشانگرهای gapu89، gapu72، udo99-012 و gapu71b به دست آمد. تجزیه خوشه ای داده های مولکولی، در حد تشابه 54 درصد کلون های مورد مطالعه را به پنج گروه تفکیک کرد. همچنین تجزیه خوشه ای با استفاده از صفات مورفولوژیک کمی و کیفی وجود سه و دو گروه اصلی را نشان داد. در تجزیه به مولفه های اصلی، صفات وزن تر میوه، وزن تر گوشت میوه در مولفه اول و صفات شکل میوه و هسته و درصد تشکیل میوه نهایی در مولفه دوم بیشترین تأثیر را در جدایی کلون ها به خود اختصاص دادند. نتایج به دست آمده جهت تشخیص کلون های این ارقام در مراحل اولیه رشد نهال ها، جهت احداث و توسعه باغ های یکنواخت و همچنین اهداف اصلاحی قابل استفاده است.

به منظور بررسی اثر شوری و بیکربنات محلول غذایی بر برخی صفات نهال های زیتون، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان در سال 1389 اجرا شد. در این آزمایش سه سطح شوری (0، 100و200 میلی مولار کلرید سدیم) و سه سطح بیکربنات (0، 5 و 10 میلی مولار بیکربنات سدیم) روی نهال های غیر پیوندی یک ساله ارقام زرد و آربیکن زیتون کاشته شده در بستر پرلیت : شن به نسبت 1:1 استفاده گردید. نتایج نشان داد سطوح مختلف شوری در سطح احتمال 5 درصد اثر معنی داری بر کاهش خصوصیات رویشی سال جاری، ماده خشک برگ، جذب عناصر ضروری و غیر ضروری، فتوسنتز، محتوی کلروفیل و پرولین داشت. بیکربنات در سطح احتمال 5 درصد اثر معنی داری بر کاهش پتاسیم، عناصر کم مصرف، فتوسنتز، محتوای کلروفیل و پرولین داشت. رقم زرد بیشتر از رقم آربیکن تحت تاثیر اثرات بد شوری و بیکربنات قرار گرفت.

تعیین میزان نفوذپذیری خاک های زراعی در فرآیند طراحی سیستم های آبیاری و زهکشی و عملکرد سازه های مرتبط با طرح های کشاورزی از اهمیت فراوانی برخوردار است. تنوع روش ها و معرفی روش های جدید تا اندازه ای کار انتخاب روش بهینه برآورد را دشوار ساخته و تعیین میزان دقت و اعتماد به آن ها نیازمند ارزیابی و مقایسه منظم و علمی است. هم چنین تجزیه و تحلیل الگوهای مکانی و تهیه نقشه های توزیع مکانی پارامتر های هیدرولیکی، راه کاری اثربخش برای مدیریت راهبردی منابع آب و خاک است. در همین راستا در پژوهش حاضر میزان نفوذپذیری خاک های زراعی حاشیه رودخانه ی قزل اوزن در مناطق طارم و ماهنشان در استان زنجان برآورد شده است. به طور کلی اهداف اساسی پژوهش عبارتند از: مقایسه و ارزیابی کارایی شبکه های عصبی مصنوعی، عصبی- فازی، عصبی- ژنتیک، k- نزدیکترین همسایگی و روش های مختلف زمین آمار در برآورد نفوذپذیری، تجزیه و تحلیل تغییرات مکانی این پارامتر به منظور تهیه ی نقشه های پهنه بندی نفوذپذیری خاک، تعریف سناریو های اطلاعاتی مختلف و تعیین میزان تاثیر نوع و تعداد پارامترهای فیزیکی و شیمیایی خاک بر کیفیت عملکرد هر یک از روش ها و نیز شناسایی میزان تاثیر تلفیق الگوریتم ژنتیک و منطق فازی بر میزان بهبود عملکرد شبکه عصبی مصنوعی به تفکیک مناطق طارم و ماهنشان. روش پژوهش از نوع پیمایش صحرایی بوده، نمونه برداری ها به طور تصادفی در 60 سطح یک متر مربعی انتخاب و 11 پارامتر فیزیکی و شیمیایی مختلف آن ها اندازه گیری گردید. داده های مربوط به نفوذپذیری با استفاده از استوانه های مضاعف اندازه گیری شد. یافته-های پژوهش نشان می دهند کلیه روش های هوشمند عصبی، k- نزدیکترین همسایگی و زمین آمار به لحاظ آماره های خطا سنجی و مقایسه تفاوت میانگین ها در آزمونt، توانایی برآورد نفوذپذیری خاک های مناطق مورد مطالعه را در حد قابل قبولی دارند. با توجه به آماره های خطاسنجی و ضریب همبستگی، در منطقه طارم شبکه عصبی- ژنتیک بهترین روش برآورد و در منطقه ماهنشان شبکه عصبی مصنوعی بهترین عملکرد را نسبت به-سایر روش ها داشته است. افزایش داده ها در قالب مجموع داده های دو منطقه طارم و ماهنشان به طور میانگین موجب کاهش آماره های خطا سنجی rmse و mae در هر سه مدل هوشمند عصبی گردید. نتایج حاصل از برآورد نفوذپذیری از طریق روش k- نزدیکترین همسایگی حاکی از عملکرد مطلوب این روش بود. بررسی ساختار مکانی پارامتر نفوذپذیری نشان داد، مدل های نیم تغییرنمای منطقه طارم در مقایسه با منطقه ماهنشان از پیوستگی مکانی بالاتری برخوردارند. بهترین روش زمین آمار در منطقه طارم روش کریجینگ معمولی و در منطقه ماهنشان روش کوکریجینگ ساده بود.

