نام پژوهشگر: سید بهمن موسوی

بررسی خصوصیات میکرومرفولوژیکی برخی از خاکهای آهکی استان آذربایجان شرقی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده کشاورزی 1388
  شلاله صانع زاده   علی اصغر جعفرزاده

در این تحقیق ویژگیهای میکرومرفولوژیکی برخی از خاکهای آهکی انتخابی استان از جنوب اهر ( واقع در طول جغرافیایی بین "5/1800°47 تا "1/4905°47 شرقی و عرض جغراقیایی "2/626°38 تا "2/1127°38 شمالی ) با رژیم رطوبتی زریک و حرارتی مزیک و در ارتفاعی بین 1300 تا 1600 متر از سطح آزاد دریا ، از ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه در طول جغرافیایی 9°46 شرقی و عرض جغرافیایی 9°37 شمالی ، با رژیم رطوبتی زریک و حرارتی مزیک و در ارتفاع 1720 متری از سطح آزاد دریا مورد مطالعه قرار گرفتند. خاکهای مورد بررسی بر اساس ویژگیهای مرفولوژیک ، فیزیکی ، شیمیایی و کلید رده بندی 2006 در رده اینسپتی سول ، زیر رده زرپت ، گروه های بزرگ کلسی زرپت ، هاپلوزرپت و زیر گروه های تیپیک کلسی زرپت ، کلسیک هاپلوزرپت ، تیپیک هاپلوزرپت قرار گرفتند. در این خاکها مشاهدات میکرومرفولوژیک ، فرمهای مختلف کربنات کلسیم ثانویه و مکانیسم احتمالی تشکیل آنها را نشان میدهد. وجود ندولهای اکسید آهن در افقهای فوقانی احتمالاً ناشی از اشباع سطحی یا آب ماندگی سطحی و در خاکرخ 1 با ندولهای آهن در افق تحت الارضی به مقدار زیاد ، وجود آب زیرزمینی و شرایط اکسید و احیاء زیاد می تواند علت اصلی مطرح شود. ندولهای آهکی خاکرخها اکثراً پدوژنیکی است و تعدادی از اینها انتقالی از بالا و احتمالاً از طریق رسوبات وارد خاک شده اند. تعدادی از ندولهای آهکی ارثی با کمی تبلور مجدد یافته به رنگ قهوه ای بوده و دلیل این رنگ رسوب اکسیدهای آهن روی ندول به خاطر تمایل شدید اکسید آهن به کربنات میباشد . چون کربناتها منبع اکسیژن هستند آنها را اکسیده کرده و رسوب میدهند. در افقهای تحتانی تمامی خاکرخها شاهد تلقیح ماده آلی تجزیه شده به داخل خاک اطراف منافذ و تیره تر کردن رنگ خاک هستیم . در خاکرخ مراغه آمیختگی رس و ماده آلی به داخل درز و شکافهای خاک وارد شده و رگه های تیره ای را بوجود می آورد، دلیل این امر احتمالاً به خاطر ماده آلی غنی خاکرخ مراغه میباشد. وجود انواع کوتینگهای آهکی در افقهای پایینی خاکرخها اغلب ناشی از آبشویی کربنات و ته نشست آن در افقهای تحت الارضی میباشد ولی وجود کوتینگ در افقهای سطحی احتمالا در اثر انتقال بوده است. کوتینگ در اطراف منافذ بوجود آمده ولی بعداً بهمراه منفذ انتقال یافته است. وجود هیپوکوتینگها نتیجه رسوب سریع کربنات کلسیم در اثر مکش آب توسط ریشه بوده و یا احتمالاً به دلیل وجود کربنات زیاد در محیط و تجزیه مواد آلی تشکیل میشود. در خاکرخهای مطالعه شده در اهر پندانتها در افقهای بالایی ولی در خاکرخ مراغه در افقهای تحتانی مشاهده شدند و احتمالاً بدلیل تفاوت در مقدار بارندگیهاست که هر چه بارندگیها بیشتر باشد آب حاوی کلسیم در عمق بیشتری نفوذ میکند. در تمام خاکرخها پوشش رسی و جهت یابی رسی کمی ، در تعدادی از افقها مشاهده می شود و دلیل آن وجود آهک در تمام خاکرخها بوده ، در مناطق دارای آهک هیچ پوشش رسی مشاهده نمیشود ولی در مناطق تخلیه شده از آهک هم پوشش و هم جهت یابی رسی به مقدار فراوان مشاهده میگردد. آهک سوزنی شکل در تمام خاکرخها بغیر از خاکرخ 1 وجود دارد و این نوع آهک چه به صورت پرشدگی و چه به صورت کوتینگ در افقهای وسطی زیاد مشاهده میشود که دلیل آن احتمالاً فعالیت و وجود ریشه ها و یا هیفهای قارچی در این عمق و بیومینرالیزاسیون در داخل آنها میباشد.

