با توجه به تحولات نوین فرهنگی در جامعه امروزی، نیاز ما ایرانیان به بررسی های جدید و علمی و پربار درباره تاریخ پرفراز و نشیب سرزمین اجدادیمان و دیانت و فرهنگ آن، بیش از پیش آشکار شده است. بته جقه یکی از نقوش سنتی، کهن سال و پر کاربرد است که به عنوان نقشی تزئینی در بسیاری از هنرهای ایران به چشم می خورد. درباره اصل و منشأ و ریشه نقش بته جقه در میان هنرشناسان اختلاف نظر زیاد است و تحولات بسیار زیاد این نقش باعث شده تا هنرشناسـان شکل های گوناگونی را بنابر دلایل متعددی به آن نسبت دهند. اما باید در نظر داشت که پیشینیان برای باورها و اعتقادات و مفاهیم خاص و ویژه موجود در آیین های مذهبی و همچنین فرهنگ خود به نمادپردازی و خلق اثر می پرداختند؛ به عبارتی می توان گفت تمام آثار هنری، رفتاری ناشی از روحیات و اعتقادات تأثیر گذار بر ذهن هنرمند و صنعتگر سازنده اند و همچنین نقوش سنتی هر قوم، نشانی از رشد و شکوفایی فرهنگ و تمدن آن قوم می باشد؛ از این رو برای بهتر شناختن ریشه ها و پیشینه ها و هویت فرهنگی خود، شایسته است که به بررسی این نقوش پرداخته، مفاهیم نمادین آنها را استخراج کنیم. هدف از انتخاب این موضوع معرفی نقش بته جقه و یافتن ریشه های تاریخی آن بوده است که منجر به شناخت مفاهیم موجود در این نقش و استفاده درست، مناسب و به جا از آن در طراحی و تولید آثار هنری و جواهرسازی معاصر می شود؛ چرا که نقوش نمادین بر اثر مرور زمان مفهوم نمادین خود را تا حدی از دست داده و جنبه تزئینی پیدا می کنند. هنرمندان نیز به دلیل عدم آگاهی از معنای اصلی این نقوش و بنا بر خلاقیت خود، در فرم و نقش آنها دست برده، جابه جایی ها و تغییراتی پدید می آورند که نقش را از اصل خود دور می گرداند. نظر به اینکه در بررسی فرهنگ و تمدن هر قوم و ملتی باید سه بخش اساسی، مدارک تاریخی مکتوب، اساطیر نخستین و آثار بیرون آمده از دل خاک را مورد مطالعه و بررسی قرار داد و با در کنار هم قرار دادن آنها به نتیجه نهایی دست یافت، در این پایان نامه پیشینه های تاریخی، هنری و دینی و آیینی آن دسته از اقوام ساکن در نجد ایران در دوران پیش از اسلام مورد بررسی قرار گرفته اند که در آثار به جای مانده از آنان فرم بته جقه (در قالب فرم شاخ گاو و قوچ، بال پرندگان و عناصر گیاهی، با توجه به متون کهن و اسطوره های ایران) به چشم می خورد. در این میان آن دسته از نقوش بدست آمده که به دوره ایران باستان(از ابتدای ماد تا پایان ساسانی) متعلق بودند، با توجه به دوره تاریخی در جداولی تنظیم و مورد آنالیز قرار گرفته و در نهایت روند تغییر شکل آنها در هر دوره نسبت به دوره پیشین بیان می گردد. با توجه به بخش عملی این پایان نامه که طراحی و نمونه سازی زیورآلات می باشد، مطالبی در زمینه مواد و مصالح، ابزارآلات و مراحل و شیوه های ساخت زیورآلات آورده شده و همچنین زیورآلات در دنیای معاصر به ویژه در ایران مورد بررسی اجمالی قرار گرفته اند و در نهایت تصاویر طراحی ها و نمونه های ساخته شده زیورآلات همراه با توضیحات لازم آورده شده اند. درست است که جواهرات امروزی خاص دوران معاصر هستند ولی شایسته است که طرح هایی که در طراحی و ساخت زیورآلات به کار می روند با توجه به هویت ملی و فرهنگی انجام گیرند. زیرا روح یک انسان در رابطه با هویت فرهنگی اوست. نقش بته جقه که یکی از نقوش سنتی ایران زمین است. در روال تحقیقات این پایان نامه، این نتیجه حاصل شد که فرم بته جقه از فرم شاخ گاو و قوچ، بال پرندگان، درخت سرو و برگ گل نیلوفر گرفته شده است و به طور کلی نقشی است که با فـرّه ایزدی، همای سعادت و درخت زندگی مرتبط بوده، نمادی است از جاودانگی و سرافرازی و پیروزی و نشانی است از شأن و جلال و بزرگی؛ هرچند امروزه این نقش را بیشتر یک عنصر گیاهی و مرتبط با درخت زندگی می دانند. نتیجه بدست آمده در روند انجام پروژه عملی، این است که نقش بته جقه انعطاف پذیر بوده و قابلیت اجـرایی بالایی دارد، از این رو می تواند از ترکیب بندی های متنوعی برخوردار شود. بنابر این نقشی است که ضمن داشتن اصالت، می تواند بر اساس سلیقه امروزی طراحی گردد و برای طراحـی جواهرات و همچنین سایر هنرها به کار رود.