چکیده: این تحقیق به منظور شناسایی بهترین رقم از نظر صفات گل دهی، مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و پومولوژیکی، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 5 رقم پسته (فندقی، بادامی، ممتاز، احمدآقایی و کله قوچی) در 5 تکرار در ایستگاه تحقیقات شهرستان ماهنشان به اجرا در آمد. نتایج نشان داد از نظر همپوشانی رقم گرده دهنده با ارقام فندقی، بادامی، ممتاز، احمدآقایی و کله قوچی به ترتیب 8، 7، 8، 5 و 9 روز همپوشانی دارد. نتایج تشکیل میوه اولیه نشان داد که بین ارقام مختلف اختلاف معنی دار وجود دارد، کله قوچی بیشترین و احمدآقایی کمترین میزان تشکیل میوه اولیه را داشتند. در صفات وزن تر، خشک، طول و عرض میوه نیز اختلاف معنی دار بین ارقام وجود دارد، رقم کله قوچی بیشترین و رقم فندقی کمترین مقدار را داشتند. از نظر درصد پوکی بین ارقام مختلف اختلاف معنی داری وجود دارد رقم ممتاز بیشترین و رقم احمدآقایی کمترین درصد پوکی در بین ارقام ایجاد می کند. از نظر میوه های دهان بسته رقم کله قوچی بیشترین و بادامی کمترین درصد میوه های دهان بسته را ایجاد می کند. از نظر خندانی بین ارقام اختلاف معنی داری وجود دارد، رقم احمدآقایی بیشترین و رقم فندقی کمترین درصد خندانی را بین ارقام داشتند. در صفات تبادلات روزنه ای، از نظر فتوسنتز خالص و دی اکسیدکربن زیر روزنه ای، بین ارقام اختلاف معنی دار وجود دارد رقم بادامی بیشترین و فندقی کمترین مقدار می-باشند. از نظر صفات ارتفاع، عرض تنه، قطر محل پیوند بین ارقام مختلف اختلاف معنی داری وجود دارد. رقم احمدآقایی بیشترین و رقم فندقی دارای کمترین مقدار این صفات بودند. در صفت طول شاخه یکساله، بین ارقام مختلف تفاوت معنی داری وجود دارد رقم بادامی بیشترین و رقم فندقی کمترین مقدار می باشد. در عنصر فسفر، بین ارقام مختلف اختلاف معنی داری وجود دارد رقم ممتاز بیشترین و فندقی کمترین مقدارفسفر را بین ارقام داشت. بین ارقام مختلف از نظر پتاسیم برگ اختلاف معنی داری وجود داشت رقم کله قوچی بیشترین و بادامی کمترین مقدار پتاسیم را دارا بود. از نظر آهن، منگنز، روی، مس بین ارقام مختلف اختلاف معنی داری وجود دارد رقم احمدآقایی بیشترین و کله-قوچی کمترین مقدار این عناصر را دربین ارقام داشتند. از نظر میزان بور بین ارقام مختلف اختلاف معنی داری وجود دارد رقم بادامی بیشترین و کله قوچی کمترین مقدار این عنصر را بین ارقام مورد مطالعه دارا بود. کلمات کلیدی:پسته، گل دهی، صفات رشدی، جذب عناصر، میوه دهی.

نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که، پایه ها و ارقام اثر معنی داری بر ارتفاع و حجم درخت، قطر تاج، طول شاخه یکساله، قطر شاخه یکساله و طول میانگره در سطح یک درصد دارند. میانگین سطح برگ درختان تحت تاثیر پایه قرار نگرفت اما رقم در سطح احتمال یک درصد اثر معنی داری بر میانگین سطح برگ نشان داد. همچنین پایه و رقم اثر معنی داری بر درصد تشکیل میوه اولیه، درصد تشکیل میوه نهایی، عملکرد در هر درخت و عملکرد ویژه داشتند. درصد قندهای احیا کننده، درصد مواد جامد محلول،اسید قابل تیتراسیون، ph آب میوه، سفتی بافت میوه، درصد ماده خشک میوه، طول و قطر میوه، نسبت طول به قطر میوه و متوسط وزن میوه تحت تاثیر رقم در سطح یک درصد قرار گرفتند. پایه ها اثر معنی داری بر درصد قندهای احیا کننده و درصد مواد جامد محلول داشتند اما سایر خصوصیات کمی و کیفی میوه تحت تاثیر پایه قرار نگرفت. سرعت فتوسنتز، هدایت روزنه ای و غلظت کربوهیدرات های محلول در برگ تحت تاثیر پایه قرار نگرفت. اما پایه ها اثر معنی داری بر شدت تعرق، میزان فعالیت آنزیم نیترات ردوکتاز نشان دادند. ارقام مورد بررسی اثر معنی داری بر سرعت فتوسننتز، هدایت روزنه ای، شدت تعرق و فعالیت آنزیم نیترات ردوکتاز نشان دادند. جذب نیتروژن، فسفر، بور و آهن تحت تاثیر پایه قرار گرفت. غلظت پتاسیم، بور، منگنز و آهن برگ تحت تاثیر رقم قرار گرفتند. پایه ها اثر معنی داری بر غلظت نیتروژن و پتاسیم میوه نداشتند اما رقم در سطح یک درصد اثر معنی داری بر غلظت نیتروژن و پتاسیم میوه نشان داد.

زمان برداشت میوه زیتون به شرایط اقلیمی و منطقه ای بستگی دارد. لذا به منظور بررسی اثر زمان برداشت بر سال¬آوری، گلدهی و صفات کمی و کیفی میوه هفت رقم زیتون (کنسروالیا، آمیگدالولیا، کاریدولیا، کرونائیکی، آربکین، زرد و روغنی) آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در زمان در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در سه تکرار طی سال¬های 1392 و 1393 در ایستگاه تحقیقات زیتون (طارم–زنجان) اجرا شد. نتایج نشان داد که از بین ارقام، آمیگدالولیا بیشترین (تعداد گل¬آذین و گل در شاخه، نسبت گوشت به هسته، نسبت طول به قطر، وزن و طول میوه و مقدار روغن در ماده خشک) را داشت. همچنین بیشترین (درصد ماده خشک، سفتی بافت میوه و کل مواد جامد محلول) در رقم روغنی و بیشترین درصد تشکیل (گل کامل، میوه اولیه و میوه نهایی) در رقم آربکین ارزیابی شد. بر اساس نتایج اثر زمان برداشت، بیشترین نسبت طول به قطر میوه و سفتی بافت میوه در برداشت اول و بیشترین وزن و نسبت گوشت به هسته میوه در برداشت سوم مشاهده شد. طول میوه، درصد ماده خشک و مقدار روغن در ماده خشک در برداشت پنجم و کل مواد جامد محلول در برداشت چهارم به حداکثر مقدار خود رسید. همچنین اثر زمان برداشت بر صفات مربوط به گلدهی و میوه¬دهی سال آینده نشان داد که بیشترین تعداد گل¬آذین در برداشت چهارم، بیشترین تعداد گل در شاخه در برداشت دوم و بیشترین درصد تشکیل (گل¬کامل، میوه اولیه و میوه نهایی) در برداشت سوم حاصل شد. بنابراین با توجه به تغییرات صفات میوه، بهترین زمان برداشت میوه زیتون جهت تهیه کنسرو اوایل مهرماه و برای روغن¬کشی اواخر مهرماه توصیه می شود.

مواد کامپوزیتی برای جبران محدودیت هایی ازجمله وزن کمتر و سفتی مناسب به طور وسیعی در صنایع مورد استفاده قرار می گیرند. پروژه حاضر تلاش دارد با استفاده از نرم افزارهای متلب و آباکوس، با به کارگیری معیار شکست هشین و زیرروال usdfld که در محیط برنامه نویسی نرم افزار آباکوس نوشته شده است، بهبودی را در نتایج آنالیز شکست و تنش با در نظر گرفتن کاهش خواص ناگهانی و تدریجی مواد ارائه دهد. برای شبیه سازی خستگی، بارگذاری سیکلی به مدل وارد شده و در هر بازه زمانی حل با توجه به میزان آسیب محاسبه شده، تغییرات لازم در ماتریس سفتی کامپوزیت اعمال و تحلیل تنش مجدد صورت می گیرد. درنهایت نتایج حاصل از تحلیل در نرم افزار متلب و به روش جریان باران، مورد بررسی قرار می گیرد که خروجی این کد، در پیش بینی عمر مواد مرکب در لایه گذاری های مختلف استفاده می شود. نتایج ارائه شده ضمن نشان دادن تأثیر اعمال کاهش خواص مواد، با مقادیر آزمایشگاهی نیز مطابقت خوبی دارد.

هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر لمس¬درمانی بر میزان اضطراب و شدت علایم بیماران مبتلا به سندرم روده¬ی تحریک¬پذیر بود. برای آزمون فرضیه¬های پژوهش از طرح نیمه¬¬آزمایشی پیش¬آزمون پس-آزمون با گروه کنترل استفاده شد. نمونه¬¬ی این پژوهش شامل30 نفر (15 نفر در گروه آزمایش و 15 نفر در گروه کنترل) بود. در این پژوهش از روش نمونه¬گیری در دسترس استفاده شد. پس از انتخاب نمونه آزمودنی¬ها بر اساس نمرات مقیاس نمره¬بندی علایم گوارشی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش به مدت چهار هفته (هفته¬ای یک بار) تحت لمس¬درمانی قرار گرفت، در حالی که گروه کنترل در این مدت در انتظار درمان بود. در این پژوهش برای گردآوری داده¬ها از مقیاس نمره¬بندی علایم گوارشی و مقیاس اضطراب حالت- صفت اسپیل¬برگر استفاده شد. داده¬های به¬دست آمده از پیش¬آزمون و پس¬آزمون با استفاده از آزمون¬های آماری تحلیل کوواریانس و یومن¬ویتنی مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج به¬دست آمده نشان دادند که بین گروه آزمایش و کنترل در متغیر¬های علایم گوارشی و اضطراب حالت تفاوت معناداری وجود دارد. به عبارتی لمس¬درمانی توانسته علایم گوارشی و اضطراب حالت بیماران مبتلا به سندرم روده¬ی تحریک¬پذیر را به صورت معناداری کاهش دهد. همچنین در این پژوهش لمس¬درمانی موجب کاهش اضطراب صفت بیماران مبتلا به سندرم روده¬ی تحریک¬پذیر شد اما این کاهش معنادار نبود. با توجه به نتایج به دست آمده در این پژوهش نیاز به تحقیقات بیشتری در این زمینه است تا بتوان بر اساس شواهد بیشتری در این زمینه بحث و نتیجه¬گیری کرد.

اهمیت و نقش تعیین کننده نوع لیتولوژی سازندها در بررسی مخازن نفت و گاز، ایجاب می¬کند که از هرگونه اطلاعات برای پی بردن به این خواص استفاده شود. معمولاً برای تعیین لیتولوژی از دو روش مستقیم (آنالیز مغزه) و غیر مستقیم (ارزیابی داده-های نمودارهای چاه¬پیمایی) استفاده می¬شود. این روش¬ها مستلزم صرف هزینه و وقت زیادی می¬باشند. بنابراین به دلایل اقتصادی فقط تعداد کمی از چاه¬های یک میدان دارای مغزه می¬باشند، ولی نمودارهای چاه¬پیمایی برای اکثر چاه¬ها در دسترس-اند. در این مطالعه داده¬های لرزه¬ای میدان نفتی هندیجان به همراه نگارهای موجود از 7 چاه این میدان به کار گرفته شد تا پس از استخراج روابط موجود بین نشانگرهای لرزه¬ای و مقادیر حجم کوارتز، کلسیت، دولومیت، شیل و انیدریت در محل چاه¬ها، از این روابط برای تخمین حجم هر کدام از لیتولوژی¬های ذکر شده، در فواصل چاه¬ها استفاده شود. بعد از بررسی¬های کلی داده¬ها، یک خط لرزه¬نگاری انتخاب و روش¬های برگردان لرزه¬ای ( شامل روش¬های وارون¬سازی خارهای پراکنده، برپایه مدل و باند محدود) بر آن اعمال گردید که از بین این روش¬ها، روش بر پایه مدل نتایج بهتری را ارائه نمود. سپس با استفاده از نشانگرهای لرزه¬ای و شبکه¬های عصبی مصنوعی که امروزه یکی از دقیق¬ترین ابزارهای پیش¬بینی در صنعت نفت می¬با¬شند، مدل لیتولوژی برای هر کدام از لیتولوژی¬های ذکر شده در بالا ارائه گردید. هم¬چنین در این مطالعه نشان داده شد که شبکه عصبی pnn دارای نتایج بهتری نسبت به شبکه¬های mlfn و rbf و نیز روش رگرسیون چندنشانگری (mar) می¬باشد.