اثرات مقادیر مختلف سیلسیم و کادمیوم در محلول غذایی روی عملکرد، خصوصیات فیزیولوژیکی و فعالیت برخی از آنزیم ها در گیاه چه های جوان ذرت شیرین.
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مراغه - دانشکده کشاورزی مراغه 1392
  مرضیه درخشانی ملایوسفی   فرهاد بهتاش

کادمیم (cd) یکی از فلزات سنگین است که افزایش غلظت آن در محیط ریشه گیاه سبب بروز اختلالات متابولیسمی در گیاه می گردد. از طرف دیگر، سیلیسیم (si) به عنوان عنصر کاهش دهنده ی اثرات سمی برخی عناصرسنگین شناخته شده است. به منظور بررسی اثر کادمیم و سیلیسیم بر صفات رویشی و جذب عناصر غذایی ذرت شیرین (zea mays l. var saccharata) آزمایشی گلخانه ای با سه سطح سیلیسیم (0، 28، 56 میلی گرم بر لیتر) از منبع سیلیکات سدیم و سه سطح کادمیم (0، 3، 6 میلی گرم بر لیتر) از منبع سولفات کادمیم با 3 تکرار به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در گلخانه ی تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه صورت گرفت. نتایج نشان داد که مصرف cd موجب افزایش معنی دار غلظت cd در برگ ها شد. مصرف cd باعث کاهش معنی دار سطح برگ، تعداد برگ، طول بوته، قطر ساقه، غلظت آهن و در نهایت باعث کاهش عملکرد گردید و با افزایش غلظت cd غلظت روی، غلظت مالون دی آلدئید (mda)، غلظت پراکسید هیدروژن (h2o2) و فعالیت آنزیم کاتالاز افزایش یافت. مصرف siباعث افزایش معنی دار سطح برگ، عملکرد و فعالیت آنزیم کاتالاز گردید و از طریق افزایش فعالیت آنزیم کاتالاز باعث کاهش معنی دار غلظت مالون دی آلدئید و غلظت پراکسید هیدروژن شد. اثر متقابل بین si و cdبر شاخص کلروفیل برگ معنی داری بود. اثر متقابل si و cd بر مقدار cd برگ تأثیر معنی داری داشت. افزایش غلظت si بر غلظت cd تأثیری نداشت ولی مصرف si توأم با cd باعث افزایش معنی دار غلظت cd شد. همچنین اثر متقابل si و cd بر مقدار si برگ تأثیر معنی داری داشت. افزایش غلظت cd بر غلظت si تأثیر معنی داری نداشت ولی مصرف cd توأم با si باعث افزایش غلظت si شد.

بررسی اثرات متقابل مقادیر مختلف نیترات کلسیم و سولفات پتاسیم در محلول غذایی بر عملکرد، تجمع نیترات میوه و ترکیب شیمیایی برگ کدوی خورشتی رقم . asma
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مراغه - دانشکده کشاورزی مراغه 1392
  رضوان سادات کاظمی   فرهاد بهتاش