مسأله هویت در هر ملتی از اهمیت زیادی برخوردار است و هنر و ادبیات هر ملتی بیانگر پیشینه فرهنگی و هویت مردمان آن کشور است. شاهنامه یکی از آثار جاودانی است که گذشته از دلاوریها و قهرمانی ها، تصویر زنده از افسانه و عقاید ایران باستان نیز می باشد. وابستگی بین ادبیات و نگارگری باعث شده همواره شاهنامه مورد توجه هنرمندان نگارگر قرار گیرد و نگارگریها خود نیز می توانند بیانگر هنرهای مختلف باشند شاهنامه شاه تهماسبی یک منبع منقول ،برای معرفی تزئینات معماری داخلی در دوره صفویه که اوج هنر معماری است، می باشد و متأسفانه امروزه این تزئینات بدست فراموشی سپرده شده اند . در این پژوهش به منظور مطالعه نگاره های شاهنامه شاه تهماسب از روش تاریخی توصیفی استفاده شده است. لذا منابع مختلفی از جمله کتاب ها ، مقاله ها ، پایان نامه ها و ... مورد مطالعه قرار گرفت . اما در هیچ کدام از این منابع معرفی تخصصی از نگاره ها وجود نداشت . این پایان نامه نقش مایه های تزئینات معماری داخلی 20 نگاره منتخب از شاهنامه را به طور تخصصی مورد مطالعه قرار داده است. در نهایت 112 نقش از این 20 نگاره استخراج شد. این نقش ها به دو گروه شکسته و گردان طبقه بندی شده اند. در نهایت با توجه به نقش های بدست آمده چند اثر چوبی کاربردی ساخته شد. این آثار به گونه ای طراحی گردیده اند که از آنها می توان به عنوان یک منبع نوری نیز استفاده کرد. کلید واژه ها:شاهنامه شاه تهماسب – نگارگری- تزئینات وابسته به معماری – نقشمایه

چکیده هنر هر قوم، بازتاب فرهنگ، آداب و رسوم و نوع معیشت آن قوم است و صنایع دستی، اساس تشکیل فرهنگ یک کشور و نقطه ی تلاقی هنر و صنعت است. در این راستا سفالینه ها امین ترین راوی از دیار کهن محسوب شده که طرح و نقش اجرا شده روی آن ها، بازتاب عقاید، فرهنگ و توتم مردم آن منطقه بوده و حکایت از ناگفته ها و اسطوره های مردم آن منطقه دارد. به طبرستان، باوجود برخورداری از پیشینه ی تاریخی غنی از دوران پارینه سنگی تا به امروز، از سوی پژوهشگران بومی و غیر بومی آن گونه که در خور است، پرداخته نشده و مورد عدم توجه کافی قرار گرفته است. طبرستان نیز در قرون 4 و 5 ه.ق، با موازات سایر شهرهای بزرگ ایران، پیشرفت هایی در زمینه ی شهرسازی، معماری و هنر به خصوص در عرصه ی سفالگری نمود. سفالینه های طبرستان قرون 4 و 5 ه.ق که عمدتا به سفال ساری مشهور بودند، سبک و شیوه ای خاص را به سفالگری ایران معرفی نمودند : سفالینه های رنگارنگ با لعاب گلی روی زمینه ی سفید. غالب نقوش را پرندگان شامل هد هد،کبوتر، طاووس تشکیل داده و از چارپایان گاو، بز و اسب و از حیوانات دریایی، ماهی را به تصویر کشیده است که در تجربه ی زیست سفالگر وجود داشته و بر روی این سفالینه ها به صورت مسبک پیاده شده است. از ویژگی های خاص سفال این منطقه، وجود نقطه چین های سفید دور نقوش می باشد. فرم سفالینه ها از نوع ظروف کاربردی به شکل کاسه و بشقاب سفالی از جنس خاک رس قرمز، خاص منطقه طبرستان با پوششی از انگوب سفید تا شیری رنگ می باشد. تکنیک از نوع نقاشی زیرلعابی و طراحی نقوش رنگارنگ روی زمینه ی سفید با ترکیب رنگ های سبز، سفید، قهوه ای، قرمز، سیاه و زرد تشکیل می دهد. نکته ی جالب توجه که در این سفال ها به چشم می خورد، زمین و عناصر زمین را ازدید پرنده درحال پرواز به گونه ای خاص، زیبا و رمزآلود به تصویر می کشد. این پایان نامه تاحدی توانسته نسبت به سایرین، به معرفی سفال مازندران به صورت تخصصی تر در محدوده ی قرون4 و5 ه.ق بپردازد و به بررسی روش و شیوه ی اجرای این سفالینه ها همت گمارد. امید آن هست تا از سوی پژوهشگران بومی و غیربومی مفید واقع گردد و بستری مناسب ارائه دهد.

جعبه ها و صندوقچه هاکه در بعضی از مناطق ایران به آنها گنجه و مجری هم گفته می شود ، در طول تاریخ متناسب با کاربردشان در انواع فرم ها و از جنس های مختلف ساخته می شدند. تزیین این جعبه ها با توجه به جنس آن ها مد نظر قرار می گرفته و از جمله تزئینات جعبه های چوبی می توان به منبت کاری، مشبک کاری، معرق کاری و خاتم کاری اشاره نمود. هدف این رساله طراحی و ساخت جعبه هایی متناسب با کاربرد امروزیست که علاوه بر ابعاد واندازه ی مناسب دارای تزئینات با اصالت هنرهای سنتی ایران باشد و بدین ترتیب نمونه هایی از جعبه های کاربردی با هویت و اصالت ایرانی ساخته شود. نیازهای امروزی در زمینه ی فرم و اندازه و ابعاد متناسب با کاربرد جعبه ها و همچنین تزیینات مناسب مهمترین سوال این رساله بوده است. روش تحقیق در این رساله کاربردی- تجربی و روش یافته اندوزی بر اساس مشاهده بوده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داده است که در طراحی و ساخت جعبه ها مکان و محل مورد استفاده و همچنین محتویات آن ها از مهمترین عوامل تأثیر گذار می باشند. انتخاب چوب مناسب و تزیینات هماهنگ و اصیل با مبلمان محلی که جعبه ها در آن استفاده می شوند، دیگر شاخص طراحی و ساخت جعبه ها جهت سلیقه های مخاطبین معاصر می باشد.

مسجد جامع اصفهان یکی از مجموعه های شاخص معماری کشورمان است که از ابتدای اسلام تاکنون در هر دوره بخش-های جدیدی به آن اضافه شده و بخش های قدیمی تر نیز مرمت گشته تا بنایی که امروز در دسترس ماست، مجموعه ای کم نظیر از هنر اعصار مختلف باشد. هر بخش از مسجد دارای تزئینات معماری ارزشمندی از دوره های مختلف است که به بنا روح می بخشند. این پژوهش با محوریت مطالعه و بررسی بخشی از این مجموعه عظیم که صفه عمر نامیده می شود و نمایانگری از هنر مربوط به دوره آل مظفر است، آغاز شد تا در راستای شناسایی طرح های سنتی این دوره، ضمن ارائه پیشنهاداتی جهت کاربردی ساختن آن ها احیای بخشی از نقوش اصیل کاشیکاری ایرانی مورد توجه قرار گیرد. پس از آن نقوش بدست آمده به منظور کاربردی شدن در زیورآلات مورد بررسی قرار گرفتند. در نهایت با در نظر گرفتن قابلیت تطبیق و هم خوانی نقوش گیاهی و هندسی متناسب، سعی بر استفاده از آن ها در طراحی و ساخت زیورآلات شده است. پژوهش صورت گرفته از حیث هدف، کاربردی است؛ از نظر نوع روش تاریخی - موردی و تجربی است و از نظر روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و میدانی، و روش تجزیه و تحلیل آن کیفی است.