برای مطالعه اثر نیترات کلسیم و سولفات پتاسیم در کشت هیدروپونیک در شرایط گلخانه ای بر صفات رویشی، جذب برخی عناصر غذایی کدو تابستانه، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با نیتروژن در سه سطح (47/0، 94/0، 41/1 گرم بر لیتر) از منبع نیترات کلسیم و سولفات پتاسیم در سه سطح (22/0، 44/0، 66/0 گرم بر لیتر) در نه تیمار و سه تکرار در کدو تابستانه رقم asms به اجرا درآمد. در این بررسی با افزایش غلظت نیترات کلسیم مقدار نیتروژن، کلسیم برگ به طور معنی دار افزایش نشان داد. در حالیکه افزایش غلظت سولفات پتاسیم تأثیر معنی داری بر مقدار نیتروژن برگ نگذاشت. ولی با کاربرد غلظت نیترات کلسیم در محلول غذایی، غلظت پتاسیم برگ کاهش نشان داد. اثر متقابل نیترات کلسیم و سولفات پتاسیم نیز بر غلظت پتاسیم برگ معنی دار گردید. همچنین غلظت نیترات کلسیم و سولفات پتاسیم بر مقدار نیترات معنی دار شد و با افزایش غلظت نیترات کلسیم تجمع نیترات افزایش و با افزایش غلظت سولفات پتاسیم مقدار نیترات کاهش یافت. افزایش غلظت نیترات کلسیم موجب افزایش کلروفیل برگ گردید. غلظت نیترات کلسیم و سولفات پتاسیم و اثر متقابل این دو فاکتور بر وزن تر و خشک میوه و عملکرد میوه معنی دار شد.

تنوع ژنوتیپ های گندم دوروم از لحاظ تجمع کادمیم با استفاده از پارامترهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مراغه - دانشکده کشاورزی مراغه 1394
  سمیه محمدی   علیرضا پورمحمد

کادمیم از مهم ترین فلزات سنگین می باشد که ضمن کاهش رشد و عملکرد گیاهان زراعی از جمله گندم می تواند وارد زنجیره غذایی انسان شده و امنیت غذایی را با چالش روبرو کند. به منظور بررسی تنوع ژنتیکی در ژنوتیپ های مختلف گندم دوروم از لحاظ تجمع کادمیم با استفاده از پارامترهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی، آزمایش با 17 ژنوتیپ گندم دوروم تحت تنش کادمیم (شاهد و 250 میکرومولار) در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاّ تصادفی انجام شد. نتایج نشان داد که کادمیم ضمن تجمع در ریشه و برگ سبب کاهش میزان کلروفیل برگ های پایینی، وزن خشک گیاهچه ها در تمامی ارقام، وزن خشک ریشه (بیش ترین کاهش مربوط به ژنوتیپ 16)، وزن خشک برگ (بیش ترین کاهش مربوط به ژنوتیپ 17)، شاخص پایداری غشاء، میزان مس، آهن و روی برگ و ریشه و منگنز برگ در اکثر ژنوتیپ ها شد. میزان کربوهیدرات محلول ریشه تحت تنش در تمامی ژنوتیپ ها وکربوهیدرات محلول برگ در اکثر ژنوتیپ ها اختلاف معنی دار با شاهد نداشتند. میزان کادمیم ریشه در اکثر ژنوتیپ ها و کادمیم برگ تنها در ژنوتیپ 2 افزایش یافت. افزایش کادمیم سبب افزایش آنزیم های آنتی اکسیدانی در بعضی از ارقام شد. آنزیم کاتالاز تحت تنش کادمیم در ژنوتیپ 5 افزایش و در ژنوتیپ 2 کاهش یافت. آنزیم های آسکوربات پراکسیداز، گایاکول پراکسیداز و گلوتاتیون اس- ترانسفراز در اکثر ژنوتیپ ها افزایش یافتند. شاخص پراکسیدهیدروژن و مالون دی آلدئید در اکثر ژنوتیپ ها تغییر معنی دار نداشت. نتایج همبستگی نشان داد که میزان کادمیم ریشه و برگ همبستگی منفی و معنی دار با سایر صفات داشت و همبستگی کادمیم ریشه و برگ مثبت و معنی دار بود. تجزیه خوشه ای نشان داد که ژنوتیپ های 3، 10، 1، 4، 8، 6، 12، 9، 11، 13، 2، 5، 14، 17 و 7 در خوشه اول و ژنوتیپ های 15 و 16 در خوشه دوم قرار گرفتند.