صنایع دستی ایران منبع عظیمی از زیبایی ها را در خود دارد که هر کدام دارای ظرفیت های بالقوه کاربردی می باشند.آثار به جای مانده از تمدن ایران یاستان به ویژه پس از ورود اسلام در کالبد فرهنگ غنی ایرانی و اسلامی در آثار ارزشمند تاریخی ما بخوبی بیانگر اهمیت وجایگاه ویژه محصولاتسرامیکی در زندگی روزگاران قدیم مردم ما بوده است. در این میان لعاب های نمکی که برهه ای کوتاه ،هوشمندانه در هنر و معماری ایران به کار می رفته ،از اهمیت ویژه ای برخوردار است و عدم استفاده از این لعاب باعث فراموشی و حذف آن خواهد گردید. از راههای معرفی این لعاب که منجر به حفظ و اشاعه آن می شود، مطالعه مجدد و دقیق جنبه های تکنیکی و کیفی آن و به منصه ظهور رساندن لعاب های نمکی می باشد. بدین منظور ابتدا به تبیین خاستگاه و جایگاه ویژه لعاب های نمکی و بررسی عوامل موثر در شکل گیری آن و سپس مشخص نمودن روشهای مختلف جهت ایجاد تنوع در بافت و رنگ لعاب های نمکی پرداخته ایم. دست یابی به لعاب نمکی با کیفیات مطلوب مهمترین هدف ما می باشد که به روش تحقیقات میرانی،آزمایشی و اسنادی با استفاده از : فیش برداری، تصویر برداری، مصاحبه، مشاهده و آزمایش به گردآوری اطلاعات پرداخته ایم. ساخت بدنه های سرامیکی منطبق با لعاب های نمکی، کنترل حرارت دهی، ایجاد کوره ای مناسب و همچنین شیوه های مناسب نمک دهی می تواند به بهبود شکل گیری هرچه بهتر لعاب های نمکی منجر شود. نتیجتاً اینکه: با درنظر داشتن نکات علمی و فنی می توانیم به یک لعاب نمکی با کیفیت مطلوب دست یافت.

هنر ایران سرشار از منابع الهام برای هنرمندان است. با شناسایی و کشف دوباره هر کدام از عناصر تصویری و تحلیل آن ها،همچنین سعی در بکاربردنشان در طراحی های جدید، می توانیم هویت فرهنگی و تاریخی ایران را هرچه بهتر حفظ کنیم. با انجام چنین پروژه هایی علمی، خلاقانه و کاربردی می توان گامی موثر دراین راستا برداشت. و رابطه ای جدید بین هنرهای سنتی و مردم بنا نهاد؛رابطه ای که درحال فروپاشی است. انتخاب نقش درخت ، به عنوان نقشی که تا بحال از نظر تجسمی به آن پرداخته نشده و سینی،به عنوان زمینه ای که این نقوش فرصت حضور داشته باشند و چگونگی جایگیری نقوش درخت روی سینی ها برآمده از همین دغدغه است. برای رسیدن به این جواب که اصولا جایگاه درخت و مفاهیم آن درهنرهای ایران چیست و این نقوش درچه رتبه ای از نقطه نظر زیبایی شناسی قرار دارند، لازم بود که جستجویی گسترده برای جمع آوری هر چه بیشتر نقش درختان انجام شود. بعد از مراجعه به کتابخانه ها، موزه ها و جستجوهای اینترنتی مجموعه ای از نقوش بدست آمده که نشان می دهد بطور کلی هرچه نقش از قدمت بیشتری برخوردار باشد، از عناصر تصویری محدودتری تشکیل شده و غالبا دارای بار مفهومی گسترده تری هستند. و هرچه به زمان اکنون نزدیکتر می شوند به رئالیسم نزدیکتر و از بار معنایشان کاسته می شودو سعی در طراحی سینی ، به عنوان شئی با کاربرد روزمره،با استفاده از نقوش این درختان این مساله را ثابت می کند که هنرهای تصویری ایران می توانند منبعی غنی و کلاسی پربار برای دست اندکاران امروز هنر باشند.

زیلو به عنوان یکی از صنایع دستی اصیل و قدیمی شهر باستانی میبد که از گذشته های دور به عنوان یک زیرانداز، زینت بخش منازل مردم کویرنشین و مساجد و اماکن مقدس در ایران بوده است. امروزه به دلیل ورود موفقیت آمیز سایر زیراندازها، حضور آن در بازارها کمرنگ شده است. به علاوه استادان بافت آن از تعداد انگشتان دو دست تجاوز نمی کنند. در بررسی نقوش زیلو به این نکته پی می بریم که این نقوش برگرفته از فرهنگ و محیط اجتماعی و زندگی مردمان حاشیه کویر ایران است. گیاهان و ابزار و ادوات زندگی حیوانات و آدمی بهانه هایی بوده است برای ساختن نقوشی که کاربرد آن نه تنها در زیلو که در مساجد و سفالینه ها بوده است و باید گفت که این نقوش چنان ساده و مختصر و گویا طراحی شده اند که برای همگان قابل فهم و درک بوده است. در این تحقیق تلاش بر آن بوده تا علاوه بر بررسی و طبقه بندی نقوش و رنگ های مورد استفاده در زیلو برای ساخت وسایل سرامیکی از این نقوش به عنوان بخشی از کار استفاده گردد و سعی شده که با بکارگیری لعاب متناسب با رنگ زیلوها اصالت رنگهای موجود در این نوع زیرانداز حفظ شود تا گامی دیگر در جهت توسعه این نقوش در زمینه سفال و سرامیک برداشته شود و کمکی شود تا شاید این نوع زیرانداز با حفظ اصالت بومی خود در مناطق دیگر نیز مود استفاده قرار گیرد .

هدف فعالیت های هنری بیان زیبایی و کاهش سختی های مردم است. هنر های کاربردی مانند حرفه صنایع دستی در انجام این مهم توان نهفته بالایی دارند. بروز این توانمندی در گرو مطابقت دادن روحیات تاریخی و فرهنگی هنرهای سنتی با الزامات و واقعیت های اجتماعی امروزیست. از میان شاخه های گوناگون هنرهای سنتی موضوع این پایان نامه، هنر تنگ بری و کشف قابلیت های آن در جهت استفاده در معماری داخلی امروزی انتخاب گردید. هنر زیبای تنگ بری در طول تاریخ در مکان شایسته خانه های ارزشمند و مساجد و کاخ های حکومتی بوده است، ولی امروزه در جایگاه بایسته خود قرار ندارد. خانه ها و اماکن عمومی جامعه امروزی ایران، خالی از آثار بی نظیر تنگ بری است. اگر دلیل این امر عدم تطابق نیازهای جامعه امروزین با چهره زیبایی شناختی سنتی این هنر باشد، این رساله در پی ایجاد یک ارتباط و راه حل برای این مهم بوده است. هنر طراحی داخلی و گستره قابلیت های آن می تواند به مثابه راه حلی برای استفاده مجدد از قابلیت های هنر گرانقدر تنگ بری در جامعه امروز ایران باشد. مساله این تحقیق، بررسی قابلیت های کاربردی و تزئینی هنر تنگ بری و ارائه طرح هایی نوین در جهت به کارگیری مجدد و احیای این هنر در انطباق با فضای معماری معاصر می باشد. زمینه بررسی تاریخی و هنری این آرایه از بدو پیدایش آن تاکنون بوده است و زمینه بررسی قابلیت های اجرایی آن هنر طراحی داخلی و دکوراسیون فرض گردیده است. بخش عملی این پایان نامه در پی پاسخ ملموس و اجرایی به این پرسش است که آیا می توان از ارزش های زیبایی شناختی هنر سنتی تنگ بری در خانه ها و اماکن امروزی استفاده نمود بی آنکه از جنبه های هنری و تاریخی آن کاسته گردد و ماهیت صنایع دستی آن حفظ گردد؟ در ابتدا داده ها و اطلاعات به روش کتابخانه ای، میدانی و کارگاهی جمع آوری گردیده، سپس با روش توصیفی مورد تجزیه و تحلیل کیفی قرار گرفته، روش تحقیق از نظر هدف نیز کاربردی است.

با توجه به آنکه روزانه حجم قابل توجهی زباله های چوبی (خاک اره و خرده چوب) در حین روند ساخت آثار کاربردی و هنری در جهان تولید می شود و نظر به اینکه رشد و بلوغ یک درخت نیازمند صرف زمانی طولانی می باشد مطرح نمودن این مسئله که بتوان با استفاده از این مواد بازیافتی در ساخت آثار هنری و کاربردی بهره جست اجتناب ناپذیر می باشد. بنابراین لازم است که از هدر رفت این سرمایه ملی و بین المللی تا حد ممکن جلوگیری شود و همچنین راههای مختلف استفاده از این زباله ارزشمند جهت ساخت آثار هنری و کاربردی و برگرداندن آن به چرخه تولید بررسی شود. کاربرد عناصر طبیعت (خاک اره) در اجزا وسایل هنری کاربردی این توانائی را دارد که علاوه بر نیل انسان به آسایش و آرامش بیشتر (طبیعی سازی محیط) موجب مرتفع نمودن حس زیبایی شناسی و زیبایی دوستی و همچنین نیازهای روحی و جسمی انسان در محیطهای مختلف پیرامونی (بخصوص اداری و مسکونی) گردد. همچنین لزوم بررسی قابلیت های مختلف این مواد از جمله شکل پذیری، مقاومت، وزن، قابلیت قالبگیری و... در ساخت آثار هنری-کاربردی همچون احجام چوبی، مجسمه، ظروف، گلدان و پنلهای دیواری با توجه به حجم عظیم تولید زباله های ناشی از ساخت آثار چوبی و هنری (دور ریز چوب) مسئله ای بسیار مهم به نظر می رسد که در این پروژه سعی بر آن است که چگونگی استفاده از این مواد بررسی و راهکارهایی مناسب ارائه گردد. همچنین طراحی و ساخت آثار هنری با استفاده از ماده تولید شده در روند این پروژه انجام خواهد شدکه این آثار با الهام از فرم و نقوش سفالینه های سیلک طراحی و ساخته می شوند روش تحقیق در این پژوهش از منظر هدف نظری-کاربردی بوده و یافته اندوزی با روش مشاهده، شبکه، فیش برداری، مصاحبه و آزمایش صورت پذیرفته است و در نهایت تجزیه و تحلیل یافته با استفاده از روش کیفی موجب دست یافتن به نتایجی در باب ساخت آثار هنری-کاربردی گردید که از آن جمله می توان به نحوه ساخت خمیر مناسب جهت تولید اثر، نحوه ساخت قالبهای گوناگون جهت اشیاء کوچک و بزرگ، چگونگی کنترل واکشیدگی و همکشیدگی خمیر تولید شده اشاره نمود.

زیورآلات از دیر باز تا کنون نقشی انکار ناپذیر در زندگی انسان ها بر عهده داشته اند و همواره مورد توجه طراحان و صنعتگران این رشته بوده است؛ از همین رو سعی در حفظ و احیای سبک های مختلف جواهرسازی همواره یکی از مهم ترین دغدغه های هنرمندان بوده است. البته امروزه این دغدغه در لابلای جریان های نه چندان ارزشمند معاصر، جایگاه اصلی خویش را از دست داده است و بحث احیای سبک های زیورسازی و همینطور زیورآلات زیبای گذشته، از اهمیت چندانی نزد طراحان و علی الخصوص صنعتگران معاصر برخوردار نیست. از این رو در این پژوهش، محقق سعی بر آن دارد که علی رغم تمامی کمبودهای پژوهشی، که مهم ترین آن فقر منابع مکتوب و منسجم در این زمینه است، به بررسی گوشه ای از تاریخ این هنر، در جهت حفظ و احیای آن در قالب امروزی، بپردازد. آنچه که در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته است، بخشی از طوق های گردن آویز فلزی ساخته شده در بازه زمانی اواخر هزاره دوم پیش از میلاد تا قرون اولیه میلادی، در دو حوزه تمدن های ایران و اروپا، می باشد. در این راستا سعی شده است که به پرسش هایی نظیر اینکه کاربرد زیور طوق گردن آویز در بازه زمانی مذکور چه بوده است و یا اینکه فرم ها و نقوش زیور طوق گردن آویز در این فاصله زمانی چگونه بوده است، تا حدی پاسخ داده شود؛ لذا در فصل دوم پژوهش، بخشی از نمونه های قابل دسترسی موجود در چندین موزه بزرگ دنیا، از نظر شکل کلی، تزیینات و بعضا تکنیک های ساخت، مورد بررسی قرار گرفته و به صورت همزمان، به تاریخ هنری، فرهنگی و اعتقادی پیرامون تعدادی از این نمونه ها، به طور خلاصه، پرداخته شده است؛ و در انتها با ارائه طرح های جدید در جهت احیای این زیور گرانبها، متناسب با فضای امروز گامی هر چند کوچک، برداشته شده است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش تاریخی، توصیفی و تجربی است و نتایج آن به صورت چند نمونه کار تولید شده در بخش انتهایی تحقیق، آورده شده است. امید است که این اقدام، راهنمای دیگر محققان و مشوّق آنان در زمینه احیای واقعی فرهنگ های هنری کهن، علی الخصوص در بحث طراحی و ساخت زیورآلات باشد.

سفالینه¬های منقوش به عنوان نمادی ازهنرماندگار انسان همواره در دوران مختلف، از گذشته تا به حال مطرح بوده است. فرم ظروف همیشه به عنوان پایه اصلی در ایجاد فضای برای ایجاد نقوش بوده¬است تا هنرمند بتواند نقوش خود را بر روی سطح آن پیاده کند. نقوش به عنوان عناصراصلی تزئینی در سفالینه¬ها نمایانگر مفاهیمی چون اعتقادات، باورها اندیشه ها، تمایلات، آرزوها و نشان¬دهنده اصول فنون و مهارت¬های هنری بوده¬است. بدون شک بعضی ازتکنیک¬ها در دوره¬های مختلف در بین سفالگران رایج شده¬است. اماویژگی تکنیکی و نقوش سفالینه های سراوان چیست؟ قدمت این نقوش به چه زمانی می رسد؟ وچگونه می توان از این نقوش در ساخت نقش برجسته سفالی استفاده کرد؟ و این¬گونه به نظر می¬رسد که نقوش به یک¬باره وارد هنر سفالگری یک منطقه نمی¬شود وهرکدام ازاین نقوش دارای یک دوره¬ی زمانی می¬باشند که از تقدم و اولویتی خاص نسبت به¬هم برخوردار هستند. بررسی نقوش سفال کلپورگان¬ و همچنین سفالینه¬های دوره¬های پیش ازتاریخ تا اسلامی متاٌخرومعاصردرسراوان کمک خواهدکرد تا باورها وعقاید، فرهنگ بلوچ را بیشتر بشناسیم و تاثیرات شرایط محیط¬را بر روی این سفالینه¬ها را بیش از این مورد بررسی قرار دهیم. گردآوری، این تحقیق یک تحقیق کاربردی است که به روش توصیفی تحلیلی انجام شده و اطلاعات به روش میدانی و اسنادی جمع آوری و مورد تجزیه تحلیل کیفی قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان میدهد که نقوش و تکنیک¬های بکار رفته بر روی سفالینه¬ها منطقه سراوان به نظر می رسد برگرفته از درخت داز باشد درختچه دازبیشترین تاثیر را در ایجاد نقوش بر روی سفالینه های عشایری منطقه سراوان را داشته است ، و در دوره های مختلف از چرخ سفالگری برای ساختن سفالینه ها استفاده می شده است ولی به مرور زمان و با وارد شدن ظروف فلزی به منطقه تولید این سفالینه ها متوقف شده و محدود به نیاز در خانه و توسط زن خانه ساخته می شده است ،همچنین با گاهنگاری صورت پذیرفته روی سفالینه های منطقه سراوان می توان گفت که سفالینه های عشایری مربوط به دوران اسلامی متاخر باشد و از قدمتی تقریبا چندصد ساله برخوردار می باشد. ودیگر اینکه این سفال در تمام سطح منطقه سراوان به صورت پراکنده وجود دارد . با این وجود می شود نقش برجسته¬هایی با شیوه¬ی جدید متناسب با فضای منطقه بر اساس نقوش روی سفال ساخت .